Insectenbeet      wat moet je doen als je door een insect wordt gebeten?

Niet van toepassing   Deze pagina is niet van toepassing op insecten zoals dazen, muggen en teken (lyme), die steken om bloed te verkrijgen of om zichzelf te verdedigen.

Wel van toepassing   Deze pagina is wel van toepassing op insecten die zich verweren door te bijten of te prikken, zoals bijen, dazen, wespen of rode bosmieren. Tijdens een steek of beet uit verdediging, spuit het insect een beetje gif in je lichaam om duidelijk te maken dat je uit zijn buurt moet blijven. Dat veroorzaakt vervolgens jeuk, roodheid, pijn en een zwelling. Dit is vervelend, maar de klachten verdwijnen vaak vanzelf.

Wat te doen   
Ben je geprikt, controleer dan meteen de prikplaats. De angel van een bij zit vaak vast in de huid. Het lijkt net een soort splinter. Verwijder de angel, maar pas op dat je het gifzakje niet alsnog leegknijpt. Dit zit vaak nog aan de angel vast en blijft gif pompen. Pak de angel niet met je vinger vast, maar haal hem weg met een pincet of stukje papier. Let op: verwijder de angel nooit met je mond, omdat het risico bestaat dat je dan alsnog in je lip of mond wordt geprikt.
Daarna ontsmet je het wondje altijd met alcohol of jodium. Bij te veel klachten kun je het koelen met koude, natte doeken of wat ijs. Neem bij veel pijn een pijnstiller en gebruik naar wens een anti-jeukmiddel, zoals menthol strooipoeder of crème. Ook kun je een antiallergietablet gebruiken waar een antihistaminicum in zit.

Uitzuigen?
Het direct uitzuigen van de steek met een klein pompje doet helaas niets, hoewel het voor veel mensen vaak wel een logische reflex is en een prettig gevoel geeft. Het gif verspreidt zich echter zó snel in de huid dat dit een doelloze actie is.

Huisarts?
Wanneer moet je naar de huisarts met een insectenbeet? Ben je niet allergisch voor een insectenbeet, maar ben je wel in je mond, keel of tong gestoken, neem dan altijd contact op met de huisarts of huisartsenpost. Door een insectenbeet in bijvoorbeeld je tong kan deze opzwellen, waardoor je moeite krijg met ademhalen en zelfs kunt stikken. Schakel de huisarts in als je benauwd wordt of wanneer je keel, ogen, lippen of tong opzwellen.

Allergische reactie
Ook is het belangrijk om een huisarts in te schakelen als je direct na de beet benauwd wordt of wanneer je keel, ogen, lippen of tong opzwellen, terwijl je ergens anders geprikt bent. Wie erg allergisch is voor een specifieke insectenbeet en een anafylactische reactie krijgt, wordt snel ziek en kan zelfs overlijden. Wie bekend is met zo'n heftige anafylactische reactie heeft vaak een EpiPen of adrenaline-autoinjector bij zich waarmee de reactie onderdrukt kan worden.

Huidinfectie
Een insectenbeet kan ook een bacteriële huidinfectie tot gevolg hebben Naast de effecten van het gif zijn er ook nog andere gevolgen waar je rekening mee moet houden. Met de prik, of later door eraan te krabben, kunnen er bacteriën in je huid komen. Misschien merk je in eerste instantie geen bijzonderheden op, maar worden het wondje en de huid er omheen na een tijdje toch flink roder en pijnlijker. Er kan dan een onderhuids bacteriële infectie zijn ontstaan.

Gezond verstand
Schrijf in je agenda op wanneer je bent geprikt en omcirkel zo nodig het wondje met een pen, zodat je de komende dag kunt kijken wat er gebeurt. Maak eventueel een foto om aan de doktersassistente te mailen voor advies. Kortom: ontsmet de huid na een beet of steek en zit vooral niet aan het wondje. Overweeg bij kleine kinderen om hun nagels kort te knippen, zodat ze de huid minder snel kapot krabben. Gelukkig heeft ieder mens altijd nog zijn normale afweer die eventuele bacteriën in de huid meestal gewoon opruimt.

Voorkomen
- Blijf uit de buurt van afval en rottend fruit
- Drink uit een rietje
- Wees zuinig met parfum en haarproducten
- Draag sluitende en/of witte kleding
- Smeer jezelf in met een anti-insectenmiddel (deet)
- Bedek je lichaam en voeten in de natuur of tuin
- Sla insecten niet weg en blijf rustig
- Slaap met een klamboe of hor voor het raam

Bron: Edwin de Vaal (huisarts).

Laatste wijziging: 08 augustus 2019

  Einde van de pagina