Rectale prolaps meer spijsvertering  
  Rectale verzakking

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Een rectumverzakking is een pijnloos uitsteeksel van de endeldarm door de anus.

  • een rectumverzakking wordt vaak veroorzaakt bij inspanning, zoals tijdens een stoelgang
  • de diagnose wordt gesteld op basis van een onderzoek en verschillende kijk- en beeldonderzoeken
  • een verzakking van de endeldarm bij zuigelingen en kinderen geneest meestal zonder operatie
  • bij volwassenen wordt een verzakking van de endeldarm operatief behandeld

De endeldarm is het deel van het spijsverteringskanaal boven de anus waar de ontlasting wordt vastgehouden voordat het via de anus het lichaam verlaat. De anus is de opening aan het einde van het spijsverteringskanaal waar de ontlasting het lichaam verlaat.

Een verzakking is wanneer een orgaan uit zijn normale positie in het lichaam glijdt. Bij een verzakking van de endeldarm keert de endeldarm binnenstebuiten, zodat het slijmvlies van de endeldarm buiten het lichaam zichtbaar is als een donkerrood, vochtig, vingervormig uitsteeksel van de anus. Uit het rectum kunnen bloedingen komen en ongecontroleerd verlies van ontlasting (ontlastingsincontinentie) is een vaak voorkomend symptoom. Minder vaak komt het voor dat het rectum in de vagina uitsteekt (rectocele). Deze aandoening veroorzaakt alleen pijn als er complicaties optreden of als de verzakking ernstig is.

Een tijdelijke prolaps van alleen het rectale slijmvlies komt vaak voor bij verder gezonde zuigelingen, waarschijnlijk wanneer het kind zich tijdens een stoelgang inspant, en is zelden ernstig. Bij volwassenen blijft de verzakking van het rectumslijmvlies vaak bestaan en kan deze verergeren, zodat een groter deel van het rectum uitsteekt.

Een volledige verzakking van het rectum (soms formeel procidentia genoemd, maar deze term kan op elke volledige orgaanverzakking slaan) komt het vaakst voor bij vrouwen ouder dan 60 jaar.

Diagnose   

  • onderzoek door een arts
  • sigmoïdoscopie, colonoscopie, of bariumklysma-onderzoek

Om de omvang van een verzakking vast te stellen, onderzoekt de arts het gebied terwijl de persoon staat of op zijn hurken zit en zich inspant. Door met een gehandschoende vinger aan de anale sluitspier te voelen, kan de arts vaak een verminderde spierspanning vaststellen.

Een sigmoïdoscopie, colonoscopie of bariumklysma-röntgenfoto's van de dikke darm kunnen een onderliggende ziekte aan het licht brengen.

Behandeling   

  • elimineren van de oorzaken van het persen
  • bij zuigelingen en kinderen, samenbinden van de billen
  • bij volwassenen, meestal een operatie

Bij zuigelingen en kinderen kan de aandrang tot persen worden weggenomen door de ontlasting zachter te maken. Door de billen tussen de stoelgang samen te binden, geneest de prolaps meestal vanzelf.

Bij volwassenen is meestal een operatie nodig om het probleem te verhelpen. Bij één soort buikoperatie (rectopexie genoemd) wordt het hele rectum opgetild, naar achteren getrokken en aan het heiligbeen in het bekken vastgemaakt. Bij een andere operatie wordt een deel van de endeldarm verwijderd en wordt de rest van de endeldarm aan het heiligbeen vastgehecht.

Bij mensen die te zwak zijn om een operatie aan de buik te ondergaan, wordt de voorkeur gegeven aan een operatie aan de endeldarm.


Bronnen:

Laatste wijziging: 28 juli 2022

  Einde van de pagina