| Complicaties na tandheelkundige behandeling | meer mond, gebit |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Complicaties na een tandheelkundige ingreep zoals zwelling en pijn, bloeding, droge kom, osteomyelitis en osteonecrose van de kaak vormen een andere reeks dringende tandheelkundige problemen die onmiddellijke aandacht vereisen. |
Zwelling en pijn
Zwelling komt vaak voor na bepaalde tandheelkundige ingrepen, met name het verwijderen van tanden (extractie) en parodontale chirurgie. Het vasthouden van een ijspack - of nog beter, een plastic zak bevroren erwten of maïs (die zich aanpast aan de vorm van het gezicht) - op de wang kan veel van de zwelling voorkomen. IJstherapie kan de eerste 18 uur worden gebruikt. De koude moet om de 1 of 2 uur 25 minuten op de wang worden gehouden. Als de zwelling na 3 dagen aanhoudt of toeneemt of als de pijn ernstig is, kan er een infectie zijn ontstaan en moet de persoon contact opnemen met de tandarts.
Pijn na een tandheelkundige ingreep kan matig tot ernstig zijn. Mensen kunnen verschillende pijnstillers nemen.
Bloeden
Bloeden na het trekken van een tand komt vaak voor. Bloeden in de mond kan erger lijken dan het is, omdat een kleine hoeveelheid bloed zich kan vermengen met speeksel en meer bloed lijkt te zijn dan er in werkelijkheid aanwezig is. Meestal kan het bloeden worden gestopt door het eerste uur constante druk op de operatieplek te houden, meestal door de persoon op een gaasje te laten bijten. Het kan zijn dat mensen dit proces 2 of 3 keer moeten herhalen. Het is belangrijk om het gaasje (of een theezakje) minstens een uur lang op zijn plaats te houden. De meeste problemen met bloeden ontstaan doordat de persoon het gaasje vaak verwijdert om te kijken of het bloeden is gestopt. Als het bloeden langer dan een paar uur aanhoudt, moet de tandarts op de hoogte worden gebracht. Het kan nodig zijn dat de tandarts het bloedende gebied schoonmaakt en chirurgisch sluit met hechtingen (sutures).
Mensen die regelmatig een anticoagulans (een medicijn dat stolsels voorkomt) zoals warfarine of aspirine gebruiken (zelfs als ze maar 1 aspirine per paar dagen nemen) moeten dit een week voor de operatie aan de tandarts melden omdat deze medicijnen de neiging tot bloeden vergroten. De arts kan in overleg met de tandarts de dosering aanpassen of de medicatie een paar dagen voor de operatie tijdelijk stopzetten.
Droge kom Een droge kom (blootliggend bot in de kom, waardoor de genezing wordt vertraagd) kan ontstaan nadat een tand in de onderrug is getrokken en de normale bloedprop in de kom verloren is gegaan. Meestal vermindert het ongemak gedurende 2 of 3 dagen na de extractie en verergert het dan plotseling, soms in combinatie met oorpijn. Hoewel de aandoening na 1 tot 2 weken vanzelf overgaat, kan de tandarts een met een verdovingsmiddel doordrenkt verband in de holte aanbrengen om de pijn weg te nemen. De tandarts vervangt het verband om de 1 tot 3 dagen totdat er geen pijn meer wordt gevoeld nadat het gaasje een paar uur is blijven liggen. Als alternatief gebruiken tandartsen vaak een commercieel verband dat niet hoeft te worden verwijderd en dat naast een verdovingsmiddel ook een antimicrobiële stof en een pijnstiller bevat. Niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) kunnen via de mond worden ingenomen als er extra pijnstilling nodig is.
Droge kassen komen veel vaker voor bij mensen die roken. Als het enigszins mogelijk is, moeten mensen een aantal dagen voor en na de extractie niet roken. Vrouwen (vooral vrouwen die orale anticonceptiemiddelen gebruiken) hebben ook een hoog risico op het ontwikkelen van een droge kom.
Osteomyelitis
Osteomyelitis is een infectie van het bot en wordt meestal veroorzaakt door bacteriën. Wanneer osteomyelitis in de mond optreedt, is het meestal een infectie van de onderkaak. Mensen hebben meestal koorts en het aangetaste gebied is gevoelig en gezwollen. Artsen of tandartsen gebruiken een röntgenfoto om de diagnose te stellen. Mensen met osteomyelitis moeten gedurende langere tijd antibiotica nemen.
Osteonecrose van de kaak
Osteonecrose van de kaak is een aandoening waarbij delen van de kaakbotten afsterven na blootstelling van het kaakbot door het tandvlees. De aandoening veroorzaakt meestal pijn, loszittende tanden en pusafscheiding. De aandoening kan optreden na:
- tandextractie
- een verwonding
- bestraling van het hoofd en de nek (osteoradionecrose)
- gebruik van bisfosfonaten in hoge doses of gedurende lange perioden
Zwelling en pijn
Osteonecrose van de kaak kan ook spontaan optreden. Deze aandoening ontwikkelt zich bij sommige mensen die medicijnen kregen die het bot versterken. De meest voorkomende van deze medicijnen zijn bisfosfonaten, zoals alendronaat, risedronaat, ibandronaat en zoledronaat. Bisfosfonaten lijken een hoger risico op het veroorzaken van osteonecrose van de kaak te hebben bij mensen die een kaakoperatie aan de onderkaak ondergaan terwijl ze intraveneuze bisfosfonaten innemen, mensen die eerder hoge doses bisfosfonaten via de ader toegediend hebben gekregen (gebruikelijk bij bepaalde kankerbehandelingen), of mensen die al lange tijd bisfosfonaten innemen. Het risico op het ontwikkelen van osteonecrose van de kaak is veel lager (ongeveer 1 op 1000) bij mensen die kortere tijd bisfosfonaten in standaarddoses krijgen voor osteoporose.
Zwelling en pijn
De behandeling bestaat meestal uit het wegschrapen van een deel van het beschadigde bot (debridement), het innemen van antibiotica via de mond en het gebruik van antibacteriële mondspoelingen.
Bronnen: