|
Maligne antipsychoticasyndroom (MAS) |
meer additioneel meer psychisch |
maligne neurolepticasyndroom (MNS) |
Wat is het?
Het maligne antipsychoticasyndroom (MAS), ook wel bekend als het maligne neurolepticasyndroom (MNS), is een zeldzame, maar levensbedreigende reactie op antipsychotica of andere medicijnen die de dopaminetransmissie beïnvloeden. Het syndroom wordt gekenmerkt door een combinatie van symptomen, waaronder hoge koorts, spierstijfheid, verwardheid en autonome instabiliteit. Snelle herkenning en behandeling zijn cruciaal om ernstige complicaties, zoals nierfalen en overlijden, te voorkomen.
|
Symptomen
- hyperthermie (hoge koorts): dit is een van de meest kenmerkende symptomen en kan snel oplopen
- spierstijfheid: vaak wordt de spierstijfheid omschreven als een "lodenbuis" rigiditeit
- veranderd bewustzijn: dit kan variëren van verwardheid tot coma
- autonome instabiliteit: symptomen zijn onder andere snelle hartslag, hoge bloeddruk, zweten en versnelde ademhaling
- overige symptomen: kwijlen, trillen, slikproblemen, en in sommige gevallen insulten
Oorzaak
- antipsychotica: het syndroom wordt voornamelijk geassocieerd met het gebruik van antipsychotica, met name tijdens de start of bij dosisverhogingen
- andere medicijnen: ook andere medicijnen die de dopaminetransmissie beïnvloeden, zoals dopamine-antagonisten of het plotseling stoppen van dopamine-agonisten, kunnen MAS veroorzaken
Behandeling
- stopzetting van de veroorzakende medicatie: dit is de eerste en belangrijkste stap in de behandeling
- ondersteunende maatregelen: hospitalisatie en intensieve zorg zijn vaak nodig om de symptomen te behandelen en complicaties te voorkomen
- medicatie: in sommige gevallen kan medicatie zoals dantrolene of bromocriptine worden gebruikt om de spierstijfheid en andere symptomen te verminderen
- electroconvulsietherapie (ECT): in sommige gevallen kan ECT worden overwogen, maar dit is controversieel en wordt niet altijd toegepast
Belangrijk
- het maligne antipsychoticasyndroom is een ernstige aandoening die onmiddellijke medische aandacht vereist
- snelle herkenning van de symptomen en het staken van de veroorzakende medicatie zijn cruciaal
- als u tekenen van het syndroom vermoedt, bel dan direct 112 of ga naar de dichtstbijzijnde spoedeisende hulp
Bronnen:
- AI
- Ned Tijdschr Geneeskd. 2022;166:D6357
|