Arts - detective meer fundamentals  

Een kin met rode stippen, of hoe je als dokter-detective blijft speuren naar het hoe en waarom.

Een beetje wezenloos staarde ik naar Anna's kin. Het was zo'n ochtend waarop allemaal mensen kwamen met kwalen waarbij ik geen benul had wat het kon zijn. Tintelingen in de handen na het eten van chocola. Een klotsbuik. Spierkrampen bij het sporten, maar alleen aan de linker lichaamshelft.

Dat ik na twintig jaar huisarts zijn weer even op m'n plek wordt gezet over hoe weinig ik eigenlijk weet. Ik geloof wel een beetje in het dunning-krugereffect. Dat mensen na één Volkskrant-artikel over iets te hebben gelezen denken te kunnen meepraten, maar als ze meer lezen merken dat ze eigenlijk maar weinig weten. En dat door daarna stug doorleren, weer wat kennis en zelfvertrouwen komt.

De meeste geneeskundestudenten maken ook een dunning-krugerreisje. Ze halen hun tentamens en denken dan dat ze al heel wat weten. Maar tijdens de co-schappen krijgen ze dan ineens met Echte Patiënten te maken en blijken mensen de ziektesymptomen niet netjes in een rijtje op te lepelen, maar een verhaal te vertellen waaruit de co (de begeleidende arts) dan de relevante medische informatie moet zien te destilleren.

Dat ik veel niet weet, weet ik wel. Maar na twintig jaar heb ik toch de hoop dat ik voorbij de dunning- krugerdip ben en wel op mijn medische kennis en ervaring kan vertrouwen. Maar er zijn dagen waarop ik denk: ik leer dit vak nooit. Op zo'n dag staarde ik dus naar Anna's kin. Die was het best te omschrijven als een soort inverse-paddenstoel: wit met rode stippen. De stippen zaten precies op Anna's hele kin, elders niets. Sinds vier dagen. Ze was niet ziek en had geen pijn of jeuk. Ze had zich niet gestoten.

Ik bekeek de stippen eens goed: puntbloedinkjes. Die kunnen een signaal zijn van akelige ziekten, zoals vaatontstekingen of hersenvliesontsteking. Maar dan vormen ze geen paddenstoelhoedje op de kin. Ik haalde er een collega bij - ken jij dit? Hij had ook geen idee. Dus appte ik een kin-met-stippenfoto naar een dermatoloog. Die vond het ook heel raar, puntbloedinkjes zo op de kin, en stelde voor haar met spoed te verwijzen, en nu vast met spoed bloedonderzoek te laten doen. Met infectiewaarden, een volledig bloedbeeld, en nog wat tests.

Prima, zei ik. Maar ik twijfelde. Tegenover me zat een vrolijk meisje van 9 jaar, dat totaal niet ziek overkwam. Ik had ondanks de puntbloedinkjes geen niet-pluisgevoel. Ik was niet ongerust. En om Anna dan zo de medische molen in te slepen, dat vond ik nogal wat. Dus vroeg ik toch nog verder. Had ze iets nieuws gegeten, afgelopen week, wat ze nog nooit op had? Was ze gevallen? Had ze iets op de kin gesmeerd? Allemaal nee. Het voelde als hengelen in een groot meer met maar één vis erin.

Ik wilde bijna opgeven en dan maar de medische molen opstarten. Hoe zag haar dag eruit, de dag dat het begon?, vroeg ik. Gewoon naar school, zei Anna's moeder. En daarna, is ze ergens gaan spelen of zo? Nee, naar paardrijden, zoals elke donderdagmiddag. En toen viel het kwartje.

Toevallig heeft een van mijn kinderen ook op paardrijden gezeten. Met zo'n idiote paardrijcap op, die bij haar nooit paste. De riempjes aan die cappen sluiten voor, net onder de kin. Bij navraag zei Anna dat het gespje wel moeilijk dichtging. En puntbloedinkjes worden soms ook door stuwing veroorzaakt, waarbij bloed uit de kleine bloedvaatjes de huid in gedrukt wordt. Het bandje onder Annna's kin had zo strak gezeten, dat de bloedafvoer afgeknepen werd en het bloed de kin in gestuwd werd. Nu herinnerde Anna's moeder zich dat ze de paddenstoelkin inderdaad pas na het paardrijden had opgemerkt.

Ik kon wel een koprol maken van plezier. Wat is medisch puzzelen toch leuk. We waren alle drie opgelucht. Geen spoed-bloedonderzoek en spoedverwijzing nodig. Gewoon wachten. En over drie dagen, als Anna weer paardrijden heeft, het riempje iets losser. Ik was dubbel opgelucht. Want ik dacht ook: als ik dan dit vak van huisarts echt nooit leer, kan ik nog detective worden.

Rinske van de Goor is huisarts en columnist voor de Volkskrant.


Bronnen:
Volkskrant dd. 12 november 2024.


  Einde van de pagina