| Endoscopie | meer spijsvertering |
| bovenste endoscopie; onderste endoscopie = colonoscopie | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Wat is een endoscoop?
Een endoscoop is een instrument dat artsen gebruiken om in uw lichaam te kijken. Endoscopen kunnen ook worden gebruikt om onderzoeken te doen en ziekten te behandelen.
Endoscopen zijn buizen met aan het uiteinde een licht en een kleine videocamera. De scopen zijn hol. Artsen kunnen er instrumenten doorheen steken om onderzoeken te doen en problemen te behandelen.
Endoscopen kunnen:
- stijf, gemaakt van metaal dat niet buigt
- flexibel, zodat ze om hoeken kunnen buigen als een slang
Endoscopen van verschillende maten worden gebruikt voor verschillende delen van het lichaam. Welke maat je arts gebruikt, hangt af van welk deel van je lichaam onderzocht en behandeld moet worden. Ze kunnen bijvoorbeeld
- kort en smal: Voor je neus en achterkant van je keel (nasopharyngolaryngoscopie)
- lang en smal: Voor de luchtwegen in je longen (bronchoscopie)
- kort en breder: Voor het onderste deel van je dikke darm (sigmoïdoscopie)
- lang en breder: Voor je maag (bovenste endoscopie) en darmen (colonoscopie)
Wat is endoscopie?
Endoscopie is een onderzoek waarbij artsen een kijkbuis gebruiken om de binnenkant van je lichaam van dichtbij te bekijken. Endoscopie betekent vaak een onderzoek waarbij artsen met een flexibele endoscoop in je spijsverteringskanaal (maag-darmkanaal of GI-kanaal) kijken.
Artsen doen twee hoofdtypen GI-endoscopie:
- bovenste endoscopie, een buis gaat in je mond en door je slokdarm, om naar je slokdarm, maag en een deel van je dunne darm te kijken
- onderste endoscopie (colonoscopie): een buis gaat in je anus om je rectum en dikke darm te bekijken
Sigmoïdoscopie is een type endoscopie van de dunne darm waarbij de arts een korte buis gebruikt en alleen het onderste deel van je dikke darm bekijkt.
Waarom doen artsen een endoscopie?
Artsen doen een GI-endoscopie om problemen in je slokdarm, maag, darm en endeldarm te vinden en vaak te behandelen. Zelfs als je geen symptomen hebt, kunnen artsen endoscopie doen om te screenen op ernstige problemen zoals darmkanker, die kan worden behandeld als het wordt gevonden.
Artsen kunnen endoscopie gebruiken om:
- uit te zoeken waarom je bepaalde symptomen hebt
- mensen van een bepaalde leeftijd te controleren op problemen - als je bijvoorbeeld ouder bent dan 45 jaar, kunnen artsen een colonoscopie doen om je te screenen op darmkanker
- bepaalde problemen behandelen met kleine instrumenten die door de endoscoop passen
Sommige procedures die artsen via een endoscoop kunnen uitvoeren zijn onder andere:
- een klein stukje weefsel wegsnijden om het te testen (biopsie)
- een gezwel verwijderen, zoals een poliep in de dikke darm
- injecteren van een medicijn, bijvoorbeeld een medicijn dat het bloeden van een maagzweer stopt
- bloeden stoppen met lasers, warmte of elektriciteit
Hoe bereid ik me voor op een endoscopie?
- u moet stoppen met eten en drinken voor de test-je arts zal je precies vertellen wanneer
- uw arts zal u vertellen of u op de ochtend van de test bepaalde medicijnen mag innemen
Hoe bereid ik me voor op een onderste endoscopie (colonoscopie)?
- de dag voor het onderzoek krijg je alleen vloeistoffen, geen vast voedsel
- u moet de avond voor de test stoppen met eten en drinken - je arts zal je precies vertellen wanneer
- u arts zal u vertellen of je op de ochtend van de test bepaalde medicijnen mag innemen
- u krijgt de dag voor de test medicijnen om alle ontlasting (poep) uit je darmen te halen - dit kunnen pillen zijn, vloeistoffen die je drinkt of vloeistof die je in je achterwerk stopt (een klysma)
Wat gebeurt er als ik een endoscopie onderga?
Tijdens je endoscopie of colonoscopie ga je liggen en worden er instrumenten aan je lichaam bevestigd om je bloeddruk, polsslag en zuurstofgehalte in je bloed te meten tijdens het onderzoek.
- er wordt een infuus in uw arm aangebracht voor vocht en medicijnen
- voor een endoscopie van het bovenlichaam brengen de artsen een verdovend middel in je keel
- u krijgt IV-medicijnen om je rustig en ontspannen te houden of om je in slaap te krijgen
De arts brengt de buis voorzichtig in uw lichaam.
Je arts kan problemen zien zoals:
- roodheid
- open zweren
- zwelling
- ongewone gezwellen
De binnenbekleding en binnenste lagen van je spijsverteringsstelsel (behalve het onderste deel van je anus) hebben geen zenuwen die pijn voelen, dus je voelt geen pijn, zelfs niet als je niet slaapt tijdens deze tests.
Bovenste endoscopie duurt ongeveer 15 tot 30 minuten. De colonoscopie kan iets langer duren. Nadat je wakker bent geworden en je je normaal voelt, kun je naar huis gaan met een vriend of familielid en uitrusten tot de volgende dag.
Is endoscopie veilig?
Endoscopie is meestal erg veilig. Problemen zijn zeldzaam, maar kunnen zijn:
- je moe voelen van de ontspannende medicijnen
- een ongemakkelijk gevoel in het onderzochte lichaamsdeel
- een kleine bloeding
- verwonding aan het onderzochte gebied
- kriebelende keel na de bovenste endoscopie
- veel winderigheid na onderste endoscopie
Bel meteen je arts als je een van deze symptomen hebt na een endoscopie:
- koorts
- hevige pijn in je buik
- pijn op de borst of kortademigheid
- braken, vooral als het donker of bloederig is
- bloed in je ontlasting of zwarte ontlasting
Bronnen: