| Inleiding tot borstverwondingen | meer verwonding en vergiftiging |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Verwondingen aan de borst treffen meestal de ribben, het bovenste deel van de buik, de longen, de bloedvaten, het hart, de spieren, de weke delen en het borstbeen. Soms raken ook de slokdarm, het sleutelbeen of het schouderblad gewond. In de Verenigde Staten veroorzaken verwondingen aan de borstkas ongeveer 25% van de sterfgevallen door ernstig letsel. Veel van de verwondingen die in de eerste minuten of uren na het letsel de dood tot gevolg kunnen hebben, kunnen op de spoedeisende hulp behandeld of gestabiliseerd worden zonder dat een grote operatie nodig is. |
Oorzaak
De borstkas kan worden verwond door een stomp voorwerp (zoals bij auto-ongelukken, vallen of sportletsel) of door een voorwerp dat de borstkas binnendringt (zoals een kogel of mes).
Verwondingen aan de borstkas zijn vaak ernstig of onmiddellijk levensbedreigend omdat ze de ademhaling of bloedsomloop belemmeren. Sommige verwondingen beschadigen de ribben en borstspieren (de borstwand genoemd) ernstig genoeg om het voor de longen moeilijk te maken om zich normaal op te blazen.
Schade aan de longen zelf verstoort de gasuitwisseling, de belangrijkste functie van de longen waarbij zuurstof wordt opgenomen en kooldioxide wordt uitgestoten.
Verwondingen aan de borstkas kunnen problemen met de bloedsomloop veroorzaken als ze tot veel bloedingen leiden. De bloeding zit vaak in de borstwand, wat ook de ademhaling belemmert. Ook letsel aan het hart kan de bloedsomloop beïnvloeden door het vermogen van het hart om bloed naar het lichaam te pompen te verstoren.
Letsels aan de borstkas die vaak voorkomen of ernstig kunnen zijn, zijn onder andere de volgende:
- Stomp letsel aan het hart
- cardiale tamponade (druk op het hart door ophoping van bloed eromheen)
- hemothorax (bloed tussen de long en de borstwand)
- pulmonale contusie (kneuzing van de long)
- ribfracturen
- verwonding van de aorta (een scheur in de grote slagader die bloed van het hart naar het lichaam voert)
- traumatische pneumothorax (lucht tussen de long en de borstwand, ook wel ingeklapte long genoemd)
Symptomen
De verwonde plek is meestal gevoelig of pijnlijk. De pijn is erger wanneer mensen inademen. De borstkas kan gekneusd zijn. Soms zijn mensen kortademig. Als het letsel ernstig is, kunnen ze zich erg kortademig, suf of verward voelen en kan de huid koud, zweterig of blauw zijn. Dergelijke symptomen kunnen zich voordoen als de longen ernstig falen (ademhalingsstilstand) of als mensen in shock zijn. Mensen in shock hebben meestal een gevaarlijk lage bloeddruk en hebben het gevoel dat hun hart op hol slaat.
Andere symptomen zijn afhankelijk van het specifieke borstletsel. Soms hoopt zich bijvoorbeeld lucht op onder de huid bij mensen met een klaplong. De aangetaste huid voelt krakend aan en maakt een knisperend geluid bij aanraking. De aderen in de hals zijn soms vergroot als bloed of vloeistof zich ophoopt in de zak rond het hart en het vermogen van het hart om bloed te pompen belemmert (cardiale tamponade genoemd) of als er een spanningspneumothorax ontstaat.
Diagnose
- evaluatie door een arts
- beeldvorming
Meestal is een letsel aan de borstkas duidelijk zichtbaar. De ernst van een letsel aan de borstkas kan echter niet worden vastgesteld zonder evaluatie door een arts.
Artsen gebruiken eerst een stethoscoop om te bepalen of alle delen van de longen lucht krijgen en onderzoeken de nek en borst zorgvuldig op letsel. Als iemand moeite heeft met ademhalen, plaatst een arts een sensor op de vinger (pulsoximeter) om de hoeveelheid zuurstof in het bloed te meten. Soms meten artsen de hoeveelheid zuurstof en kooldioxide in het bloed met een bloedtest (arteriële bloedgasmeting).
Er wordt bijna altijd een röntgenfoto van de borstkas gemaakt. Een röntgenfoto van de borstkas toont de meeste gevallen van pneumothorax, hemothorax en sleutelbeenbreuken, evenals sommige ribbreuken. Meestal is echter een snelle echografie nodig om het hart en de longen te bekijken. Deze procedure, genaamd E-FAST (Extended Focused Assessment With Sonography in Trauma), wordt gebruikt in traumacentra en spoedeisende hulpafdelingen. Er kan computertomografie (CT-scan), ultrasonografie en/of aortografie (angiografie van de aorta) worden gedaan als artsen vermoeden dat er letsel aan de aorta is.
Soms worden er ook bloedtesten en elektrocardiografie (ECG) gedaan.
Behandeling
- ondersteuning van ademhaling en bloedsomloop
- behandeling van het specifieke letsel
Verwondingen die onmiddellijk levensbedreigend zijn, worden zo snel mogelijk behandeld. De specifieke behandeling hangt af van het letsel.
Bij alle verwondingen nemen artsen indien nodig maatregelen om de ademhaling en bloedsomloop te ondersteunen. Mensen kunnen zuurstof krijgen (bijvoorbeeld via neusbeugels, een gezichtsmasker of een beademingsbuis) en intraveneuze vloeistoffen of soms bloedtransfusies. Mensen met ernstig letsel aan de borstkas worden opgenomen in het ziekenhuis.
Mensen kunnen pijnstillers (analgetica) krijgen om de pijn te verzachten.
Bij sommige verwondingen moet een buisje in de borstkas worden ingebracht (thoracostomie, of borstbuisje inbrengen) om bloed (bij hemothorax) of lucht (bij pneumothorax) uit de borstkas af te voeren. Deze procedure helpt ingeklapte longen weer op te vullen. Het inbrengen kan meestal onder plaatselijke verdoving worden gedaan.
Wist u dat...
|
Bronnen: