|
Wat is het?
Een insectensteek wordt toegebracht door een angel, vrijwel altijd van bijen, wespen en hoornaars.
Insecten steken om verschillende redenen:
- uit zelfverdediging
- ter bescherming van het nest
- het doden van eventuele prooidieren
Bij zo'n steek wordt een gif in de wond gebracht en hierdoor kan een insectensteek pijnlijk zijn.
Wespen hebben een gladde angel en kunnen herhaaldelijk steken.
Bijen hebben weerhaakjes aan hun angel, die het moeilijk maakt de angel terug te trekken.
Dat is meestal geen probleem als een dier wordt gestoken, maar een mens zal meestal naar een stekende bij gaan slaan,
zodat de bij moet vluchten en geen tijd heeft om de angel terug te trekken. De angel blijft dus in de huid van de mens zitten, vaak met het nog pompende gifblaasje er nog aan.
Dit kan men het beste zo snel mogelijk wegkrabben met bijvoorbeeld een creditcard of met de nagel. De bij verliest een deel van haar ingewanden en sterft korte tijd later.
Pijnlijk
Bijen- en wespensteken kunnen flink pijnlijk zijn, en het getroffen ledemaat kan behoorlijk opzwellen en nog dagen tot een week pijn blijven doen.
Los hiervan kunnen mensen allergisch zijn voor wespen- of bijensteken.
Dit komt echter veel minder vaak voor dan men denkt - de meeste 'allergische' reacties zijn gewoon fikse lokale afweerreacties op het gif.
In Nederland overlijden per jaar enkele mensen aan een bijen- of wespensteek, hetzij door een anafylactische reactie,
hetzij doordat ze in hun mond of keel gestoken worden (drinken uit een flesje of blikje limonade met een wesp erin) met als gevolg opzwellen van de luchtwegen.
Steek - Beet
Een insectensteek moet niet worden verward met een insectenbeet.
Bijten doet een insect met de monddelen om zich te voeden. Een beet kan onaangenaam zijn en zelfs ziekten overbrengen, maar is niet bijzonder pijnlijk.
Allergie
Overgevoeligheid komt wel voor, en een tweede steek, maanden of jaren na de eerste, kan tot een hevige en heel soms zelfs tot een dodelijke reactie leiden.
Bij een ernstige zwelling moet dan ook direct een dokter geraadpleegd worden. Zo'n 20.000 Nederlanders komen jaarlijks met een wespensteek bij de huisarts.
Nog veel meer worden gestoken maar gaan niet naar de dokter. In Nederland overlijden circa vijf mensen per jaar door een insectensteek.
Behandeling is meestal niet nodig als de patiënt niet allergisch is voor wespensteken.
Een ernstige allergische reactie op een wespensteek openbaart zich door een systemische reactie (dat wil zeggen de verschijnselen openbaren zich uitgebreider
dan alleen beperkt tot het gestoken ledemaat) met jeuk, een vlekkerige uitslag, zwelling van de lippen en het gezicht, moeilijke ademhaling en eventueel braken of diarree.
Allergische reacties op bijengif verlopen meestal ernstiger dan allergische reacties op wespengif.
Het risico hangt voornamelijk af van de ernst van de voorgaande reactie.
Mensen die allergisch zijn voor wespensteken zijn dat niet automatisch ook voor bijensteken, of zelfs voor steken van andere wespen.
Omdat veel mensen niet goed bijen van wespen kunnen onderscheiden, en maar zeer weinig mensen in staat zijn de verschillende wespensoorten uit elkaar te houden,
is het vaak moeilijk in te schatten waardoor men precies gestoken is.
Vuistregel
Een vuistregel is wel, dat als de steek niet onmiddellijk hevig pijnlijk is, het geen wesp of bij geweest zal zijn.
Voorkomen
- Blijf uit de buurt van afval en rottend fruit
- Drink uit een rietje
- Wees zuinig met parfum en haarproducten
- Draag sluitende en/of witte kleding
- Smeer jezelf in met een anti-insectenmiddel (deet)
- Bedek je lichaam en voeten in de natuur of tuin
- Sla insecten niet weg en blijf rustig
- Slaap met een klamboe of hor voor het raam
Bronnen:
|