| Allergieën voor geneesmiddelen | meer speciale-onderwerpen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Mensen verwarren veel bijwerkingen van medicijnen soms met allergieën. Mensen die bijvoorbeeld maagklachten krijgen na het innemen van aspirine (een veel voorkomende bijwerking) zeggen vaak dat ze “allergisch” zijn voor aspirine. Dit is echter geen echte allergische reactie. Bij echte allergische reacties wordt het immuunsysteem geactiveerd door het medicijn of de medicatie (zie ook Overzicht van allergische reacties). Het gebruik van aspirine kan maagklachten veroorzaken omdat aspirine de natuurlijke barrièrebescherming van de maag tegen maagzuur verstoort. |
Allergische reacties (meestal overgevoeligheid) op geneesmiddelen (inclusief medicijnen) zijn relatief zeldzaam. In tegenstelling tot andere soorten bijwerkingen van geneesmiddelen, zijn het aantal en de ernst van allergische reacties meestal niet gecorreleerd met de hoeveelheid ingenomen geneesmiddel. Voor mensen die allergisch zijn voor een geneesmiddel, kan zelfs een kleine hoeveelheid van het geneesmiddel een allergische reactie uitlokken (zie Allergische reacties: Inleiding). Deze reacties variëren van licht en gewoon vervelend tot ernstig en levensbedreigend. Voorbeelden zijn:
- uitslag en jeuk
- koorts
- beklemming van de luchtwegen en een piepende ademhaling
- zwelling van weefsels (zoals het strottenhoofd en de opening tussen de stembanden die zich sluit om de luchtstroom naar de longen tegen te houden [glottis]), wat de ademhaling belemmert
- daling van de bloeddruk, soms tot gevaarlijk lage niveaus
Andere soorten allergische reacties op geneesmiddelen komen nog minder vaak voor dan overgevoeligheidsreacties. Het duurt meestal dagen of weken voor ze zich ontwikkelen en ze duren meestal langer. Bij deze reacties zijn verschillende soorten antilichamen betrokken die met een geneesmiddel reageren en verschillende delen van het lichaam aanvallen. Ze kunnen bijvoorbeeld de rode bloedcellen aantasten en leiden tot bloedarmoede of ontstekingen veroorzaken die de huid, gewrichten of nieren kunnen aantasten.
Geneesmiddelenallergieën kunnen niet worden voorspeld, omdat de reacties optreden nadat iemand al een of meer keren aan het geneesmiddel is blootgesteld (of het nu op de huid is aangebracht, via de mond is ingenomen of is geïnjecteerd) zonder dat er een allergische reactie is opgetreden. Een milde reactie kan worden behandeld met een antihistaminicum. Een ernstige of levensbedreigende anafylactische reactie kan een injectie met epinefrine (ook wel adrenaline genoemd) of een corticosteroïde, zoals hydrocortison, vereisen.
Voordat artsen een nieuw medicijn voorschrijven, vragen ze meestal of iemand een bekende medicijnallergie heeft. Mensen die ernstige allergische reacties hebben gehad, moeten een medische waarschuwingsketting of -armband dragen waarop hun geneesmiddelenallergieën staan vermeld. Deze informatie (bijvoorbeeld penicillineallergie) kan medisch en paramedisch personeel waarschuwen in geval van nood.
Bronnen: