| Serotonine syndroom | meer verwonding en vergiftiging |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Het serotoninesyndroom is een mogelijk levensbedreigende medicijnreactie die meestal een hoge lichaamstemperatuur, spierkrampen en angst of delirium veroorzaakt. |
Serotonine is een chemische stof die impulsen tussen zenuwcellen doorgeeft. Het serotoninesyndroom ontstaat door verhoogde stimulatie van de serotoninereceptoren in de hersenen, meestal door geneesmiddelen. Het serotoninesyndroom kan het gevolg zijn van therapeutisch medicijngebruik, overdosering van bepaalde medicijnen, of meestal van onbedoelde interacties tussen medicijnen wanneer twee medicijnen die elk de serotoninereceptoren stimuleren tegelijkertijd worden ingenomen. Het serotoninesyndroom kan in alle leeftijdsgroepen voorkomen. (Zie ook Overzicht Hittestoornissen).
Symptomen
Symptomen van het serotoninesyndroom beginnen vaak binnen 24 uur na inname van een geneesmiddel dat de serotoninereceptoren beïnvloedt. De ernst van de symptomen kan sterk variëren. Mensen kunnen last hebben van angst, agitatie en rusteloosheid, snel schrikken en delirium met verwarring. Tremor of spierkrampen, spierstijfheid, snelle hartslag, hoge bloeddruk, hoge lichaamstemperatuur, zweten, rillen, braken en diarree kunnen voorkomen.
De symptomen verdwijnen meestal binnen 24 uur, maar de symptomen kunnen langer duren, afhankelijk van de tijd die het lichaam nodig heeft om het geneesmiddel af te breken.
Diagnose
- typische symptomen bij een persoon die een geneesmiddel neemt waarvan bekend is dat het serotoninesyndroom veroorzaakt
De diagnose van het serotoninesyndroom is alleen gebaseerd op de beoordeling van de arts van de symptomen van een persoon, de bevindingen van lichamelijk onderzoek (vooral van het zenuwstelsel) en een voorgeschiedenis van het gebruik van een geneesmiddel dat de serotoninereceptoren beïnvloedt.
Er zijn geen tests om de diagnose te bevestigen, maar bloedonderzoek en urineonderzoek kan nodig zijn om andere aandoeningen uit te sluiten die hoge koorts en vergelijkbare symptomen veroorzaken, en om complicaties te identificeren.
Behandeling
- stoppen met medicijnen die de serotoninereceptoren beïnvloeden
- een kalmerend middel voorschrijven
Als het serotoninesyndroom tijdig wordt herkend en behandeld, is de prognose meestal goed.
Alle medicijnen die de serotoninereceptoren beïnvloeden moeten worden gestopt. Lichte symptomen worden vaak verlicht met een kalmerend middel (zoals een benzodiazepine). De symptomen verdwijnen meestal na ongeveer 24 tot 72 uur. De meeste mensen moeten in het ziekenhuis worden opgenomen voor verder onderzoek, behandeling en controle.
In ernstige gevallen is opname op een intensive care afdeling nodig. De persoon wordt indien nodig gekoeld (bijvoorbeeld door het lichaam te besproeien met water en dan lucht over het lichaam te blazen met een ventilator). Het kan nodig zijn om de temperatuur van de persoon regelmatig of continu te meten. Er kunnen ook andere maatregelen nodig zijn om orgaanproblemen te behandelen. Soms, als de symptomen niet snel verdwijnen, kan een serotonine-blokker zoals cyproheptadine gegeven worden.
| Sommige medicijnen die het serotoninesyndroom kunnen veroorzaken | |
| Klasse | Geneesmiddel |
|
Fenelzine Selegiline Tranylcypromine |
|
|
Bupropion Nefazodon Trazodon Venlafaxine |
|
|
Citalopram Escitalopram Fluoxetine Paroxetine Sertraline |
|
|
Amitriptyline Desipramine Doxepine Imipramine Trimipramine |
|
Stimulerende middelen voor het centrale zenuwstelsel |
Methamfetamine 3,4-Methyleendioxymethamfetamine (MDMA of Ecstasy) Methylfenidaat Phentermine Sibutramine |
Hallucinogenen |
Lyserginezuurdiëthylamide (LSD) 5-Methoxy-diisopropyltryptamine (“Foxy Methoxy”) |
Kruiden |
Nootmuskaat Panax (Aziatische of Amerikaanse) ginseng Syrische wijnruit |
5-Hydroxytryptamine (5-HT1) agonisten (triptanen) |
Almotriptan Eletriptan Frovatriptan Naratriptan Rizatriptan Sumatriptan Zolmitriptan |
|
Buprenorfine Fentanyl Hydrocodon Meperidine Oxycodon Pentazocine Tramadol |
|
Andere |
Buspiron Chloorfeniramine Dextromethorfan Granisetron 5-Hydroxytryptofaan Levodopa Lithium Metoclopramide Olanzapine Ondansetron Risperidon Ritonavir Tryptofaan Valproaat |
Bronnen: