| Endometriose | meer vrouwen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het?
Endometrium is het weefsel dat de binnenkant van je baarmoeder bekleedt. Dat weefsel groeit elke maand tijdens je menstruatiecyclus omdat het zich klaarmaakt om een baby te ondersteunen. Als je niet zwanger wordt, laat het baarmoederslijmvlies los. Het bloedt als het loslaat. Die bloeding is je menstruatie. Nadat je menstruatie is gestopt, begint het baarmoederslijmvlies weer te groeien. Endometriose is een aandoening die wordt veroorzaakt door baarmoederslijmvlies dat buiten je baarmoeder groeit, meestal op andere plaatsen in je buik. Vaak groeit het weefsel op of rond je eierstokken, baarmoeder en eileiders. Je eileiders vervoeren eicellen van je eierstokken naar je baarmoeder. Je kunt endometriose hebben op één plek of op veel plekken. |
Baarmoederslijmvlies op de verkeerde plek gedraagt zich net als baarmoederslijmvlies in je baarmoeder. Dat wil zeggen, het groeit en bloedt elke maand als je ongesteld wordt. Dat bloeden kan pijn doen. Soms zorgt het bloeden ervoor dat er littekenweefsel groeit. Het littekenweefsel blokkeert soms je eileiders, waardoor het moeilijk wordt om zwanger te raken.
- endometriose kan pijnlijk zijn, meestal voor en tijdens je menstruatie en tijdens seks
- het kan het moeilijk voor je maken om zwanger te worden
- artsen diagnosticeren endometriose door te kijken door een dun kijkbuisje dat in de buurt van je navel wordt ingebracht
- artsen kunnen endometriose behandelen met medicijnen of soms met een operatie
Oorzaak
De precieze oorzaak van endometriose is niet duidelijk. Bij endometriose kunnen een paar kleine stukjes baarmoederslijmvlies die je lichaam zouden moeten verlaten met je menstruatiebloed, in plaats daarvan via de eileiders naar boven reizen. Een van die kleine stukjes kan zelfs in je buik terechtkomen en beginnen te groeien.
Endometriose komt soms in families voor.
Symptomen
Pijn is het meest voorkomende symptoom. Verschillende vrouwen kunnen verschillende soorten pijn hebben:
- pijn in je onderbuik, vooral voor en tijdens je menstruatie
- pijn tijdens het vrijen
- pijn bij ontlasting (poepen)
- pijn bij het plassen
Tijdens de zwangerschap kunnen de klachten een tijdje of soms voor altijd stoppen. De symptomen stoppen vaak na de menopauze.
Diagnose
Artsen kunnen endometriose vermoeden als:
- je buikpijn hebt die lijkt te komen en te gaan met je menstruatie of wanneer je seks hebt
- je moeite hebt om zwanger te worden
Om zeker te weten of je endometriose hebt, kan de arts in je buik kijken met een flexibele kijkbuis (laparoscopie). Tijdens deze procedure word je verdoofd en brengt de arts de kijkbuis in via een kleine snede (incisie) in de buurt van je navel.
Andere onderzoeken, zoals bloedonderzoek, echografie, CT-scan en röntgenfoto's, zijn niet erg geschikt om endometriose op te sporen.
Behandeling
De behandeling hangt af van je symptomen, zwangerschapsplannen, leeftijd en het stadium van endometriose.
Artsen behandelen endometriose met:
- medicijnen genaamd NSAID's (niet-steroďde anti-inflammatoire geneesmiddelen) om te helpen bij pijn
- medicijnen die hormonen bevatten (zoals anticonceptiepillen)
- chirurgie met een laparoscoop om het misplaatste endometriumweefsel te verwijderen of te vernietigen.
Bronnen:
Bron:
Esther Van Barneveld, arts-onderzoeker bij het Expertisecentrum Endometriose van het Maastricht UMC+ en GROW School for Oncology and Developmental Biology.
Wat is het?
Endometriose is een chronische ziekte. Weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt, komt bij endometriose buiten de baarmoeder.
Het bevindt zich meestal op het buikvlies of op de organen in de buik.
Soms komt het ook voor in de vagina of in een litteken van een keizersnede.
Het weefsel dat daar groeit, zorgt voor een chronische ontsteking en dat geeft verschillende klachten.
Symptomen
- geen klachten
- extreme buikpijn, met name tijdens de menstruatie
- als endometriose op de darmwand zit kan het darmproblemen geven
- als endometriose op de blaas zit kan het blaasklachten geven
- soms pijn bij het vrijen
- verminderd vruchtbaar; dat kan onder meer het gevolg zijn van vergroeiingen en verklevingen van eileiders en eierstokken
Hoe vaak komt het voor
Wereldwijd heeft ongeveer een op de tien vrouwen last van endometriose. In Nederland gaat het naar schatting om 400.000 vrouwen.
Endometriose komt net zo vaak voor als diabetes en reuma. Toch hoor je er bijna nooit iets over.
Terwijl de impact gigantisch kan zijn. De kwaliteit van leven is voor vrouwen met endometriose vaak beduidend lager dan bij vrouwen die het niet hebben.
Waarom horen we er zo weinig over
Vrouwen denken zelf vaak dat de pijn bij menstruatie hoort.
Ook huisartsen en specialisten schrijven de klachten vaak toe aan 'gewone' menstruatiepijn.
Soms zijn vrouwen bang als aansteller te worden gezien en durven ze niet voor hun klachten uit te komen.
De diagnose wordt dan ook gemiddeld pas na acht jaar gesteld. Daarom is het belangrijk om het taboe rond endometriose te doorbreken.
Behandeling
De meest effectieve behandeling van endometriose is hormonale therapie die de menstruatie onderdrukt, zoals de anticonceptiepil of een hormoonspiraaltje.
Dit betekent wel dat vrouwen tijdens deze behandeling niet zwanger kunnen worden. Daarnaast geven hormonale behandelingen vaak bijwerkingen.
Vrouwen die geen hormonen kunnen of willen gebruiken, zijn vaak aangewezen op pijnstillers.
Een kijkoperatie waarbij de endometriose verwijderd wordt, behoort soms ook tot de mogelijkheden, maar de klachten zijn daarna vaak niet verdwenen.
Tot wel 75 procent van de patiënten blijft na een operatie klachten houden. Hoe dit komt, is nu nog onduidelijk.