| Coronavirussen en Acute Ademhalings Syndromen | meer infecties |
| MERS; SARS | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Coronavirussen zijn een grote familie virussen die aandoeningen aan de luchtwegen veroorzaken, variërend in ernst van een gewone verkoudheid tot een dodelijke longontsteking. |
Er zijn veel verschillende coronavirussen. De meeste veroorzaken ziekte bij dieren.
Vier humane coronavirusinfecties gaan gepaard met een milde ziekte van de bovenste luchtwegen die symptomen veroorzaakt van een gewone verkoudheid.
3 humane coronavirusinfecties kunnen echter veel ernstiger zijn en hebben onlangs grote uitbraken van dodelijke longontsteking veroorzaakt:
- SARS-CoV-2 is een nieuw coronavirus dat eind 2019 voor het eerst werd geïdentificeerd als de oorzaak van coronavirusziekte 2019 (COVID-19). Deze infectie wordt elders besproken (zie COVID-19).
- MERS-CoV werd in 2012 geïdentificeerd als de oorzaak van het Midden-Oosten respiratoir syndroom (MERS).
- SARS-CoV-1 werd in 2003 geïdentificeerd als de oorzaak van een uitbraak van ernstig acuut respiratoir syndroom (SARS) die eind 2002 in China begon.
Deze coronavirussen die ernstige infecties van de luchtwegen veroorzaken, worden overgedragen van dieren op mensen (zoönotische ziekteverwekkers).
Midden-Oosten respiratoir syndroom (MERS)
Het virus dat het Midden-Oosten respiratoir syndroom (MERS) veroorzaakt is een coronavirus.
Het MERS-virus werd in 2012 voor het eerst ontdekt in Jordanië en Saudi-Arabië. In 2021 waren er wereldwijd meer dan 2.500 bevestigde gevallen van MERS, met meer dan 900 gerelateerde sterfgevallen. De meeste gevallen deden zich voor in Saoedi-Arabië, waar nieuwe gevallen blijven opduiken. De grootste bekende uitbraak van MERS buiten het Arabische schiereiland vond plaats in de Republiek Korea in 2015. De uitbraak werd in verband gebracht met een reiziger die terugkeerde van het Arabische schiereiland. Er hebben zich ook gevallen voorgedaan in landen in Europa, Azië, Noord-Afrika, het Midden-Oosten en de Verenigde Staten bij mensen die daarheen werden overgebracht voor verzorging of ziek werden na terugkeer uit het Midden-Oosten. Sinds 2019 zijn slechts enkele gevallen gemeld.
In verschillende landen in het Midden-Oosten worden dromedariskamelen ervan verdacht de primaire infectiebron voor mensen te zijn, maar hoe het virus zich verspreidt van kamelen naar mensen is onbekend.
De infectie komt vaker voor bij mannen en is ernstiger bij oudere volwassenen en bij mensen met een onderliggende chronische aandoening zoals diabetes of een hart- of nieraandoening. De infectie is fataal geweest bij ongeveer een derde van de geïnfecteerde mensen.
Het MERS-virus wordt verspreid door nauw contact met mensen die MERS hebben of door druppeltjes in de lucht die zijn uitgehoest of geniest door een besmet persoon. Mensen worden pas besmettelijk geacht als de symptomen zich ontwikkelen. De meeste gevallen van verspreiding van mens op mens hebben zich voorgedaan bij medewerkers in de gezondheidszorg die voor besmette mensen zorgden.
De symptomen treden meestal op ongeveer 5 dagen (maar het kan ook 2 tot 14 dagen duren) nadat mensen besmet zijn. De meeste mensen hebben koorts, koude rillingen, spierpijn en hoesten. Ongeveer een derde heeft diarree, braken en buikpijn.
Diagnose van MERS
- testen van vloeistoffen uit de luchtwegen
- bloedonderzoek
Artsen vermoeden MERS bij mensen die een infectie van de lagere luchtwegen hebben en gereisd hebben naar of wonen in een gebied waar ze blootgesteld kunnen zijn aan het virus of die recentelijk nauw contact hebben gehad met iemand die mogelijk MERS heeft gehad.
Om de diagnose MERS te stellen, nemen artsen op verschillende momenten een vochtmonster van verschillende plaatsen in de luchtwegen en testen dit op het virus. Ze doen ook bloedonderzoek om het virus of antilichamen tegen het virus op te sporen. Bloedonderzoek wordt gedaan bij alle mensen die nauw contact hebben gehad met iemand die mogelijk MERS heeft.
