Winterhanden  /  Wintervoeten meer botten, spieren, gewrichten  

Wat is het?   
Rood-paarse en pijnlijke vingers en/of tenen? Misschien heb je dan last van winterhanden of wintervoeten. Het probleem wordt veroorzaakt door een beschermende reactie van het lichaam. Als het buiten erg koud is, wil het lichaam de temperatuur in het lijf zo goed mogelijk vasthouden om de vitale organen te beschermen. Dat doet het lichaam door de kleine bloedvaatjes in de huid te vernauwen zodat er minder bloed naartoe gaat en er geen warmte meer verloren raakt via de voeten en handen. Dat is een normale reactie van het lichaam bij kou. Daarna gaan de vaatjes weer open: de huid wordt weer warm en geeft een gloeiend gevoel. Maar bij sommige mensen werkt het systeem niet goed: hun lichaam reageert heftiger op kou.

Preventie   

  • preventie
    • hou je lichaam zo warm mogelijk. Dus: handschoenen, dikke sokken, schoenen met dikke zolen, warme kleding, sjaal en muts. Daarmee voorkom je dat het lichaam kou registreert en reageert met het vernauwen van de bloedvaatjes.
    • handen of voeten opwarmen tegen de verwarming of een hete kruik is af te raden. Omdat je handen en voeten door de kou en de vernauwde adertjes gevoellozer zijn, loop je het risico de huid te verbranden. Tenen en vingers opwarmen is ok, maar zo geleidelijk mogelijk.
    • rook niet, roken verstoort de doorbloeding van de huid
  • profylaxe (medische middelen om de ziekte te voorkomen)
    • geen

Behandeling   

  • zelf
    • zie 'hoe te voorkomen'
  • medicijnen
    • geen
  • arts
    • alleen met ernstigte klachten (huid gaat kapot, klachten niet weg als het warmer wordt, extra klachten)

Complicatie:

  • Als de bloedvaten te sterk en voor langere tijd worden vernauwd, komt er op den duur ook minder zuurstof in de handen en voeten. Dat vinden je handen en voeten niet prettig. Om die heftige reactie op te heffen doet het lichaam alsof daar een ontsteking is. Hierdoor gaan de bloedvaten weer open en komt de doorbloeding op gang. Nadeel is wel dat door deze nagebootste ontstekingsreactie de huid niet alleen warm en rood wordt, maar ook pijnlijk.
  • Vorstbuil  (pernio, koudebuil)


Bronnen:

  • Bron
  • Beers, Marc H. (red.), 2005, 2e druk. Merck Manual Medisch Handboek. Bohn Stafleu van Loghum. 1970 blz. ISBN 978-90-313-4300-5.  blz.1667

Laatste wijziging: 5 januari 2022

  Einde van de pagina