|
|
Bloeddrukverlagende middellen anti-hypertensiva
Lees ook Medicijnen voor hoge bloeddruk.
| Bloeddrukverlagende middelen |
| type |
voorbeelden |
enkele bijwerkingen |
| vochtafdrijvende middelen (diuretica) |
| lisdiuretica |
- bumetanide (handelsnaam: Burinex)
- etacrynezuur
- furosemide (handelsnaam: Lasix, Lasiletten)
- torasemide
|
verlaagde kalium- en magnesiumspiegel; tijdelijk verhoogde bloedglucose- en cholesterolspiegel; verhoogde ureumspiegel, impotentie bij mannen, maag-darmklachten |
| kaliumsparende diuretica |
- amiloride (handelsnaam: Midamor)
- spironolacton (handelsnaam: Aldactone)
- triamtereen (handelsnaam: Dytac)
|
bij alle: verhoogde kaliumspiegel en maag-darmklachtenbij spironolacton: borstontwikkeling bij mannen (gynaecomastie) en onregelmatige menstruatie bij vrouwen |
| thiazide en thiazideachtige diuretica |
- chloorthalidon (handelsnaam: Hygroton)
- hydrochloorthiazide (handelsnaam: Hydrochloorthiazide)
- indapamide (handelsnaam: Fludex)
- metolazon
|
verlaagde kalium- en magnesiumspiegel, verhoogde calcium- en ureumspiegel, impotentie bij mannen en maag-darmklachten |
| adrenerge receptorblokkerende stoffen |
| alfablokkers |
- doxazosine (handelsnaam: Cardura)
- prazosine (handelsnaam: Minipress)
- terazosine (handelsnaam: Hytrin)
|
flauwvallen (syncope) bij de eerste dosis, hartkloppingen, duizeligheid, lage bloeddruk bij rechtop staan (orthostatische hypotensie), vochtophoping (oedeem) |
| bètablokkers |
- acebutolol (handelsnaam: Acebutolol, Sectral)
- atenolol (handelsnaam: Tenormin)
- betaxolol (handelsnaam: Betoptic, Kerlon)
- bisoprolol (handelsnaam: Bisobloc, Emcor)
- carteolol (handelsnaam: Teoptic)
- metoprolol (handelsnaam: Lopresor, Selokeen)
- nadolol
- penbutolol
- pindolol (handelsnaam: Viskeen)
- propranolol (handelsnaam: Inderal)
- timolol (handelsnaam: Loptomit, Timoptol)
|
vernauwingen van de luchtwegen (bronchospasmen), te trage hartslag (bradycardie), hartfalen, eventuele maskering van verlaagde bloedglucosespiegel na insuline-injecties, verminderde perifere doorbloeding, slapeloosheid, vermoeidheid, kortademigheid, depressie, fenomeen van Raynaud, levendige dromen, hallucinaties en impotentie bij sommige bètablokkers: verhoogde triglyceridenconcentratie |
| gecombineerde alfa- en bètablokkers |
- carvedilol (handelsnaam: Eucardic)
- labetalol (handelsnaam: Trandate)
|
lage bloeddruk bij rechtop staan en vernauwingen van de luchtwegen |
| perifeer werkende adrenerge receptorblokkerende stoffen |
|
bij guanethidine: diarree, impotentie, lage bloeddruk bij rechtop staan en vochtophopingbij reserpine: depressie, verstopte neus, lusteloosheid en bloedingen bij maagzweren |
| centraal werkende alfa-agonisten |
| |
- clonidine (handelsnaam: Catapresan, Dixarit)
- guanfacine
- methyldopa (handelsnaam: Aldomet)
|
slaperigheid, droge mond, vermoeidheid, te trage hartslag, tijdelijk verhoogde bloeddruk na staken van de behandeling (behalve bij methyldopa) en impotentiebij methyldopa: depressie, lage bloeddruk bij rechtop staan, leveraandoeningen en auto-immuunziekten |
| angiotensine-converterend-enzymremmers (ACE-remmers) |
| |
- benazepril (handelsnaam: Cibacen)
- captopril (handelsnaam: Capoten)
- enalapril (handelsnaam: Renitec)
- fosinopril (handelsnaam: Newace)
- lisinopril (handelsnaam: Zestril, Novatec)
- moëxipril
- perindopril (handelsnaam: Coversyl)
- quinapril (handelsnaam: Acupril)
- ramipril (handelsnaam: Tritace)
- trandolapril (handelsnaam: Gopten)
|
hoesten (bij wel 20% van de patiënten), lage bloeddruk, verhoogde kaliumspiegel, huiduitslag, angio-oedeem (allergische zwellingen in gelaat, lippen en luchtpijp, die de ademhaling kunnen bemoeilijken) en bij zwangere vrouwen ernstige schade aan de foetus |
| angiotensine-II-receptorblokkers |
| |
- candesartan (handelsnaam: Atacand)
- eprosartan (handelsnaam: Teveten)
- irbesartan (handelsnaam: Aprovel)
- losartan (handelsnaam: Cozaar)
- telmisartan (handelsnaam: Kinzalmono, Micardis)
- valsartan (handelsnaam: Diovan)
|
duizeligheid, verhoogde kaliumspiegel, angio-oedeem (zelden) en bij zwangere vrouwen ernstige schade aan de foetus |
| calciumantagonisten |
| dihydropyridinen |
- amlodipine (handelsnaam: Amlodipine, Norvasc)
- felodipine (handelsnaam: Plendil, Renedil)
- isradipine (handelsnaam: Lomir)
- nicardipine (handelsnaam: Cardene)
- nifedipine (handelsnaam: Adalat), (alleen met gereguleerde afgifte)
- nisoldipine
|
duizeligheid, vochtophoping in de enkels, rood gezicht, hoofdpijn, brandend maagzuur, opgezet tandvlees en te snelle hartslag (tachycardie) |
| overige calciumantagonisten |
- diltiazem (handelsnaam: Diloc, Surazem, Tiadil, Tildiem), (alleen met gereguleerde afgifte)
- verapamil (handelsnaam: Isoptin, Geangin)
|
hoofdpijn, duizeligheid, rood gezicht, vochtophoping, problemen met het prikkelgeleidingssysteem van het hart (inclusief AV-blok), te trage hartslag (bradycardie), hartfalen en opgezet tandvleesbij verapamil: constipatie |
| direct werkende vaatverwijdende middelen |
|
- hydralazine (handelsnaam: Hydralazine)
- minoxidil (handelsnaam: Lonnoten, Regaine)
|
hoofdpijn, te snelle hartslag (tachycardie) en vochtophoping |
Bekende diuretica:
- lisdiuretica (bumetanine, etacrynezuur, furosemide, torasemide)
- kaliumsparende diuretica (amiloride, spironolacton, triametereen)
- thiazide en thiazideachtige (chloorthalidon, hydrochloorthiazide, indapamide, metolazon)
-
chloorthalidon en hydrochloorthiazide zijn de bekendste al wat oudere producten waarvan het octrooi al lang verlopen is.
Deze twee zijn daarom voordelig en kunnen bovendien nog goedkoper als generiek middel gekocht worden.
Nog steeds eerste keus bij behandeling van verhoogde bloeddruk bij ouderen.
Wat is het:
Diuretica zijn de eerste keus bij medicamenteuze behandeling van verhoogde bloeddruk.
Het zijn al oude middelen. Artsen geloven vaak dat nieuwe middelen beter zijn en schrijven die dan voor.
Maar toch: diuretica zijn de effectiefste en goedkoopste medicijnen voor de behandeling van verhoogde bloeddruk
en ze hebben niet meer bijwerkingen dan de nieuwere medicijnen.
N.B. Voor (pardon, tegen) verhoogde bloeddruk zijn er combinaties van diuretica en bètablokkers,
maar die hebben geen voorkeur.
Bronnen:
- Beers, Marc H. (red.), 2005, 2e druk. Merck Manual Medisch Handboek. Bohn Stafleu van Loghum. 1970 blz. ISBN 978-90-313-4300-5. Blz.: 140
- Wolffers, Ivan. 2005. Medicijnen 2006-2007. Klachten, ziekten, behandeling en medicatie. 1028 blz. Uitg.Contact. ISBN 978-90-254-2604-0. Blz.: 349-350
- Thuisarts
- LUMC: omgaan met lage bloeddruk orthostatische-hypotensie
|