| Menopauze | meer vrouwen |
| Overgang | |
|
|
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
- sommige symptomen, zoals een onregelmatige menstruatie en opvliegers, kunnen al optreden jaren voordat u in de menopauze komt
- uw botten kunnen na de menopauze zwakker worden
- sommige artsen kunnen u medicijnen geven om de symptomen te verlichten
De menopauze komt niet in één keer. Na verloop van tijd worden uw menstruaties minder vaak. De menopauze is compleet als u een jaar lang niet ongesteld bent geweest. Het is mogelijk om voor die tijd zwanger te worden. Als u niet zwanger wilt worden, gebruik dan anticonceptie tot u een jaar niet ongesteld bent geweest.
Oorzaak
De menopauze is normaal en vindt plaats als uw lichaam ouder wordt.
Gedurende enkele jaren vóór de menopauze maakt uw lichaam geleidelijk minder oestrogeen en progesteron aan. Dit zijn geslachtshormonen die nodig zijn voor de menstruatie (het krijgen van je menstruatie) en zwangerschap. Met minder van deze hormonen stoppen je eierstokken met het vrijgeven van eicellen, en stopt je menstruatie.
De menopauze die vóór de leeftijd van 40 jaar optreedt, wordt de vroegtijdige menopauze genoemd. Een vroegtijdige menopauze komt niet vaak voor en kan door veel verschillende medische problemen worden veroorzaakt.
Symptomen
De menopauze treedt niet plotseling in. In het begin kunt u merken:
- onregelmatige menstruaties
- opvliegers (wanneer u zich plotseling heet en zweterig voelt, ook al is het niet heet)-opvliegers duren van 30 seconden tot ongeveer 5 minuten
- bezweet wakker worden (nachtzweten, opvliegers die 's nachts optreden)
Tegelijkertijd hebben veel vrouwen ook symptomen zoals:
- stemmingswisselingen
- depressie
- prikkelbaarheid
- ongerustheid
- slaapproblemen
- verlies van concentratie
- hoofdpijn
- vermoeidheid
Deze symptomen houden vaak een jaar of langer aan. Uiteindelijk stopt de menstruatie helemaal, en worden de klachten meestal beter. Soms duren opvliegers langer.
Symptomen na de menopauze zijn het gevolg van lagere niveaus van geslachtshormonen. U kunt last hebben van:
- een droge vagina
- minder zin in seks
- pijnlijke seks, door een drogere en dunnere vagina
- moeite met het krijgen van een orgasme
- meer urineweginfecties (UTI's)
- meer dringend moeten plassen of incontinentie (plassen zonder dat het de bedoeling is)
- een dunnere, drogere, meer kwetsbare huid
- zwakkere botten
- hoger gehalte aan slecht cholesterol (LDL)
- grotere kans op hartziekten
Diagnose
Meestal zijn er geen tests nodig voor de menopauze. Als het te vroeg begint, kunnen artsen controleren op andere ziekten die ervoor kunnen zorgen dat uw menstruatie stopt.
Behandeling
Inzicht in de menopauze kan u helpen om te gaan met uw symptomen. Praten met andere vrouwen die de menopauze hebben doorgemaakt of met uw arts kan u ook helpen beslissen welke behandeling voor u kan werken.
Omdat uw symptomen worden veroorzaakt door lage hormoonspiegels, is het nemen van hormonen (hormoonvervangingstherapie) de meest effectieve manier om de symptomen te verlichten. Hormoonvervanging heeft echter risico's, dus proberen artsen meestal eerst andere dingen.
Behandelingen voor opvliegers kunnen bestaan uit:
- het kleden in afneembare lagen kleding
- het dragen van kleding die ademt of vocht afvoert, zoals katoen en sportkleding
- vermijden van warme omgevingen en felle lichten
- bepaalde medicijnen die geen hormonen zijn
Incontinentiebehandelingen kunnen bestaan uit:
- oefeningen om de spieren te versterken die het urineren stoppen en starten
Behandelingen voor een droge vagina kunnen bestaan uit:
- vaginaal glijmiddel of vochtinbrengende crème
- doorgaan met vrijen - dit bevordert de bloedtoevoer naar de vagina
Sommige vrouwen nemen geneeskrachtige kruiden en andere supplementen om de symptomen te verlichten. Er zijn veel verschillende supplementen. De meeste daarvan werken niet goed, en geen ervan wordt op veiligheid gecontroleerd zoals voorgeschreven medicijnen dat wel doen. Bovendien kunnen sommige kruiden en supplementen interfereren met andere geneesmiddelen die u gebruikt. Als u overweegt supplementen te gaan gebruiken, bespreek dit dan met uw arts.
Hormoontherapie
Als andere behandelingen niet werken, kan hormoontherapie helpen. Hormoontherapie heeft echter voordelen en risico's. Bespreek met uw arts of deze behandelingen geschikt zijn voor u.
Hormoontherapie kan bestaan uit:
- oestrogeen
- een progestageen (zoals progesteron)
- beide (combinatietherapie)
Hormoontherapie kan worden gegeven in de vorm van:
- pillen
- crèmes, tabletten of ringen die je in je vagina doet
- lotions of sprays die je op je huid smeert
- pleisters voor de huid
Voordelen van hormoontherapie zijn onder andere:
- minder menopauzesymptomen zoals opvliegers en vaginale droogheid
- minder kans op osteoporose (verzwakte botten)
- lagere kans op endometriumkanker (kanker van de baarmoederslijmvlies)
- lagere kans op het krijgen van colorectale kanker (kanker in de lagere delen van de dikke darm)
Risico's van hormoontherapie zijn onder andere:
- bloedstolsels in je longen of benen (bij alleen progestageen)
- beroerte
- hogere kans op baarmoederkanker (met oestrogeen alleen)
- hogere kans op borstkanker (na 3 tot 5 jaar combinatietherapie of 10+ jaar oestrogeengebruik)
- urine-incontinentie (met oestrogeen alleen)
- lagere niveaus van het "goede" (HDL) cholesterol (met progestageen alleen)
Het nemen van lagere doses kan deze risico's verlagen.
Over het algemeen kunnen vrouwen die borstkanker, coronaire hartziekte of bloedstolsels in de benen hebben, die een beroerte hebben gehad, of die risicofactoren voor deze aandoeningen hebben, beter geen oestrogeentherapie gebruiken.
Bronnen:
- Merck Manual, professional version
- Merck Manual, consumer version
- Beers, Marc H. (red.), 2005, 2e druk. Merck Manual Medisch Handboek. Bohn Stafleu van Loghum. 1970 blz. ISBN 978-90-313-4300-5. blz.1354
- Wiki Nederlandstalig
- Wiki Engelstalig
- Thuisarts
| Laatste wijziging: 20 augustus 2022 |