| Bloeddrukverlagende middelen |
| type |
voorbeelden |
enkele bijwerkingen |
| vochtafdrijvende middelen (diuretica) |
| lisdiuretica |
- bumetanide (handelsnaam: Burinex)
- etacrynezuur
- furosemide (handelsnaam: Lasix, Lasiletten)
- torasemide
|
verlaagde kalium- en magnesiumspiegel; tijdelijk verhoogde bloedglucose- en cholesterolspiegel; verhoogde ureumspiegel, impotentie bij mannen, maag-darmklachten |
| kaliumsparende diuretica |
- amiloride (handelsnaam: Midamor)
- spironolacton (handelsnaam: Aldactone)
- triamtereen (handelsnaam: Dytac)
|
bij alle: verhoogde kaliumspiegel en maag-darmklachtenbij spironolacton: borstontwikkeling bij mannen (gynaecomastie) en onregelmatige menstruatie bij vrouwen |
| thiazide en thiazideachtige diuretica |
- chloorthalidon (handelsnaam: Hygroton)
- hydrochloorthiazide (handelsnaam: Hydrochloorthiazide)
- indapamide (handelsnaam: Fludex)
- metolazon
|
verlaagde kalium- en magnesiumspiegel, verhoogde calcium- en ureumspiegel, impotentie bij mannen en maag-darmklachten |
| adrenerge receptorblokkerende stoffen |
| alfablokkers |
- doxazosine (handelsnaam: Cardura)
- prazosine (handelsnaam: Minipress)
- terazosine (handelsnaam: Hytrin)
|
flauwvallen (syncope) bij de eerste dosis, hartkloppingen, duizeligheid, lage bloeddruk bij rechtop staan (orthostatische hypotensie), vochtophoping (oedeem) |
| bètablokkers |
- acebutolol (handelsnaam: Acebutolol, Sectral)
- atenolol (handelsnaam: Tenormin)
- betaxolol (handelsnaam: Betoptic, Kerlon)
- bisoprolol (handelsnaam: Bisobloc, Emcor)
- carteolol (handelsnaam: Teoptic)
- metoprolol (handelsnaam: Lopresor, Selokeen)
- nadolol
- penbutolol
- pindolol (handelsnaam: Viskeen)
- propranolol (handelsnaam: Inderal)
- timolol (handelsnaam: Loptomit, Timoptol)
|
vernauwingen van de luchtwegen (bronchospasmen), te trage hartslag (bradycardie), hartfalen, eventuele maskering van verlaagde bloedglucosespiegel na insuline-injecties, verminderde perifere doorbloeding, slapeloosheid, vermoeidheid, kortademigheid, depressie, fenomeen van Raynaud, levendige dromen, hallucinaties en impotentie bij sommige bètablokkers: verhoogde triglyceridenconcentratie |
| gecombineerde alfa- en bètablokkers |
- carvedilol (handelsnaam: Eucardic)
- labetalol (handelsnaam: Trandate)
|
lage bloeddruk bij rechtop staan en vernauwingen van de luchtwegen |
| perifeer werkende adrenerge receptorblokkerende stoffen |
|
bij guanethidine: diarree, impotentie, lage bloeddruk bij rechtop staan en vochtophopingbij reserpine: depressie, verstopte neus, lusteloosheid en bloedingen bij maagzweren |
| centraal werkende alfa-agonisten |
| |
- clonidine (handelsnaam: Catapresan, Dixarit)
- guanfacine
- methyldopa (handelsnaam: Aldomet)
|
slaperigheid, droge mond, vermoeidheid, te trage hartslag, tijdelijk verhoogde bloeddruk na staken van de behandeling (behalve bij methyldopa) en impotentiebij methyldopa: depressie, lage bloeddruk bij rechtop staan, leveraandoeningen en auto-immuunziekten |
| angiotensine-converterend-enzymremmers (ACE-remmers) |
| |
- benazepril (handelsnaam: Cibacen)
- captopril (handelsnaam: Capoten)
- enalapril (handelsnaam: Renitec)
- fosinopril (handelsnaam: Newace)
- lisinopril (handelsnaam: Zestril, Novatec)
- moëxipril
- perindopril (handelsnaam: Coversyl)
- quinapril (handelsnaam: Acupril)
- ramipril (handelsnaam: Tritace)
- trandolapril (handelsnaam: Gopten)
|
hoesten (bij wel 20% van de patiënten), lage bloeddruk, verhoogde kaliumspiegel, huiduitslag, angio-oedeem (allergische zwellingen in gelaat, lippen en luchtpijp, die de ademhaling kunnen bemoeilijken) en bij zwangere vrouwen ernstige schade aan de foetus |
| angiotensine-II-receptorblokkers |
| |
- candesartan (handelsnaam: Atacand)
- eprosartan (handelsnaam: Teveten)
- irbesartan (handelsnaam: Aprovel)
- losartan (handelsnaam: Cozaar)
- telmisartan (handelsnaam: Kinzalmono, Micardis)
- valsartan (handelsnaam: Diovan)
|
duizeligheid, verhoogde kaliumspiegel, angio-oedeem (zelden) en bij zwangere vrouwen ernstige schade aan de foetus |
| calciumantagonisten |
| dihydropyridinen |
- amlodipine (handelsnaam: Amlodipine, Norvasc)
- felodipine (handelsnaam: Plendil, Renedil)
- isradipine (handelsnaam: Lomir)
- nicardipine (handelsnaam: Cardene)
- nifedipine (handelsnaam: Adalat), (alleen met gereguleerde afgifte)
- nisoldipine
|
duizeligheid, vochtophoping in de enkels, rood gezicht, hoofdpijn, brandend maagzuur, opgezet tandvlees en te snelle hartslag (tachycardie) |
| overige calciumantagonisten |
- diltiazem (handelsnaam: Diloc, Surazem, Tiadil, Tildiem), (alleen met gereguleerde afgifte)
- verapamil (handelsnaam: Isoptin, Geangin)
|
hoofdpijn, duizeligheid, rood gezicht, vochtophoping, problemen met het prikkelgeleidingssysteem van het hart (inclusief AV-blok), te trage hartslag (bradycardie), hartfalen en opgezet tandvleesbij verapamil: constipatie |
| direct werkende vaatverwijdende middelen |
|
- hydralazine (handelsnaam: Hydralazine)
- minoxidil (handelsnaam: Lonnoten, Regaine)
|
hoofdpijn, te snelle hartslag (tachycardie) en vochtophoping |