Problemen tijdens het reizen meer speciale-onderwerpen  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Zelfs bij gezonde mensen kunnen tijdens het reizen verschillende aandoeningen optreden.

   Wagenziek   
Bewegingsziekte (ook bekend als wagen-, zee-, trein- of luchtziekte) wordt vaak veroorzaakt door trillingen en beweging en wordt verergerd door warmte, angst, honger of te veel eten.

De symptomen zijn misselijkheid, overgeven, zweten en duizeligheid.

Preventieve maatregelen zijn het matigen van de inname van voedsel, vloeistoffen en alcohol, de ogen richten op een stilstaand voorwerp of op de horizon, gaan liggen en de ogen gesloten houden, en frisse lucht inademen. Een scopolaminepleister of een antihistaminicum (zoals cyclizine, dimenhydrinaat, difenhydramine of meclizine) kan helpen, vooral als je ze vóór de reis inneemt. Deze medicijnen kunnen echter slaperigheid, een droge mond, verwarring, vallen en andere problemen veroorzaken bij oudere mensen.

   Bloedstolsels tijdens het reizen   
Bloedstolsels (diepe veneuze trombose) kunnen ontstaan wanneer mensen lange tijd zitten tijdens het reizen per vliegtuig, trein, bus of auto. Bloedstolsels komen vaker voor bij mensen die

  • ouder zijn
  • overgewicht hebben
  • sigaretten roken
  • kanker hebben
  • oestrogeen gebruiken (als oestrogeensupplementen of in anticonceptiemiddelen)
  • zwanger bent
  • onlangs een operatie hebt ondergaan
  • bloedstolsels hebben gehad
  • inactief of immobiel bent geweest

Bloedstolsels vormen zich in been- of bekkenaderen en komen soms los en verplaatsen zich naar de longen (longembolie genoemd). Sommige bloedstolsels in de benen veroorzaken geen symptomen, terwijl andere kramp, zwelling en kleurverandering van de kuiten en voeten veroorzaken. Longembolie is veel ernstiger dan bloedstolsels in de benen. Mensen kunnen eerst het gevoel krijgen dat ze zich niet goed voelen, gevolgd door kortademigheid, pijn op de borst of flauwvallen. Longembolie kan soms fataal zijn.

Het risico op het ontwikkelen van bloedstolsels kan worden verminderd door

  • regelmatig van houding veranderen
  • de benen vaak recht te houden en te bewegen terwijl u zit
  • voldoende vocht te drinken
  • om de 1 tot 2 uur opstaan om te lopen en te strekken

Langdurig kruisen van de benen kan de bloedsomloop in de benen verminderen en moet worden vermeden. Het vermijden van cafeïne en alcohol en het dragen van elastische steunkousen vermindert ook het risico.

   Druk op oren en sinussen tijdens het vliegen   
Druk op oren en sinussen tijdens het vliegen is het gevolg van veranderingen in de luchtdruk in het vliegtuig (cabinedruk). Als een vliegtuig opstijgt, neemt de cabinedruk af en zetten kleine luchtzakjes in de sinussen en het middenoor uit, wat leidt tot oordruk, oorpieken of beide en tot lichte druk op of ongemak van de sinus. Als een vliegtuig daalt, neemt de cabinedruk toe ten opzichte van de druk in de sinussen en het middenoor en treden vergelijkbare symptomen op. Deze milde sensaties verdwijnen meestal wanneer de luchtdruk in de sinussen en oren gelijk wordt aan de cabinedruk.

Bij mensen met allergieën, sinusproblemen en hoofdverkoudheid raken de doorgangen die de oren en sinussen met de neus en mond verbinden ontstoken en soms verstopt door slijm, waardoor de luchtdruk niet normaal kan worden geëgaliseerd. Mensen met deze problemen kunnen veel ongemak ervaren. Vaak slikken (vooral terwijl je de neus dichthoudt) of gapen tijdens de afdaling, decongestiva nemen voor de afdaling of hard blazen tegen een gesloten mond en dichtgeknepen neusgaten helpt om de luchtdruk gelijk te maken. Sommige mensen zuigen op harde snoepjes tijdens de afdaling. Deze handelingen zijn normaal gesproken voldoende om kleine oor- en sinusklachten te verlichten.

Onbehandelde gebitsproblemen of tanden die recent een tandheelkundige ingreep hebben ondergaan, kunnen pijnlijk worden wanneer de luchtdruk verandert.

Kinderen
Kinderen zijn bijzonder gevoelig voor de pijn van ongelijke luchtdruk. Ze moeten op kauwgom kauwen, op harde snoepjes zuigen of iets te drinken krijgen tijdens het stijgen en dalen om het slikken te bevorderen. Baby's kunnen borstvoeding krijgen of een fles of fopspeen.

   Slaapstoornissen (jetlag)   
Slaapstoornissen na vliegreizen (jetlag) komen vaak voor als mensen snel door meer dan 3 tijdzones reizen. Slaapstoornissen treden niet op bij zee-, trein- of autoreizen omdat reizigers de tijd hebben om zich aan te passen aan veranderingen in de tijdzones. Het meest voor de hand liggende symptoom is vermoeidheid bij aankomst. Andere symptomen zijn

  • prikkelbaarheid
  • moeite met slapen (slapeloosheid)
  • hoofdpijn
  • concentratieproblemen

Een jetlag kan tot een minimum worden beperkt door 1 of 2 dagen voor vertrek te beginnen met het aanpassen van de slaap- en wakkertijden aan die van de tijdzone van de bestemming. Tijdens de vlucht moet iemand cafeïne en overmatig alcohol vermijden. Blootstelling aan licht kan reizigers ook helpen om zich aan te passen aan een nieuwe tijdzone.

Reizen naar het westen
Mensen die naar het westen reizen, hebben de neiging om vroeger wakker te worden en zich eerder moe te voelen dan zou moeten volgens de plaatselijke tijd. Als mensen die normaal om 7 uur 's ochtends opstaan en om 11 uur 's avonds naar bed gaan bijvoorbeeld 3 tijdzones naar het westen reizen, worden ze meestal om 4 uur 's ochtends plaatselijke tijd wakker en hebben ze om 8 uur 's avonds behoefte aan slaap. Om zich aan te passen, moeten mensen proberen in de late namiddag fel zonlicht te krijgen en proberen op te blijven tot de juiste bedtijd.

Reizen naar het oosten
Mensen die naar het oosten reizen, hebben de neiging om later wakker te worden en langer wakker te blijven dan ze volgens de plaatselijke tijd zouden moeten. Als mensen die normaal om 7 uur 's ochtends opstaan en om 11 uur 's avonds naar bed gaan bijvoorbeeld 3 tijdzones naar het oosten reizen, hebben ze de neiging om om 10 uur 's ochtends plaatselijke tijd op te staan en pas om 2 uur 's nachts te gaan slapen. Om zich aan te passen, moeten mensen 's ochtends vroeg fel zonlicht krijgen. Mensen met een nachtvlucht moeten proberen fysiek actief te blijven tot 's avonds en proberen niet te dutten.

Kortwerkende kalmerende middelen (slaappillen) kunnen mensen helpen om in slaap te vallen op de juiste lokale tijd na een reis naar het oosten. Kalmeringsmiddelen kunnen echter bijwerkingen hebben, zoals slaperigheid overdag, geheugenverlies en slapeloosheid 's nachts. Langwerkende kalmerende middelen, zoals diazepam, kunnen verwarring en vallen veroorzaken bij oudere mensen en moeten worden vermeden.

Het hormoon melatonine reguleert de slaap-waakcyclus. Sommige artsen hebben aangeraden om melatoninesupplementen te gebruiken na een reis naar het oosten om de interne slaapklok van het lichaam te resetten. Hoewel sommige reizigers melden dat melatonine heilzaam is, is de effectiviteit en veiligheid ervan niet grondig bewezen.

   Uitdroging tijdens het vliegen   
Uitdroging tijdens het vliegen komt vaak voor door de lage luchtvochtigheid in vliegtuigen. Uitdroging komt vooral voor bij oudere mensen en mensen met bepaalde medische aandoeningen, zoals diabetes, of die medicijnen gebruiken die de natrium- en wateruitscheiding in de urine verhogen (diuretica). De belangrijkste symptomen zijn lichtheid in het hoofd, slaperigheid, verwardheid, vaak dorst en een droge mond, en af en toe flauwvallen.

Uitdroging kan worden voorkomen door vocht te drinken en alcohol en cafeïne te vermijden. Een droge huid kan behandeld worden met vochtinbrengende crèmes.

   Verspreiding van infecties tijdens het reizen   
De verspreiding van infecties in vliegtuigen en op cruiseschepen krijgt vaak aandacht in de media, maar komt relatief weinig voor. Hoewel verkoudheid waarschijnlijk de meest voorkomende infectie is, is de bezorgdheid het grootst voor

Reizigers kunnen hun risico op griep minimaliseren door ervoor te zorgen dat ze het meest recente griepvaccin hebben gekregen. Ze kunnen hun risico op diarree en sommige andere infecties minimaliseren door hun handen vaak te wassen en handontsmettingsmiddelen op alcoholbasis te gebruiken. Sommige cruiseschepen bieden antibiotica aan passagiers die in nauw contact zijn geweest met passagiers die bacteriële infecties hebben.

   Kleine verwondingen tijdens het reizen   
Kleine verwondingen komen vaak voor tijdens het reizen. Ongewoon tillen van zware bagage is een veel voorkomende oorzaak van schouderverwondingen. Bagage die uit de bagagevakken valt, kan andere ernstige verwondingen veroorzaken. Vliegtuigturbulentie kan bewegingsziekte of letsel veroorzaken. Als u zit, moet u uw veiligheidsgordel altijd omdoen. Tijdens reizen aan boord kunnen verwondingen worden voorkomen door schoenen te dragen die goede tractie bieden op natte oppervlakken, leuningen te gebruiken en zonnebrillen af te doen voordat u de trappen van het schip betreedt, en alert te blijven in een onbekende omgeving. Een zaklamp is handig om vallen 's nachts te voorkomen.

   Angst   
Veel mensen die reizen hebben last van angst. angst om te vliegen, angst voor kleine ruimtes (claustrofobie) en zorgen over medische aandoeningen die verergeren tijdens de vlucht zijn veel voorkomende bronnen van angst. Angst kan slapeloosheid veroorzaken en een jetlag verergeren. Mensen kunnen gaan hyperventileren, vaak met symptomen als pijn op de borst, ademhalingsmoeilijkheden, spierkrampen en tintelingen in de armen en handen en rond de mond. Het gezelschap van een ervaren reiziger of verzorger kan helpen om de angst te verlichten. Cognitieve gedragstherapie en desensibilisatieprogramma's of hypnose kunnen ook helpen. Kalmerende of angstremmende medicijnen, zoals zolpidem of alprazolam, die voor en soms tijdens de reis worden ingenomen, kunnen baat hebben (zie tabel Medicijnen die worden gebruikt om angststoornissen te behandelen).


Bronnen:


  Einde van de pagina