| Prioriteiten voor eerste hulp bij noodgevallen | meer verwonding en vergiftiging |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het?
De eerste prioriteit tijdens een medische noodsituatie is het redden van levens. Een persoon die bewusteloos is en niet reageert, kan dicht bij de dood zijn en reddingswerkers moeten de situatie beoordelen en de behandeling starten die nodig is om de luchtwegen, ademhaling en bloedsomloop (de ABC's) van de persoon te herstellen en in stand te houden. Een probleem op een van deze gebieden kan fataal zijn als het niet snel wordt verholpen. De luchtweg, de doorgang waardoor lucht naar de longen gaat, kan geblokkeerd raken (bijvoorbeeld door het verslikken in of inademen van een stuk voedsel). Veel aandoeningen, zoals emfyseem en astma, kunnen de ademhaling bemoeilijken. De bloedcirculatie, die afhankelijk is van een pompende en kloppende hartspier, kan stoppen tijdens een hartstilstand. Mensen die geen gezondheidswerkers zijn, mogen alleen medische hulp bieden als ze dat kunnen doen op een manier die veilig is voor henzelf en de persoon die een noodsituatie heeft. Ze mogen bijvoorbeeld niet een brandend gebouw binnengaan of iemand proberen te redden uit een gevaarlijke omgeving zoals de zijkant van een steile rotswand. Zonder de juiste training of uitrusting kunnen mensen die een reddingspoging doen onder de gewonden terechtkomen. |
Na het beoordelen van de situatie moeten reddingswerkers onmiddellijk beginnen met het verlenen van eerste hulp, als dat passend is voor de situatie.
- manoeuvres om verstikking tegen te gaan (bijvoorbeeld buik stoten, ook wel de Heimlich manoeuvre genoemd)
- cardiopulmonale reanimatie (CPR) voor mensen met een hartstilstand
- directe druk uitoefenen op gebieden met zichtbare bloedingen
De volgende prioriteit is medische hulp inroepen. In de Verenigde Staten kan dringende medische hulp worden ingeroepen door 911 te bellen. De beller moet de hulpverlener een zo volledig mogelijke beschrijving geven van de toestand van de persoon en hoe de verwonding of ziekte is ontstaan. De beller mag pas ophangen als hem dat wordt gezegd. Als er meerdere leken (redders) aanwezig zijn, moet de ene hulp inroepen terwijl de andere begint met beoordelen en eerste hulp bieden. Als er maar één hulpverlener beschikbaar is, wacht dan met het bellen om hulp tot na het begin van de eerste hulp.
Na het bellen van 911 of de lokale hulpdienst kunnen hulpverleners, indien nodig, mensen ook de volgende reddingsmedicijnen geven:
- epinefrine in een vooraf afgemeten, eenmalige dosis, intramusculair injectieapparaat (bijvoorbeeld EpiPen) voor levensbedreigende allergische reacties (anafylaxie), zoals na een bijensteek of het eten van voedsel waar iemand allergisch voor is.
- naloxon, in de neus of via een intramusculaire injectie, als iemand stopt of bijna stopt met ademen na een overdosis opioïde drugs (bijvoorbeeld heroïne, oxycodon [inclusief Oxycontin], fentanyl).
Als er veel mensen gewond zijn, moet de zwaarst gewonde persoon het eerst worden behandeld. De beoordeling moet minder dan 1 minuut per gewonde persoon duren. In elk geval moet de hulpverlener overwegen of de situatie
- levensbedreigend
- dringend maar niet levensbedreigend
- niet urgent
Het kan moeilijk zijn om te bepalen wie het dringendst behandeld moet worden, omdat iemand die schreeuwt van de pijn minder ernstig gewond kan zijn dan iemand die niet kan ademen of in coma ligt en daarom stil is. Moeite met ademhalen en grote bloedingen zijn levensbedreigend, maar een gebroken hand of voet kan bijna altijd wachten op behandeling, hoe pijnlijk ook.
Als er veel mensen zijn met ernstige verwondingen en de middelen beperkt zijn, kan het nodig zijn dat reddingswerkers alleen die mensen behandelen van wie ze denken dat ze een kans hebben om te overleven.
Als gewonden niet in staat zijn om medische informatie door te geven omdat ze verward of bewusteloos zijn of vanwege de ernst van hun toestand, moet de informatie op andere manieren worden verkregen. Als een bewusteloos persoon bijvoorbeeld in de buurt van een leeg flesje pillen wordt gevonden, moet het flesje aan het medisch personeel worden gegeven. Een beschrijving van hoe iemand gewond is geraakt en andere informatie van omstanders, familieleden of reddingswerkers kan essentieel zijn voor de behandeling van de persoon.
Mensen die geen dringende behandeling nodig hebben, worden gerustgesteld en krijgen eenvoudige maatregelen zoals een deken en worden rustig en warm gehouden terwijl ze wachten op behandeling.
Om de verspreiding van door bloed overgedragen infecties te voorkomen, moeten reddingswerkers zichzelf beschermen door universele voorzorgsmaatregelen te nemen. Dit is een benadering om de overdracht van infecties te voorkomen door al het menselijk bloed en lichaamsvloeistoffen als potentieel infectieus te beschouwen. Ernstige ziekten zoals infectie met het humaan immunodeficiëntievirus (HIV) en hepatitis B en hepatitis C (zie Overzicht van hepatitis) kunnen bijvoorbeeld worden overgedragen via bloed en bepaalde lichaamsvloeistoffen. Indien mogelijk moeten reddingswerkers latex of nitril onderzoekshandschoenen dragen voor de beste bescherming. Als er geen handschoenen beschikbaar zijn, kan plastic worden gebruikt. Reddingswerkers kunnen hun handen bijvoorbeeld in plastic voedselopslagzakken stoppen of in iets waterdichts. Gezichtsmaskers en veiligheidsbrillen (of gelaatsschermen) en beschermende jassen en petten moeten ook worden gedragen als er vloeistoffen of bloed kan spatten.
Nadat de eerste hulp is verleend, moeten hulpverleners hun huid reinigen van alle verontreinigende stoffen. Ze moeten bijvoorbeeld hun handen - inclusief het gebied onder de vingernagels - zo snel mogelijk krachtig wassen met water en zeep. Als zeep en water niet direct beschikbaar zijn, kan een ontsmettingsmiddel op alcoholbasis worden gebruikt.
Bronnen: