| Miliaire tuberculose | meer infecties |
| miliair = gerstekorrelachtig; 'vliegende tering' | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Miliaire tuberculose is een mogelijk levensbedreigende vorm van tuberculose die optreedt wanneer een groot aantal bacteriën zich via de bloedbaan door het lichaam verspreidt. |
Tuberculose is een besmettelijke infectie die wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Tuberculose tast de longen meestal op één of enkele plaatsen aan. Miliaire tuberculose wordt zo genoemd omdat de ontelbare kleine vlekjes die zich in de longen vormen de grootte hebben van gierst, de kleine ronde zaadjes in vogelvoer.
Miliaire tuberculose kan één orgaan of meerdere organen aantasten of in het hele lichaam voorkomen. Meestal worden de longen, de lever en het beenmerg aangetast, maar het kan elk orgaan aantasten, inclusief de weefsels die de hersenen en het ruggenmerg bedekken (hersenvliezen) en het tweelaagse membraan rond het hart (hartzakje).
Miliaire tuberculose komt het vaakst voor bij:
- kinderen jonger dan 4 jaar
- mensen met een verzwakt immuunsysteem
- oudere mensen
Symptomen
Symptomen van miliaire tuberculose kunnen vaag en moeilijk vast te stellen zijn. Ze omvatten gewichtsverlies, koorts, rillingen, zwakte, algemeen ongemak en ademhalingsmoeilijkheden.
Infectie van het beenmerg kan ernstige bloedarmoede en andere bloedafwijkingen veroorzaken, wat leukemie suggereert.
Als bacteriën met tussenpozen vrijkomen in de bloedbaan door een niet herkende infectie, kunnen mensen koorts hebben die komt en gaat en kunnen ze geleidelijk gewicht verliezen en wegkwijnen.
Diagnose
- onderzoek en kweek van een monster uit het geïnfecteerde gebied
- indien beschikbaar, nucleïnezuuramplificatietests
- tuberculine huidtest of bloedonderzoek om tuberculose op te sporen
- een röntgenfoto van de borstkas
De diagnose van miliaire tuberculose is vergelijkbaar met de diagnose van longtuberculose.
Stalen van geïnfecteerde vloeistoffen kunnen onder een microscoop worden onderzocht en/of naar een laboratorium worden gestuurd om te worden gekweekt (gekweekt) en getest. Stalen kunnen zijn:
- bloed
- cerebrospinaal vocht, verkregen door een ruggenprik (lumbaalpunctie)
- urine
- vocht uit de ruimte tussen de twee lagen van het membraan rond de longen (borstvlies)
- vocht uit de ruimte tussen de twee lagen van het membraan rond het hart (hartzakje)
- gewrichtsvloeistof
- beenmerg
Mycobacterium tuberculosis kan soms worden geïdentificeerd door nucleïnezuuramplificatietests (NAAT's) uit te voeren op bepaalde soorten monsters. NAAT's zoeken naar het unieke genetische materiaal van een organisme, het DNA of RNA (dit zijn nucleïnezuren). NAAT's maken gebruik van een proces dat de hoeveelheid DNA of RNA van de bacterie vergroot, zodat deze gemakkelijker geïdentificeerd kan worden.
De tuberculinehuidtest of bloedtesten om tuberculose op te sporen (interferon-gamma release assay) worden gedaan.
Een röntgenfoto van de borst kan de duizenden kleine vlekjes laten zien die typisch zijn voor miliaire tuberculose. Afhankelijk van de aangetaste lichaamsdelen worden andere beeldvormende onderzoeken gedaan. Deze kunnen computertomografie (CT-scan), ultrasonografie en magnetische resonantiebeeldvorming (MRI-scan) omvatten.
Behandeling
Over het algemeen is de behandeling van miliaire tuberculose vergelijkbaar met de behandeling van longtuberculose.
Antibiotica worden meestal gedurende 6 tot 9 maanden gegeven, tenzij de hersenvliezen zijn aangetast. Dan worden antibiotica gedurende 9 tot 12 maanden gegeven.
Tuberculosebacteriën kunnen gemakkelijk resistentie ontwikkelen tegen antibiotica, vooral wanneer mensen de medicijnen niet regelmatig of niet zo lang innemen als de bedoeling is.
Corticosteroïden kunnen helpen als het hartzakje of de hersenvliezen zijn aangetast.
Voor sommige complicaties van miliaire tuberculose is een operatie nodig.
Bronnen: