| Anticonceptie: periodieke onthouding | meer vrouwen |
| Ritme methode | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het?
Vruchtbaarheidsbewustzijnsmethoden hebben betrekking op het identificeren van de dagen waarop een vrouw waarschijnlijk vruchtbaar is tijdens haar menstruatiecyclus. Deze informatie kan gebruikt worden om de kans om zwanger te worden te vergroten of om zwangerschap te voorkomen. Wanneer deze methoden gebruikt worden om zwangerschap te voorkomen, zijn ze afhankelijk van onthouding van seksuele gemeenschap tijdens de vruchtbare periode van de maand van de vrouw. Bij de meeste vrouwen laat de eierstok ongeveer 14 dagen voor het begin van de menstruatie een eicel los. Hoewel de onbevruchte eicel slechts ongeveer 12 uur overleeft, kunnen zaadcellen tot 5 dagen na de geslachtsgemeenschap overleven. Bijgevolg kan bevruchting het gevolg zijn van geslachtsgemeenschap tot 5 dagen vóór de eisprong (wanneer de eicel vrijkomt), maar ook tijdens de eisprong. Er zijn verschillende methoden om je bewust te worden van je vruchtbaarheid:
Elke methode probeert in te schatten wanneer de eisprong plaatsvindt en dus te bepalen welke dagen de vrouw vruchtbaar is. Deze methoden vereisen training, inspanning en veel stappen om effectief te zijn. Minder vrouwen worden zwanger bij perfect gebruik van de symptothermale methode dan bij de kalender- of slijmmethode. Het percentage vrouwen dat zwanger wordt bij normaal gebruik van een van deze methoden is echter hoog. Daarom worden deze methoden niet aanbevolen voor vrouwen die zwangerschap willen vermijden. |
| Vergelijking van op vruchtbaarheidsbewustzijn gebaseerde anticonceptiemethoden | ||
| Methode | Percentage vrouwen dat zwanger wordt in het eerste jaar van gebruik bij perfect gebruik | Percentage vrouwen dat zwanger wordt in het eerste jaar bij normaal gebruik |
Kalender |
5% |
12% |
Slijmmethode |
4% |
14% |
Symptotherm |
< 1% |
2% |
De lactational amenorrhea methode is een andere methode. Deze kan worden gebruikt na de bevalling van een baby als een vrouw borstvoeding geeft. Het kan onder bepaalde omstandigheden heel effectief zijn.
Kalendermethode
De kalendermethode (ook wel de standaarddagenmethode genoemd) kan alleen worden gebruikt door vrouwen die een regelmatige menstruatie hebben. Vrouwen kunnen cyclebeads of een ander hulpmiddel (zoals een menstruatiecyclus tracker app) gebruiken om hun vruchtbare dagen bij te houden. Deze kralen hebben een kleurcode en elke kraal staat voor een dag van de cyclus. Om de tracker te gebruiken, voeren vrouwen de datum in waarop hun laatste menstruatie begon, de duur van de menstruatie en de gemiddelde duur van hun cyclus. Deze informatie helpt vrouwen te bepalen wanneer de eisprong waarschijnlijk zal plaatsvinden - meestal op de 14e dag van de menstruatiecyclus.
Om te berekenen wanneer ze zich van geslachtsgemeenschap moet onthouden, trekt een vrouw 18 dagen af van de kortste en 11 dagen van de langste van haar vorige 12 menstruatiecycli. Als een cyclus bijvoorbeeld 26 tot 29 dagen duurt, moet ze zich onthouden van geslachtsgemeenschap van dag 8 (26 min 18) tot dag 18 (29 min 11) van elke cyclus. Hoe meer de lengte van de cyclus varieert, hoe langer een vrouw zich moet onthouden. De dag waarop de menstruatie begint, wordt beschouwd als dag 1.
Slijmmethode
De slijmmethode wordt ook wel de 2-dagenmethode (of ovulatiemethode) genoemd. De vrouw bepaalt haar vruchtbare periode door, indien mogelijk, meerdere keren per dag afscheiding (baarmoederhalsslijm) uit de vagina te observeren, te beginnen op de dag nadat de menstruatie is gestopt. Vrouwen moeten hun waarnemingen noteren.
Slijm heeft meestal het volgende patroon tijdens de menstruatiecyclus:
- er kan een paar dagen geen slijm zijn nadat de menstruatie is gestopt
- dan verschijnt er slijm dat troebel, dik en onelastisch is
- kort voor de ovulatie wordt er meer slijm geproduceerd en wordt het slijm dunner, elastischer (het rekt uit tussen de vingers), helderder en wateriger (zoals rauw eiwit)
Geslachtsgemeenschap wordt volledig vermeden tijdens de menstruatie (omdat het slijm niet kan worden gecontroleerd). Geslachtsgemeenschap is toegestaan als er geen slijm is, maar wordt beperkt tot om de dag omdat sperma verward kan worden met slijm. Geslachtsgemeenschap wordt vermeden vanaf het moment dat het slijm voor het eerst verschijnt na een menstruatie totdat het slijm volledig verdwijnt. Nadat het slijm is verdwenen, is geslachtsgemeenschap zonder beperkingen toegestaan tot de volgende menstruatie begint.
Als het slijm over het algemeen niet het gebruikelijke patroon volgt of als een vrouw problemen heeft met het interpreteren van het slijm, moet ze haar arts raadplegen.
Vrouwen die deze methode gebruiken, mogen geen douches of sprays en crèmes voor vrouwelijke hygiëne gebruiken, omdat deze formules het slijm kunnen veranderen.
Een verandering in het baarmoederhalsslijm geeft de eisprong nauwkeuriger aan dan de lichaamstemperatuur.
Symptothermische methode
De symptothermische methode combineert het meten van de lichaamstemperatuur in rust (basale lichaamstemperatuur) met de slijm- en kalendermethode. Van alle vruchtbaarheidsmethodes is de symptothermische methode dus het meest betrouwbaar.
De basale lichaamstemperatuur van een vrouw stijgt lichtjes, met ongeveer 0,9° F (0,5° C), nadat het eitje is vrijgekomen. Om de veranderingen in temperatuur bij te houden, moet een vrouw elke ochtend voordat ze uit bed stapt haar temperatuur opnemen. Thermometers voor de basale lichaamstemperatuur zijn het nauwkeurigst. Als die niet beschikbaar zijn, kan een kwikthermometer worden gebruikt. Elektronische thermometers zijn het minst nauwkeurig.
De vrouw merkt op wanneer de hoeveelheid baarmoederhalsslijm toeneemt en dunner, elastischer, helderder en wateriger wordt (zoals bij de slijmmethode) en wanneer de temperatuur stijgt. Ze moet zich onthouden van geslachtsgemeenschap vanaf de eerste dag dat onthouding volgens de kalendermethode vereist is tot minstens 72 uur na de dag dat haar basale lichaamstemperatuur stijgt en het cervixslijm verandert.
Methode voor lactationele amenorroe
De lactationele amenorroe methode wordt gebruikt na de bevalling van een baby als een vrouw haar baby alleen voedt door borstvoeding te geven (lactatie verwijst naar de productie van moedermelk). Gewoonlijk hebben dergelijke vrouwen geen menstruatie (amenorroe genoemd), laten ze geen eicellen los (ovulatie) en zijn ze dus niet vruchtbaar. Vrouwen worden echter vruchtbaar 2 weken voordat de menstruatie weer begint (wanneer de eisprong plaatsvindt) en weten dus niet dat ze vruchtbaar zijn gedurende die 2 weken.
Deze methode kan zeer effectief zijn als aan alle volgende voorwaarden is voldaan:
- de baby is jonger dan 6 maanden
- borstvoeding is de enige voedingsbron voor de baby. Het aanvullen van moedermelk met flesvoeding of vast voedsel of het afkolven van moedermelk maakt deze methode minder effectief
- de baby krijgt overdag minstens om de 4 uur borstvoeding en 's nachts om de 6 uur
- de menstruatie is niet hervat na de bevalling van de baby
Wist u dat...
|
Bronnen: