Morfine    Fentanyl, MS Contin meer pijnstillers

Wat is het:
Morfine is een veelgebruikte krachtige narcotische pijnstiller.
De naam morfine is ontleend aan de god Morpheus uit de Griekse mythologie. Hoewel morfine in principe geheel synthetisch gemaakt kan worden, wordt de grondstof waar morfine uit wordt geëxtraheerd (de ruwe opium) nog steeds door de papaverplant geleverd. De stof is opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO.

Wanneer wordt morfine gebruikt:
Acute ernstige pijn (post-operatief, myocardinfarct) en bij asthma cardiale. Morfine wordt eveneens ingezet bij chronische hevige pijn zoals in het terminale stadium van een ziekte. Daarnaast wordt morfine gebruikt als premedicatie vóór anesthesie, en als analgeticum tijdens de operatie.
Voor acute pijnstilling wordt morfine parenteraal toegepast (subcutaan, intramusculair, intraveneus en epiduraal). Als onderhoudsdosering wordt het in de vorm van zetpillen en als drank ingezet.
Morfine wordt ook ingezet als pijnbestrijding bij palliatieve sedatie.

Bijwerkingen:
Een diagnostische bijwerking zijn de kleine pupillen; miosis.
Een van de veel voorkomende bijwerkingen van morfine is misselijkheid. Om misselijkheid te verhelpen wordt een anti-emeticum zoals metoclopramide gegeven.
Verder is obstipatie een van de bijwerkingen van morfine.

Complicaties:
Er bestaat in de klinische praktijk enig bezwaar tegen het gebruik van morfine en morfinederivaten omdat ze verslavend zouden zijn en er tolerantie zou optreden. Het therapeutisch gebruik van opiaten (bijvoorbeeld in het kader van een pijnbehandeling) blijkt niet tot grote problemen te leiden. Afgezien daarvan kan het echter aanleiding geven tot lichamelijke afhankelijkheid, wat wil zeggen dat bij plotseling staken de patiënt ontwenningsverschijnselen kan ontwikkelen. Een opiaat dient dan ook altijd geleidelijk afgebouwd te worden. Van gewenning – het fenomeen dat in de loop der tijd steeds hogere doseringen nodig zijn – is inderdaad sprake voor sommige effecten van het middel.


Bronnen:

  • Beers, Marc H. (red.), 2005, 2e druk. Merck Manual Medisch Handboek. Bohn Stafleu van Loghum. 1970 blz. ISBN 978-90-313-4300-5.  blz.451.
  • Wolffers, Ivan. 2005. Medicijnen 2006-2007. Klachten, ziekten, behandeling en medicatie. 1028 blz. Uitg.Contact. ISBN 978-90-254-2604-0. Blz.:668-669.
  • Thuisarts
  • Wiki Nederlandstalig
  • Wiki Engelstalig

Laatste wijziging: 5 januari 2022 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek

  Einde van de pagina