Het ruggenmerg meer hersenen, ruggenmerg en zenuwstelsel  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Het ruggenmerg is een lange buis van zenuwen die van de hersenen door het holle midden van je ruggengraat naar beneden loopt.
  • het ruggenmerg is als een dikke elektrische kabel die berichten heen en weer vervoert tussen je hersenen en je lichaam.
  • het zoals de schedel je hersenen beschermt, beschermt de wervelkolom je ruggenmerg, dat zeer kwetsbaar is.
  • het ruggenmerg vervoert signalen van de hersenen die je lichaam vertellen wat het moet doen, zoals je armen of benen bewegen.
  • het ruggenmerg stuurt ook signalen van je lichaam naar de hersenen, zoals wat je aanraakt of waar het pijn doet.
  • reflexen (zoals je hand wegtrekken van een hete kachel) gebeuren in het ruggenmerg zonder dat de hersenen erbij betrokken zijn.
  • als je ruggenmerg beschadigd is, verlies je meestal het vermogen om een deel van je lichaam te bewegen of te voelen.

Hoe werkt het ruggenmerg?    
Zenuwcellen in de hersenen sturen berichten naar je ruggenmerg. Andere zenuwen in je ruggenmerg ontvangen deze boodschappen en sturen ze door naar je lichaam via een van de ruggenmergzenuwen.

Zenuwcellen in het ruggenmerg hebben zenuwvezels die door je hele lichaam lopen en verbonden zijn met zintuigreceptoren. Er zitten bijvoorbeeld zintuigreceptoren in je huid voor aanraking en pijn. Alles wat deze receptoren triggert, zoals een prik met een naald, stuurt een signaal via zenuwvezels naar je ruggenmerg. Andere zenuwcellen in je ruggenmerg brengen dat signaal naar je hersenen, waar je pijn voelt.

Wat zijn ruggenmergzenuwen?
Ruggenmergzenuwen zijn middelgrote zenuwen die je ruggenmerg verbinden met kleinere zenuwen die naar verschillende delen van je lichaam lopen. Er zijn 31 paar ruggenmergzenuwen die het ruggenmerg in- en uitgaan in de ruimtes tussen je wervels.

Elke ruggenmergzenuw loopt van een specifiek deel van het ruggenmerg naar een specifiek deel van je lichaam. Dus als je bijvoorbeeld een specifieke plek op je huid aanraakt, voel je dat door het bericht dat door één specifieke ruggenmergzenuw naar je hersenen wordt gestuurd.

Wat kan er misgaan met het ruggenmerg?    
Veel problemen kunnen invloed hebben op je ruggenmerg, waaronder:

  • verwondingen
  • kanker die zich heeft uitgezaaid naar je ruggengraat kan op het ruggenmerg duwen en het beschadigen
  • verlies van zenuwcellen in het ruggenmerg door ziekten zoals multiple sclerose of een geblokkeerde bloedtoevoer

Als zenuwcellen in het ruggenmerg eenmaal afsterven, kunnen ze niet meer aangroeien. Schade aan het ruggenmerg is dus meestal blijvend.

Als je ruggenmerg beschadigd is, hangen je symptomen af van waar de schade is ontstaan. Als het ruggenmerg bijvoorbeeld in je onderrug beschadigd is, kan het zijn dat je beweging en gevoel in je benen verliest, maar je armen nog wel kunt gebruiken. Maar als het ruggenmerg in je nek beschadigd is, kunnen zowel je armen als je benen aangetast zijn. Als het ruggenmerg hoog in je nek is beschadigd, kun je mogelijk niet ademen. Je kunt de controle over je blaas en darmen verliezen en je seksuele functie verliezen, ongeacht waar je ruggenmerg is beschadigd.




Gevolgen van beschadiging aan de wervelkolom, per locatie
Locatie van de beschadiging Mogelijke gevolgen*
C1 t/m C4 verlamming van een deel of alle ademhalingsspieren en van alle arm- en beenspieren; meestal fataal tenzij een adenhalingsmachine wordt gebruikt
C5 en C6 verlamming van benen, romp, hand en pols; schouders en armen kunnen enigszins gebogen worden
C6 en C7 verlamming van de benen en gedeeltelijk van de polsen en handen; schouderbeweging en buiging van de elleboog blijven betrekkelijk intact
C8 t/m T1 verlamming van de benen en romp; hangende oogleden; gereduceerde transpiratie op één zijde van het gezicht (syndroom van Horner); armen zijn betrekkelijk normaal; handen zijn verlamd
T2 t/m T4 verlamming van benen en romp; gevoelsverlies beneden de tepels; beweging van schouder en elleboog blijft normaal
T5 t/m T8 verlamming van benen en onderste deel van de romp; gevoelsverlies beneden de ribbenkast
T9 t/m T11 verlamming van benen; gevoelsverlies beneden de navel
T12 t/m L1 verlamming en gevoelsverlies beneden de lies
L2 t/m L5 verschillende patronen van spierzwakte en gevoelloosheid in de benen
S1 en S2 verschillende patronen van spierzwakte en gevoelloosheid in de benen
S3 t/m S5 verlies van blaas- en darmcontrole; gevoelloosheid in het perineum (gebied tussen anus en geslachtsdelen
* verlies van blaas en darmcontrole kan bij ernstig letsel op elk niveau van de wervelkolom optreden

Bronnen:

Laatste wijziging: 12 december 2023

  Einde van de pagina