| Uitwisseling van zuurstof en kooldioxide | meer longen en luchtwegen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? De belangrijkste functie van het ademhalingssysteem is het opnemen van zuurstof en het afvoeren van kooldioxide. Ingezogen zuurstof komt de longen binnen en bereikt de longblaasjes. De cellagen die de alveoli en de omliggende haarvaten bekleden zijn elk slechts één cel dik en staan in zeer nauw contact met elkaar. Deze barrière tussen lucht en bloed is gemiddeld ongeveer 1 micron (1/10.000 van een centimeter, of 0,000039 inch) dik. Zuurstof gaat snel door deze lucht-bloedbarrière naar het bloed in de haarvaten. Op dezelfde manier gaat kooldioxide vanuit het bloed naar de longblaasjes en wordt daar uitgeademd. |
Zuurstofrijk bloed stroomt vanuit de longen door de longaders naar de linkerkant van het hart, dat het bloed naar de rest van het lichaam pompt (zie Functie van het hart). Zuurstofarm, kooldioxiderijk bloed keert terug naar de rechterkant van het hart via twee grote aders, de vena cava superior en de vena cava inferior. Vervolgens wordt het bloed door de longslagader naar de longen gepompt, waar het zuurstof opneemt en kooldioxide afstaat.
Om de opname van zuurstof en de afgifte van kooldioxide te ondersteunen, wordt er ongeveer 5 tot 8 liter lucht per minuut in en uit de longen gebracht en wordt er elke minuut ongeveer drie tiende liter zuurstof van de longblaasjes naar het bloed overgebracht, zelfs als de persoon in rust is. Tegelijkertijd verplaatst zich een vergelijkbare hoeveelheid kooldioxide van het bloed naar de longblaasjes en wordt uitgeademd. Tijdens het sporten is het mogelijk om meer dan 100 liter lucht per minuut in en uit te ademen en per minuut 3 liter zuurstof aan deze lucht te onttrekken. De snelheid waarmee zuurstof door het lichaam wordt verbruikt, is een maat voor de snelheid waarmee het lichaam energie verbruikt. In- en uitademen gebeurt door ademhalingsspieren.
Drie processen zijn essentieel voor de overdracht van zuurstof van de buitenlucht naar het bloed dat door de longen stroomt: ventilatie, diffusie en perfusie.
- ventilatie is het proces waarbij lucht in en uit de longen stroomt
- diffusie is de spontane beweging van gassen, zonder gebruik van energie of inspanning van het lichaam, tussen de longblaasjes en de haarvaten in de longen
- perfusie is het proces waarbij het cardiovasculaire systeem bloed door de longen pompt
De bloedsomloop van het lichaam is een essentiële schakel tussen de atmosfeer, die zuurstof bevat, en de lichaamscellen, die zuurstof verbruiken. Zo is de zuurstoftoevoer naar de spiercellen in het hele lichaam niet alleen afhankelijk van de longen, maar ook van het vermogen van het bloed om zuurstof te vervoeren en van het vermogen van de bloedsomloop om bloed naar de spieren te transporteren. Daarnaast komt een klein deel van het bloed dat vanuit het hart wordt gepompt in de bronchiale slagaders terecht en voedt de luchtwegen.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 21 augustus 2024 |