Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Wat is het?
Tetanus is een levensbedreigende ziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie die Clostridium tetani heet.
- de tetanusbacterie produceert een gif dat uw zenuwen en hersenen aantast
- sporen van die bacterie kunnen jarenlang in aarde en uitwerpselen overleven
- tetanus kan ontstaan na een snijwond, prikwond, brandwond of een verwonding waarbij ziektekiemen via de huid naar binnen komen
- de symptomen beginnen met sterke spierkrampen 1 tot 2 weken na de verwonding
- u kunt problemen krijgen met slikken en ademhalen, wat fataal kan zijn
- het krijgen van een tetanusvaccin helpt tetanus voorkomen
Ga meteen naar een dokter als u denkt dat u tetanus hebt of als u een prikwond, een diepe snijwond of een verwonding hebt die moeilijk goed schoon te maken is.
Oorzaak
De bacteriën die tetanus veroorzaken, leven in vuil en uitwerpselen van dieren. Ze kunnen in je lichaam terechtkomen als je:
- een snij- of prikwond, vooral een die diep is of waar vuil in zit
- een prik van een vuile naald (zoals een tatoeagenaald of een naald die je gebruikt om straatdrugs te injecteren)
- een huidverwonding zoals brandwond of bevriezing
In lage- en middeninkomenslanden kan vuil in de navelstrengstomp terechtkomen en tetanus bij pasgeborenen veroorzaken.
Symptomen
De symptomen beginnen ongeveer 5 tot 10 dagen na het letsel, en soms pas 50 dagen later. Ze omvatten:
- spierkrampen die pijnlijk zijn en uw spieren strak en stijf maken
De spierkrampen beginnen meestal in uw kaak. U kunt uw kaak niet openen, daarom wordt tetanus ook wel "lockjaw" genoemd. De spierkrampen kunnen uw keel en ademhaling aantasten, en later uw nek, schouders, gezicht, armen, benen, rug en buik. Bij mensen met tetanus is het gezicht soms bevroren in een glimlach met opgetrokken wenkbrauwen. Ze kunnen ook een gebogen rug hebben en problemen met plassen of ontlasting.
Andere symptomen zijn:
- snelle hartslag
- koorts en zweten
Diagnose
Artsen kunnen zien of u tetanus hebt aan de hand van uw symptomen en door te vragen naar eventuele recente verwondingen die u hebt gehad. Ze kunnen een monster van gewond weefsel nemen om te testen op bacteriën.
Behandeling
Mensen met tetanus worden in het ziekenhuis verpleegd. Artsen zullen eventuele snijwonden of wonden schoonmaken en dood huidweefsel verwijderen. Artsen zullen tetanus behandelen met:
- antibiotica in uw ader via een infuus
- een injectie met medicijnen om spierkrampen te verlichten
- het tetanusvaccin, als u dat nog nooit heeft gehad of als u in de afgelopen 10 jaar geen prik heeft gehad
- medicijnen tegen pijn en angst
Als u niet kunt ademen, zullen de artsen een beademingsbuis in uw keel inbrengen en u aan de beademing leggen. Als u niet kunt slikken, geven de artsen u via een infuus voedsel en vocht in uw ader.
Preventie
U kunt tetanus voorkomen door een tetanusvaccin (prik) te krijgen. Bij jonge kinderen wordt het tetanusvaccin samen met vaccins tegen difterie en kinkhoest gegeven. Artsen geven jonge kinderen een serie van 3 of meer prikken. Volwassenen moeten daarna om de 10 jaar een herhalingsprik krijgen.
Als u zich snijdt of verwondt, maak de wond dan meteen schoon met water en zeep. Bel of bezoek daarna uw arts om te zien of u een tetanusprik nodig hebt. U hebt een tetanusprik nodig als u die nog nooit hebt gehad of als u die de afgelopen 10 jaar niet hebt gehad.
Bronnen:
Laatste wijziging: 5 januari 2022 |
|
|