Behandeling van MERS
- medicijnen tegen koorts en spierpijn
- isolatie
Er is geen specifieke behandeling voor MERS. Acetaminofen of een niet-steroïde ontstekingsremmer (NSAID) zoals ibuprofen wordt gegeven om koorts en spierpijn te verlichten.
Er worden voorzorgsmaatregelen genomen om de verspreiding van het virus te voorkomen. De persoon wordt bijvoorbeeld geïsoleerd in een kamer met een ventilatiesysteem dat de verspreiding van micro-organismen in de lucht beperkt. Mensen die de kamer binnengaan moeten een speciaal masker dragen, oogbescherming en een schort, muts en handschoenen. Deuren naar de ruimte moeten gesloten blijven, behalve wanneer mensen de ruimte betreden of verlaten, en mensen moeten zo min mogelijk naar binnen en naar buiten gaan.
Ernstig acuut ademhalingssyndroom (SARS)
- sinds 2004 zijn er wereldwijd geen gevallen meer gemeld.
- de symptomen van SARS lijken op die van andere virale infecties van de luchtwegen (zoals koorts, hoofdpijn, rillingen en spierpijn), maar zijn ernstiger, vooral bij oudere volwassenen.
- artsen vermoeden SARS alleen als mensen mogelijk zijn blootgesteld aan een geïnfecteerde persoon.
- als artsen denken dat iemand SARS heeft, wordt de persoon geïsoleerd in een kamer met een ventilatiesysteem dat de verspreiding van micro-organismen in de lucht beperkt.
(Zie ook Overzicht van virusinfecties.)
SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) werd eind 2002 voor het eerst ontdekt in China. Er ontstond een wereldwijde uitbraak met meer dan 8000 gevallen wereldwijd, waaronder in Canada en de Verenigde Staten, en ongeveer 800 doden medio 2003. Sinds 2004 zijn er wereldwijd geen gevallen meer gemeld.
Hoewel er sinds 2004 geen nieuwe gevallen zijn gemeld, wordt SARS niet als geëlimineerd beschouwd omdat het virus een dierlijk reservoir heeft waaruit het mogelijk opnieuw kan opduiken.
Er werd aangenomen dat civetkatten, katachtige zoogdieren die op markten voor levende dieren werden verkocht als exotisch voedsel, de directe bron waren. Het is onduidelijk hoe civetkatten besmet raakten, maar men denkt dat vleermuizen de natuurlijke gastheer van het SARS-virus zijn.
SARS wordt veroorzaakt door een coronavirus. SARS is veel ernstiger dan de meeste andere coronavirusinfecties, die meestal alleen verkoudheidsachtige symptomen veroorzaken. Het Midden-Oosten respiratoir syndroom (MERS) en COVID-19 zijn andere ernstige ziekten die door een coronavirus worden veroorzaakt.
SARS wordt van mens tot mens verspreid door nauw contact met een geïnfecteerde persoon of door druppeltjes in de lucht die door een geïnfecteerde persoon zijn uitgehoest of geniest.
Symptomen van SARS
De symptomen van SARS lijken op die van andere virale infecties van de luchtwegen, maar zijn ernstiger. Ze omvatten koorts, hoofdpijn, rillingen en spierpijn, gevolgd door een droge hoest en soms ademhalingsmoeilijkheden.
De meeste mensen herstelden binnen 1 tot 2 weken. Sommigen kregen echter ernstige ademhalingsproblemen en ongeveer 10% stierf.
Diagnose van SARS
- evaluatie door een arts
- tests om het virus te identificeren
SARS wordt alleen vermoed als mensen die mogelijk zijn blootgesteld aan een geïnfecteerde persoon koorts hebben, hoesten of moeite hebben met ademhalen.
Er kunnen tests worden gedaan om het virus te identificeren.
Behandeling van SARS
- isolatie
- indien nodig zuurstof
- soms een ventilator om te helpen met ademen
Als artsen denken dat iemand SARS heeft, wordt de persoon geïsoleerd in een kamer met een ventilatiesysteem dat de verspreiding van micro-organismen in de lucht beperkt. Bij de eerste en enige uitbraak van SARS zorgde deze isolatie ervoor dat het virus niet werd overgedragen en uiteindelijk werd geëlimineerd.
Mensen met milde symptomen hebben geen specifieke behandeling nodig. Mensen met matige ademhalingsmoeilijkheden moeten mogelijk zuurstof toegediend krijgen. Bij ernstige ademhalingsmoeilijkheden kan mechanische beademing nodig zijn om de ademhaling te ondersteunen.
Bronnen: