| Behandeling van pijn en ontsteking | meer fundamentals |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Professionele revalidatietherapeuten behandelen pijn en ontstekingen. Een dergelijke behandeling maakt bewegen gemakkelijker en stelt mensen in staat om vollediger deel te nemen aan de revalidatie. Deze behandelingen worden vaak voor en na oefentherapie gebruikt en zijn onderdelen van het algemene revalidatieplan. Technieken die gebruikt worden zijn onder andere |
Voor therapeuten is het gebruik van warmte- of koudetherapie vaak een persoonlijke keuze die samen met de behandelde persoon wordt gemaakt, hoewel koudetherapie effectiever lijkt te zijn voor acute pijn. Bij het gebruik van warmte- en koudetherapie is voorzichtigheid geboden om brandwonden en letsel door koude te voorkomen.
Warmtetherapie
Warmte verhoogt de bloeddoorstroming en maakt het bindweefsel soepeler. Het vermindert tijdelijk gewrichtsstijfheid, pijn en spierspasmen. Warmte kan ook helpen bij het verminderen van vochtophoping in weefsels (oedeem). Warmtetherapie wordt gebruikt om pijn en stijfheid te verminderen bij mensen met sommige vormen van artritis en om spierkrampen te verminderen bij verwondingen zoals verstuikingen en verrekkingen.
Warmte kan worden toegepast op het lichaamsoppervlak of op diepe weefsels. Hotpacks, infraroodwarmte, paraffinebaden (verwarmde was) en hydrotherapie (warm water in beweging) geven warmte af aan het oppervlak. Warmte kan in diepe weefsels worden opgewekt door hoogfrequente geluidsgolven (ultrageluid).
Tabel Soorten warmtetherapieLow-level lasertherapie (koude laser)
Low-level lasertherapie past lichtenergie toe op diepere weefsels om aandoeningen zoals verstuikingen, verrekkingen, nek- en rugpijn, schouderpijn en fibromyalgie te behandelen. Het mag niet worden gebruikt boven de ogen, de plaats van een bekende vorm van kanker, een zich ontwikkelende foetus, een pacemaker of ander geïmplanteerd apparaat, of de schildklier. Het licht kan een aanval uitlokken bij mensen met epilepsie die lichtgevoelig zijn. Mensen in de kamer tijdens deze therapie, inclusief de patiënt en zorgverleners, moeten geschikte veiligheidsbrillen dragen.
Koudetherapie (cryotherapie)
Het toedienen van koude kan helpen om weefsels te verdoven en spierkrampen, pijn als gevolg van verwondingen en lage rugpijn of ontsteking die recent is ontstaan te verlichten. Koude kan worden toegepast met behulp van een ijszak, een cold pack of vloeistoffen (zoals ethylchloride) die afkoelen door verdamping. De therapeut beperkt de tijd en de hoeveelheid blootstelling aan koude om beschadiging van weefsels en verlaging van de lichaamstemperatuur (onderkoeling) te voorkomen. Koude wordt niet toegepast op weefsels met een verminderde bloedtoevoer (bijvoorbeeld wanneer de slagaders vernauwd zijn door perifere arteriële aandoeningen).
Elektrische stimulatie
Als spieren niet de juiste zenuwinput krijgen (door een perifere zenuwbeschadiging, ruggenmergaandoening of beroerte), zullen de spieren snel afsterven (atrofie) en stijf en samengetrokken worden (spastisch). Elektrische stimulatie door elektroden op de huid zorgt ervoor dat de spieren samentrekken, waardoor een vorm van lichaamsbeweging ontstaat die atrofie en spasticiteit helpt voorkomen.
Eén vorm van elektrische stimulatie, genaamd transcutane elektrische zenuwstimulatie (TENS), gebruikt een lage stroomsterkte die de spieren niet doet samentrekken. TENS kan nuttig zijn bij chronische rugpijn, reumatoïde artritis, een verstuikte enkel, gordelroos of een plaatselijke pijnplek. Bij TENS produceert een draagbaar apparaatje op batterijen de stroom, die wordt toegepast via elektroden die op de huid worden geplaatst. Het apparaat geeft een tintelend gevoel maar is niet pijnlijk.
Transcutane elektrische zenuwstimulatie kan meerdere keren per dag gedurende 20 minuten tot enkele uren worden toegepast, afhankelijk van de ernst van de pijn. Vaak kan mensen worden geleerd om het TENS apparaat thuis te gebruiken als dat nodig is. De meeste mensen verdragen de therapie goed, maar niet alle mensen ervaren verlichting van de pijn. TENS kan abnormale hartritmes (aritmieën) veroorzaken. Mensen met een ernstige hartaandoening of een kunstmatige pacemaker mogen het daarom niet gebruiken. TENS mag niet worden toegepast op of in de buurt van de ogen.
Tractie
Nektractie (cervicale tractie) kan worden gebruikt in een ziekenhuis, revalidatiecentrum of thuis om chronische nekpijn te behandelen als gevolg van degeneratie van botten in de nek (cervicale spondylose), een gescheurde schijf, whiplashletsel of spasmen van de nekspieren (torticollis - zie focale en segmentale dystonieën). Tractie is effectiever wanneer mensen zitten dan wanneer ze in bed liggen. Een systeem dat gebruik maakt van een motor is meestal het meest effectief.
Meestal wordt tractie gecombineerd met andere fysiotherapie, waaronder oefeningen en rekoefeningen. Hoewel cervicale tractieapparaten verkrijgbaar zijn via consumentencatalogi, moeten therapeuten het type apparaat kiezen en de hoeveelheid gewicht bepalen die gebruikt moet worden. Mensen mogen dergelijke apparaten niet alleen gebruiken. Er moet een familielid aanwezig zijn om het gewicht voorzichtig los te laten, wat het risico op letsel verkleint.
Massage
Massage kan pijn verlichten, zwelling verminderen en strak (samengetrokken) weefsel losmaken. Alleen een gediplomeerd massagetherapeut mag massage gebruiken om een blessure te behandelen. Massage mag niet worden gebruikt om infecties of ontstekingen door bloedstolsels (tromboflebitis) te behandelen.
- amputatie
- hersenverlamming
- fibromyalgie
- hemiplegie (verlamming van één kant van het lichaam)
- lage rugpijn
- myofasciale pijn
- verwondingen aan het zachte weefsel (bijvoorbeeld gewrichtsletsels, verstuikingen, verrekkingen)
- strakke (samengetrokken) weefsels
Acupunctuur
Bij acupunctuur worden dunne naalden door de huid gestoken op specifieke plaatsen in het lichaam, vaak ver van de plaats van de pijn. De naalden kunnen snel en met tussenpozen worden rondgedraaid gedurende een paar minuten, of er wordt een lage elektrische stroom door de naalden gestuurd. Acupunctuur kan de hersenen stimuleren om endorfine aan te maken. Endorfine, dat van nature in de hersenen wordt aangemaakt, blokkeert pijngewaarwordingen en vermindert ontstekingen. Acupunctuur wordt soms samen met andere behandelingen gebruikt om recent ontstane of chronische pijn en artritis te behandelen. Acupunctuur moet worden uitgevoerd door een gecertificeerde acupuncturist en met steriele naalden.
Bronnen: