| Fysieke groei van baby's en kinderen | meer kinderen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
Fysieke groei verwijst naar een toename in lichaamsgrootte (lengte of lengte en gewicht) en in de grootte van organen. Vanaf de geboorte tot ongeveer 1 of 2 jaar groeien kinderen snel. Na deze snelle groei van baby's en peuters vertraagt de groei tot de groeispurt van de adolescenten. Als de groei vertraagt, hebben kinderen minder calorieën nodig en ouders kunnen een verminderde eetlust opmerken. Kinderen van twee jaar kunnen zeer grillige eetgewoonten hebben die ouders soms ongerust maken. Sommige kinderen lijken bijna niets te eten, maar blijven groeien en gedijen. In werkelijkheid eten ze de ene dag meestal weinig en maken ze het de volgende dag weer goed door meer te eten.
Tijdens de kleuter- en schooljaren groeit de lengte en het gewicht gestaag. Kinderen groeien elk jaar ongeveer evenveel tot de volgende grote groeispurt zich voordoet in de vroege adolescentie.
Verschillende organen groeien met verschillende snelheden. Het voortplantingssysteem heeft bijvoorbeeld een korte groeispurt vlak na de geboorte en verandert daarna heel weinig tot vlak voor de seksuele rijping (puberteit). De hersenen daarentegen groeien bijna uitsluitend tijdens de eerste levensjaren. Tegen het einde van het eerste jaar functioneren de nieren op volwassen niveau.
Kinderen die beginnen te lopen hebben een aandoenlijke lichaamsbouw, met een buik die naar voren steekt en een gebogen rug. Ze kunnen ook heel gebogen lijken. Rond de leeftijd van 3 jaar neemt de spierspanning toe en het aandeel lichaamsvet af, zodat het lichaam er slanker en gespierder begint uit te zien. De meeste kinderen kunnen nu hun darmen en blaas onder controle houden.
Artsen rapporteren hoe kinderen groeien in verhouding tot andere kinderen van hun leeftijd en houden de gewichtstoename van de kinderen bij in vergelijking met hun lengte. Vanaf de geboorte tot de leeftijd van 2 jaar leggen artsen alle groeiparameters vast in een grafiek met behulp van standaard groeidiagrammen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Na de leeftijd van 2 jaar leggen artsen de groeiparameters vast met behulp van groeidiagrammen van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC).
(Zie ook Gezondheidstoezicht op het gezonde kind en Failure to Thrive).
Lengte en hoogte
De lengte wordt gemeten bij baby's. De lengte wordt gemeten bij kinderen die kunnen staan. Zuigelingen worden op hun rug op een geschikt apparaat gelegd, zoals een meettafel (een rugstadiometer genoemd) en kinderen die kunnen staan, worden gemeten met een verticale of staande stadiometer.
Over het algemeen neemt de lengte van voldragen baby's met ongeveer 30% toe op de leeftijd van 5 maanden en met meer dan 50% op de leeftijd van 12 maanden. Zuigelingen groeien meestal ongeveer 25 centimeter in het eerste jaar en de lengte op de leeftijd van 5 jaar is ongeveer het dubbele van de geboortelengte. De meeste jongens bereiken de helft van hun volwassen lengte op een leeftijd van ongeveer 2 jaar. De meeste meisjes bereiken de helft van hun volwassen lengte op een leeftijd van ongeveer 19 maanden.
(Zie ook de hieronder staande groeitabellen voor kinderen van 0 tot 4 jaar en de groeitabellen voor kinderen en jongeren van 1 tot 20 jaar).
Gewicht
Volgroeide pasgeborenen verliezen meestal 5 tot 8% van hun geboortegewicht tijdens de eerste levensdagen. Aan het einde van de eerste 2 weken hebben ze dit gewicht weer teruggewonnen. Na deze periode komen pasgeborenen ongeveer 1 ons per dag aan gedurende de eerste 2 maanden, en 1 pond per maand daarna. Deze gewichtstoename resulteert meestal in een verdubbeling van het geboortegewicht op de leeftijd van 5 maanden en een verdrievoudiging op de leeftijd van 1 jaar.
Sinds de jaren 1980 hebben meer kinderen in de Verenigde Staten obesitas (overgewicht) ontwikkeld en het aantal kinderen en adolescenten met obesitas is vandaag de dag nog steeds hoog. Sommige kinderen worden al op jonge leeftijd zwaarlijvig. De body mass index (BMI) wordt gebruikt om overgewicht en obesitas te definiëren. Het CDC heeft uitgebreide BMI-voor-leeftijd groeidiagrammen uitgebracht voor jongens en meisjes met een zeer hoge BMI.
(Zie ook de hieronder staande groeitabellen voor kinderen van 0 tot 4 jaar en de groeitabellen voor kinderen en jongeren van 1 tot 20 jaar).
Hoofdomtrek
Hoofdomtrek is de meting rond het grootste gebied van het hoofd van een kind. Artsen plaatsen het meetlint boven de wenkbrauwen en oren en rond het achterhoofd. Deze meting is belangrijk omdat de grootte van het hoofd de grootte van de hersenen weerspiegelt en deze meting laat artsen weten of de hersenen van het kind in een normaal tempo groeien. De hoofdomtrek wordt routinematig gemeten tot kinderen 3 jaar oud zijn.
Bij de geboorte zijn de hersenen 25% van de toekomstige volwassen grootte en is de hoofdomtrek ongeveer 35 centimeter. Op de leeftijd van 1 jaar zijn de hersenen 75% van de volwassen grootte. Op 3-jarige leeftijd zijn de hersenen 80% van de volwassen grootte. Op 7-jarige leeftijd zijn de hersenen 90% van de volwassen grootte.
Tanden
Het tijdstip waarop de tanden doorkomen varieert, voornamelijk om erfelijke redenen. Het doorkomen van de tanden kan echter ook vertraagd zijn door aandoeningen zoals rachitis, hypopituitarisme, hypothyreoïdie of het syndroom van Down.
Onderste voortanden beginnen meestal door te komen op de leeftijd van 5 tot 9 maanden. De bovenste voortanden beginnen meestal met 8 tot 12 maanden. Gemiddeld hebben baby's 6 tanden op de leeftijd van 12 maanden, 12 tanden op de leeftijd van 18 maanden, 16 tanden op de leeftijd van 2 jaar en alle 20 melktanden op de leeftijd van 2½ jaar. Melktanden worden tussen de leeftijd van 5 en 13 jaar vervangen door blijvende (volwassen) tanden. Blijvende tanden komen eerder door bij meisjes.
De symptomen die veroorzaakt worden door het doorkomen van de tanden (zoals kwijlen en zenuwachtigheid) worden tandjes genoemd.
Bronnen:
meisjes 0-4 jaar 1 |
meisjes 0-4 jaar 2 |
meisjes 1-21 jaar 1 |
meisjes 1-21 jaar 2 |
jongens 0-4 jaar 1 |
jongens 0-4 jaar 2 |
jongens 1-21 jaar 1 |
jongens 1-21 jaar 2 |
Bronnen:
- TNO daar staan nog veel meer groeidiagrammen, ook van niet-Nederlandse kinderen