Overzicht van urineweginfecties meer nieren, urinewegen  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Bij gezonde mensen is de urine in de blaas steriel - er zijn geen bacteriën of andere infectueuze organismen aanwezig. De buis waardoor de urine vanuit de blaas het lichaam verlaat (urethra) bevat geen of te weinig bacteriën om een infectie te veroorzaken. Elk deel van de urinewegen kan echter geïnfecteerd raken. Een infectie ergens in de urinewegen wordt een urineweginfectie (urineweginfectie) genoemd.

Urineweginfecties worden meestal geclassificeerd als boven- of onderbuik, afhankelijk van waar ze zich in de urinewegen voordoen, hoewel het soms moeilijk of onmogelijk is voor artsen om een dergelijke bepaling te maken:

Sommige artsen beschouwen ook infecties van de plasbuis (urethritis) en de prostaat (prostatitis) als een lagere urineweginfectie. Bij gekoppelde organen (zoals de nieren) kan de infectie in één of beide organen optreden. urineweginfecties kunnen zowel bij kinderen als volwassenen voorkomen.

Oorzaak   
De organismen die een infectie veroorzaken, komen meestal via een van de volgende twee wegen de urinewegen binnen. Verreweg de meest voorkomende route is via het onderste uiteinde van de urinewegen - de opening van de urinebuis van een man bij de punt van de penis of de opening van de urinebuis van een vrouw bij de vulva. De infectie stijgt via de urinebuis naar de blaas en soms naar de nieren, of naar beide. De andere mogelijke route is via de bloedbaan, meestal naar de nieren.

Urineweginfecties worden bijna altijd veroorzaakt door bacteriën, hoewel ook sommige virussen, schimmels en parasieten de urinewegen kunnen infecteren. Meer dan 85% van de urineweginfecties wordt veroorzaakt door bacteriën uit de darm of vagina. Normaal gesproken worden bacteriën die in de urinewegen terechtkomen echter weggespoeld door het spoelen van de blaas als deze zich leegt.

Bacteriën
Bacteriële infecties van de lagere urinewegen, meestal de blaas, komen vaak voor, vooral bij jonge, seksueel actieve vrouwen. Jonge vrouwen krijgen ook vaak bacteriële nierinfecties, maar minder vaak dan blaasinfecties. Escherichia coli is de meest voorkomende bacterie die een urineweginfectie veroorzaakt. Bij mensen tussen de 20 en 50 jaar komen bacteriële urineweginfecties ongeveer 50 keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Bij mannen is de urinebuis langer, dus is het moeilijker voor bacteriën om ver genoeg op te stijgen om een infectie te veroorzaken. Bij mannen tussen de 20 en 50 jaar zijn de meeste urineweginfecties urethritis of prostatitis. Bij mensen ouder dan 50 komen urineweginfecties vaker voor bij zowel mannen als vrouwen, met minder verschil tussen de seksen.

Virussen
Het herpes simplex virus kan de plasbuis infecteren, waardoor het urineren pijnlijk wordt en het legen van de blaas moeilijk gaat. Andere virale urineweginfecties, zoals blaas- en nierinfecties, ontwikkelen zich meestal niet tenzij het immuunsysteem van een persoon is aangetast (bijvoorbeeld door kanker, HIV/AIDS of gebruik van een geneesmiddel dat het immuunsysteem onderdrukt).

Schimmels
Bepaalde schimmels of gisten kunnen de urinewegen infecteren. Dit type infectie wordt vaak een gistinfectie genoemd (gisten kunnen ook een ontsteking van de vagina [vaginitis] veroorzaken). De schimmel Candida is het organisme dat het meest waarschijnlijk schimmelinfecties van de urinewegen (candidiasis) veroorzaakt. Candida infecteert vaak mensen met een verzwakt immuunsysteem of een blaaskatheter. Schimmels en bacteriën kunnen tegelijkertijd de nieren infecteren.

Parasieten
Een aantal parasieten, waaronder bepaalde soorten wormen, kunnen de urinewegen infecteren.

Trichomoniasis, veroorzaakt door een soort microscopische parasiet, is een seksueel overdraagbare infectie die bij vrouwen een overvloedige groengele, schuimige afscheiding uit de vagina kan veroorzaken. Soms wordt ook de blaas of urinebuis geïnfecteerd. Trichomoniasis kan bij mannen de urinebuis infecteren. Bij mannen veroorzaakt het meestal geen symptomen.

Schistosomiasis, een infectie veroorzaakt door een wormsoort die fluke wordt genoemd, kan de nieren, urineleiders en blaas aantasten. Deze infectie is een veel voorkomende oorzaak van ernstig nierfalen bij mensen in Afrika, Zuid-Amerika en Azië. Aanhoudende blaasschistosomiasis veroorzaakt vaak bloed in de urine of verstopping van de urineleiders en kan uiteindelijk blaaskanker veroorzaken.

Filariasis, een draadworminfectie, verstopt de lymfevaten, waardoor lymfevocht in de urine terechtkomt (chylurie). Filariasis kan enorme zwellingen van weefsels veroorzaken (elephantiasis), die bij mannen het scrotum kunnen aantasten.

Vaak voorkomende urineweginfecties:

Factoren die bijdragen aan bacteriële urineweginfecties.

Infecties die beginnen in de urinewegen:

  • verstopping ergens in de urinewegen (bijvoorbeeld door stenen of, bij mannen, door een prostaattumor of urethrale strictuur)
  • abnormale blaasfunctie waardoor de blaas niet goed geleegd kan worden, zoals bij neurologische aandoeningen (bijvoorbeeld ruggenmergletsel)
  • structurele afwijkingen zoals een divertikel in de urethra
  • lekkage van het klepachtige mechanisme tussen de urineleider en de blaas, waardoor urine en bacteriën vanuit de blaas terug de urineleiders in stromen en mogelijk de nieren bereiken (komt vaker voor bij kinderen met een infectie van de urinewegen)
  • inbrengen van een urinekatheter of een ander instrument door een arts
  • geslachtsgemeenschap
  • gebruik van een pessarium met zaaddodend middel
  • aanwezigheid van een abnormale verbinding (fistel) tussen de vagina en de blaas of de darm en de blaas
  • bij mannen, prostaatvergroting of prostaatontsteking

Infecties die zich vanuit het bloed naar de urinewegen verspreiden (ongebruikelijk):

  • infectie in de bloedbaan (septikemie)
  • infectie van de hartkleppen (infectieuze endocarditis, een zeldzame oorzaak)

Bronnen:

Laatste wijziging: 08 november 2023 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek
  Einde van de pagina