| Mesothelioom | meer longen en luchtwegen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Mesothelioom is kanker van het dunne, transparante, tweelaagse vlies dat de binnenkant van de borstwand en buik bedekt. |
- de meest voorkomende symptomen zijn aanhoudende pijn op de borst en kortademigheid
- een röntgenfoto van de borst en een biopsie van longweefsel of longcellen zijn nodig om de diagnose te stellen
- mesothelioom wordt behandeld met chirurgie, chemotherapie en/of bestraling
Zie ook Overzicht van asbestgerelateerde aandoeningen en Overzicht van milieu- en beroepsgebonden longaandoeningen.
Asbest kan kanker veroorzaken in het borstvlies (het dunne, transparante, tweelaagse vlies dat de longen bedekt en de binnenkant van de borstkaswand bekleedt), mesothelioom genaamd, of in het buikvlies. In de Verenigde Staten is asbest de enige bekende oorzaak van mesothelioom. Roken is geen oorzaak van mesothelioom.
Asbest is een familie van natuurlijk voorkomende verbindingen waarvan de hittebestendige en structurele eigenschappen het nuttig maakten om te worden verwerkt in bouw- en scheepsbouwmaterialen, autoremmen en sommige textielsoorten. Asbest komt in lage concentraties voor in de lucht, het water en de bodem, maar dit lage niveau van milieublootstelling draagt niet in belangrijke mate bij aan ziekten bij de mens. Asbest bestaat uit vezelachtige minerale silicaten van verschillende chemische samenstelling. Mesothelioom komt meestal voor na blootstelling aan crocidoliet, een van de vier soorten asbest. Amosiet, een ander type, veroorzaakt ook mesothelioom. Chrysotiel veroorzaakt waarschijnlijk minder gevallen van mesothelioom dan andere typen, maar chrysotiel is vaak verontreinigd met tremoliet, dat dat wel doet. Mesothelioom ontwikkelt zich meestal zo'n 30 jaar na blootstelling en kan ook na een lage blootstelling optreden.
Mesothelioom en andere ziekten die worden veroorzaakt door het inademen van asbest kunnen worden voorkomen door asbeststof en -vezels op de werkplek tot een minimum te beperken. Omdat industrieën die asbest gebruiken de stofbeheersing hebben verbeterd, ontwikkelen tegenwoordig minder mensen asbestose, maar mesothelioom komt nog steeds voor bij mensen die 30 tot 50 jaar geleden werden blootgesteld.
Symptomen
Aanhoudende pijn op de borst en kortademigheid zijn de meest voorkomende symptomen van mesothelioom. Als mesothelioom zich uitbreidt naar de borstwand of andere
nabijgelegen structuren in de borstkas, kan de persoon ernstige pijn, heesheid, moeite met slikken, een hangend ooglid, zwakte en verlies van gevoel in een arm of hand,
of zwelling van de buik krijgen.
Diagnose
- voorgeschiedenis van blootstelling aan asbest
- beeldvorming van de borstkas (röntgen, computertomografie)
- analyse van pleuravocht of pleurabiopsie
De diagnose mesothelioom kan een uitdaging zijn voor artsen.
Beeldvorming van de borstkas is essentieel voor de diagnose.
Meestal wordt een vloeistofmonster uit de borstholte geanalyseerd (cytologie van het borstvliesvocht) en wordt een weefselmonster van het borstvlies onderzocht (pleurabiopsie) om te zoeken naar kenmerkende veranderingen die te wijten zijn aan mesothelioom.
Screening op mesothelioom, een test om mensen te diagnosticeren die blootgesteld zijn geweest aan asbest maar geen tekenen van mesothelioom hebben, wordt niet aanbevolen.
Behandeling
- ondersteunende zorg
- chemotherapie en immuuntherapie
De behandeling is vooral gericht op ondersteunende zorg en verlichting van pijn en kortademigheid. Het verwijderen van overtollig vocht tussen de lagen van het borstvlies kan de klachten en de kwaliteit van leven verbeteren.
Artsen kunnen een operatie overwegen bij mensen met een vroeg stadium van de ziekte. Bij meer gevorderde ziekte wordt een operatie gebruikt om de ziekte te verwijderen of om te proberen alle zichtbare ziekte te verwijderen.
Bestralingstherapie kan worden gebruikt om de tumor te verkleinen en als palliatieve maatregel om de symptomen te verlichten.
Chemotherapie heeft beperkte voordelen, met weinig invloed op de overleving op lange termijn. Immunotherapie (bijvoorbeeld met checkpointremmers zoals tremelimumab, pembrolizumab, nivolumab of ipilimumab) of de combinatie van chemotherapie en immuuntherapie heeft aangetoond de progressie te kunnen vertragen en de overleving op de korte termijn te kunnen verbeteren, maar de invloed op de overleving op de lange termijn is beperkt.
Prognose
De prognose blijft slecht ondanks nieuwe behandelingen zoals immunotherapie. De meeste mensen leven nog 6 tot 18 maanden nadat de diagnose mesothelioom is gesteld.
Preventie
Mesothelioom en andere ziekten die worden veroorzaakt door het inademen van asbest kunnen worden voorkomen door asbeststof en -vezels tot een minimum te beperken.
Ondanks de lagere blootstelling aan asbest tegenwoordig, komen mesothelioom nog steeds voor bij mensen die 30 tot 50 jaar geleden blootgesteld werden.
'Wist u dat...
|
Bronnen:
| Laatste wijziging: 24 november 2023 |