Elleboogfracturen meer verwonding en vergiftiging  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Elleboogfracturen kunnen betrekking hebben op het bot van de bovenarm (humerus) in de buurt van de elleboog, de zogenaamde onderste (distale) humerusfracturen, of op een van de botten van de bovenarm (radius of ulna), de zogenaamde radiuskopfracturen of fracturen van de ellepijpshoofd.

(Zie ook Overzicht van breuken.)

Fracturen van de onderarm (humerus)

  • onderarmfracturen ontstaan meestal door een val op een uitgestrekte arm of door directe kracht
  • fracturen van de onderste humerus kunnen een slagader in de arm beschadigen, een bloeding in het gewricht veroorzaken of zenuwen beschadigen die door de elleboog lopen, wat gevoelloosheid en problemen met het bewegen van de hand en vingers veroorzaakt
  • Artsen baseren de diagnose op de resultaten van het lichamelijk onderzoek en röntgenfoto's. De behandeling bestaat uit overleg met een orthopeed.
  • de behandeling bestaat uit overleg met een orthopedisch chirurg en spalken (als de botten niet uit de kom zijn) of opereren (als de gebroken stukken uit elkaar zijn en/of uit de kom zijn)

Onderarmfracturen komen vaak voor bij kinderen van 3 tot 11 jaar oud. Ze zijn meestal het gevolg van een val op een uitgestrekte arm of van een directe kracht.

De breuk loopt meestal door tot in het gewricht en kan een bloeding in het gewricht veroorzaken.

De hoofdslagader van de bovenarm (arteria brachialis) kan beschadigd raken, vooral als de gebroken botten van elkaar gescheiden (verplaatst) zijn of niet op één lijn liggen. Wanneer deze slagader beschadigd is, kan het compartimentsyndroom ontstaan. Als gevolg hiervan kunnen de elleboog en pols permanent stijf worden (contractuur genoemd).

Soms raken zenuwen die door de elleboog lopen (nervus radialis of nervus medianus) beschadigd. Wanneer de radiale zenuw beschadigd is, kunnen mensen hun hand niet omhoog houden. Wanneer de n. medianus (de zenuw die samengedrukt wordt bij carpaal tunnel syndroom) beschadigd is, kunnen mensen moeite hebben om hun duim en pink samen te knijpen.

   Symptomen van onderarm (humerus) fracturen   
Het gebied rond de elleboog is pijnlijk en gezwollen bij mensen met een onderste humerusfractuur. Het vermogen om de elleboog te buigen kan beperkt zijn.

Mensen kunnen blauwe plekken op hun onderarm hebben. De blauwe plekken suggereren dat er een bloedvat gewond is.

De onderarm en hand kunnen gevoelloos zijn en mensen kunnen hun hand en vingers niet normaal bewegen. Deze symptomen wijzen erop dat er een zenuw gewond is.

   Diagnose van onderarm (humerus) fracturen   

(Zie ook Diagnose van breuken.)

Als mensen denken dat zij of een kind hun elleboog hebben gebroken, moet de gewonde persoon onmiddellijk door een arts worden gezien.

Artsen vragen mensen te beschrijven wat er is gebeurd en wat hun symptomen zijn. Artsen onderzoeken ook de elleboog.

Om te bepalen of er sprake is van een breuk, maken artsen röntgenfoto's van het ellebooggewricht vanuit verschillende hoeken.

Als artsen een onderste humerusfractuur vermoeden, maar de röntgenfoto's laten dat niet zien, spalken ze de elleboog en laten ze de persoon terugkomen voor aanvullende röntgenfoto's, meestal na 7 tot 10 dagen.

Als artsen een breuk vermoeden, controleren ze ook op schade aan de bloedvaten en zenuwen in de arm. Ze controleren bijvoorbeeld de pols om te bepalen of de bloedtoevoer naar de hand normaal is. Om te controleren of een zenuw beschadigd is, vragen ze de persoon om de vingers en hand te bewegen en vragen ze of de persoon dingen kan voelen met de vingers.

   Behandeling van onderarm (humerus) fracturen   

  • overleg met een orthopedisch chirurg
  • meestal een operatie om de gebroken botten opnieuw uit te lijnen
  • zelden alleen een spalk

Een orthopedisch chirurg wordt meestal geraadpleegd omdat bij onderste humerusfracturen die dicht bij de elleboog zitten, vaak zenuwen of bloedvaten betrokken zijn en langdurige problemen kunnen veroorzaken.

Als de botten niet uit de kom zijn verschoven, kan een spalk worden gebruikt om het gebroken bot te immobiliseren. De meeste mensen worden opgenomen in het ziekenhuis zodat artsen kunnen bepalen of er bloedvaten of zenuwen beschadigd zijn. Maar als mensen ermee instemmen om de volgende dag terug te komen voor een nieuw onderzoek, mogen ze misschien naar huis.

Als de gebroken stukken uit elkaar liggen en/of niet meer op één lijn liggen, wordt meestal een operatie (open reductie met interne fixatie of ORIF) uitgevoerd om de gebroken stukken weer op één lijn te brengen en te immobiliseren. Omdat het uitlijnen van de gebroken stukken (reductie) de nabijgelegen zenuwen en bloedvaten kan beschadigen, wordt de operatie meestal door een specialist gedaan.

Breuken van een deel van de elleboog

   Symptomen van fracturen van de ellepijpshoofd   
Een gebroken ellepijpshoofd is pijnlijk, gezwollen en gevoelig. Het kan ook vervormd zijn. Elleboogverlenging (het strekken van het ellebooggewricht) kan beperkt of onmogelijk zijn. Omdat de nervus ulnaris soms beschadigd raakt bij een breuk van de ellepijpshoofd, controleert de arts op dergelijke schade, die gevoelloosheid en/of tintelingen in de pink en een deel van de ringvinger kan veroorzaken.

   Diagnose van fracturen van de ellepijpshoofd:   

Meestal maakt de arts een röntgenfoto van de breuk vanuit twee verschillende hoeken om de exacte locatie van de breuk te bepalen.

   Behandeling   

De meeste fracturen van de ellepijpshoofd worden behandeld met een lange armspalk. Vaak kunnen de botfragmenten door manipulatie weer op hun plaats worden gezet (gereduceerd) en vervolgens door een spalk op hun plaats worden gehouden. Soms is echter een operatie nodig.

Ernstig verplaatste breuken (breuken met een grote ruimte tussen de botstukken) en breuken die comminuet zijn (op ten minste twee plaatsen gebroken) vereisen meestal een operatie om de botstukken op één lijn te brengen, waardoor ze in de juiste positie genezen.

Mensen met open breuken (waarbij de botstukken door de huid heen breken) krijgen onmiddellijk antibiotica en moeten door een orthopeed worden gezien.

Fracturen van de bovenarm (radius of ulna)

  • fracturen van de bovenkant van de onderarm (radiuskop) zijn meestal het gevolg van een val op een uitgestrekte arm
  • de elleboog is gezwollen en pijnlijk
  • artsen maken röntgenfoto's vanuit verschillende hoeken, maar deze breuken zijn vaak moeilijk te zien, dus de diagnose is sterk afhankelijk van de resultaten van het lichamelijk onderzoek
  • de meeste van deze breuken kunnen worden behandeld met een mitella, maar voor sommige is een operatie nodig
  • er wordt zo snel mogelijk begonnen met het oefenen van het bewegingsbereik

Radiuskopfracturen zijn meestal het gevolg van een val op een uitgestrekte arm. Ze komen vaak voor bij actieve volwassenen. Ze komen vaker voor bij volwassenen dan bij kinderen.

Breuken aan de onderkant van de onderarm worden beschouwd als polsfracturen.

   Symptomen van bovenarmfracturen   
Het bewegen van de elleboog is pijnlijk en één kant van de elleboog is gevoelig bij aanraking.

Er kan bloed in het ellebooggewricht lekken, wat zwelling veroorzaakt. Vaak kunnen mensen hun arm niet volledig strekken.

   Diagnose van bovenarmfracturen   

(Zie ook Diagnose van breuken.)

Artsen vragen mensen om te beschrijven wat er is gebeurd en wat hun symptomen zijn. Artsen onderzoeken ook de elleboog.

Om te controleren op radiuskopfracturen nemen artsen röntgenfoto's vanuit verschillende hoeken. Maar radiuskopfracturen zijn soms moeilijk te zien, dus de diagnose is sterk afhankelijk van de resultaten van het lichamelijk onderzoek. Op röntgenfoto's is echter meestal vloeistof in het ellebooggewricht te zien als er een breuk aanwezig is.

Artsen kunnen een naald in de ruimte rond het ellebooggewricht steken en vloeistof verwijderen (dit wordt gewrichtsaspiratie of arthrocentese genoemd). Met de verwijderde vloeistof kunnen artsen soms vaststellen of de beweging van de elleboog beperkt is door een breuk of door pijn en spierkrampen.

Artsen proberen de elleboog ook voorzichtig te bewegen om vast te stellen of de gewrichtsbanden zijn aangetast.

   Behandeling van bovenarmfracturen   

De meeste fracturen van de caput radialis kunnen worden behandeld met een mitella. Als de breuk ernstig is, wordt een operatie uitgevoerd.

Er wordt begonnen met oefeningen om de elleboog volledig te bewegen zodra mensen deze kunnen verdragen (vaak na een paar dagen). Deze oefeningen kunnen blijvende stijfheid voorkomen.

Wist u dat...
  • Mensen met een elleboogfractuur moeten onmiddellijk naar een arts.

Bronnen:

  Einde van de pagina