Dracunculiasis meer infecties   meer tropenziektes  
  Guinea worm ziekte

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Dracunculiasis is een infectie die wordt veroorzaakt door de rondworm Dracunculus medinensis, ook wel bekend als de Guinea worm. De ziekte veroorzaakt een pijnlijke, ontstoken huidzweer en slopende artritis.

  • mensen raken besmet door het drinken van water met daarin kleine schaaldiertjes die besmet zijn met de spoelworm
  • na de paring verplaatsen de vrouwelijke wormen zich naar de huid en veroorzaken een blaar, meestal op de onderbenen of voeten, met zwelling, roodheid en brandende pijn in het gebied eromheen, en de gewrichten in de buurt van de blaar kunnen beschadigd zijn
  • artsen stellen de diagnose wanneer ze de worm door de blaar naar buiten zien komen
  • het drinken van gefilterd, gekookt of gechloreerd water helpt de infectie te voorkomen
  • de worm wordt verwijderd door hem langzaam over een stokje te rollen of operatief

In het midden van de jaren tachtig hadden 3,5 miljoen mensen dracunculiasis. De ziekte was wijdverspreid in vele delen van tropisch Afrika, Jemen, India en Pakistan. Maar dankzij internationale inspanningen om dracunculiasis een halt toe te roepen, werden er in 2018 nog maar 28 gevallen gemeld. De transmissie blijft binnen een smalle gordel van slechts een paar Afrikaanse landen - Tsjaad, Mali en Ethiopië, en mogelijk Soedan en Zuid-Soedan. De caviaworm is bijna uitgeroeid.

Symptomen   
Dracunculiasis symptomen beginnen wanneer de worm door de huid begint te breken. Er vormt zich een blaar op de plaats waar de worm zit. Het gebied rond de blaar jeukt, brandt en is ontstoken - gezwollen, rood en pijnlijk. De stoffen die door de worm zijn vrijgekomen, kunnen een allergische reactie veroorzaken, die kan leiden tot ademhalingsmoeilijkheden, braken, jeukende huiduitslag en invaliderende pijn. Al snel gaat de blaar open en is de worm te zien. Later verlaat de worm het lichaam, en nemen de symptomen af.

Meestal geneest de blaar nadat de volwassen worm het lichaam heeft verlaten. Bij ongeveer 50% van de mensen ontstaat echter een bacteriële infectie rond de opening van de worm.

Soms worden gewrichten en pezen in de buurt van de blaar beschadigd, waardoor gewrichtspijn en andere symptomen van artritis ontstaan.

Diagnose   

  • verschijning van een worm op de blaar

De diagnose van dracunculiasis is duidelijk wanneer de volwassen worm op de blaar verschijnt.

Röntgenfoto's kunnen worden genomen om verkalkte wormen te lokaliseren.

Preventie   
Het volgende kan dracunculiasis helpen voorkomen:

  • drinkwater filteren door een stukje fijnmazig kaasdoek
  • water koken
  • alleen chloorwater drinken

Besmette mensen wordt opgedragen geen drinkwaterbronnen, zoals open putten of reservoirs, te betreden, zodat deze bronnen niet besmet raken.

Behandeling   

  • verwijdering van de volwassen worm

Gewoonlijk wordt de volwassen worm (die tot 120 cm lang kan zijn) in de loop van dagen tot weken langzaam verwijderd door hem over een stokje te rollen. Als de kop naar buiten begint te komen, pakt de persoon hem vast en wikkelt het uiteinde van de worm rond een klein stokje. Geleidelijk aan, naarmate de worm losser komt, wordt het stokje gedraaid, waarbij meer van de worm rond het stokje wordt gewikkeld. Uiteindelijk wordt de worm losgetrokken en weggegooid. Als er gezondheidswerkers beschikbaar zijn, kunnen zij de worm verwijderen via een kleine incisie die gemaakt wordt nadat er een plaatselijke verdoving is gebruikt.

Er zijn geen medicijnen die de wormen kunnen doden. Maar als er een bacteriële infectie ontstaat rond de opening van de worm, kunnen mensen antibiotica nodig hebben.


Bronnen:

Laatste wijziging: 29 mei 2022

  Einde van de pagina