Acute mesenterische ischemie meer spijsvertering  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Acute mesenterische ischemie is een plotselinge blokkering van de bloedstroom naar een deel van de darmen, wat kan leiden tot gangreen en perforatie (doorboring).
  • er ontstaat plotseling hevige buikpijn
  • de diagnose kan worden gesteld door angiografie
  • onmiddellijke behandeling is nodig met angioplastiek of chirurgie

Pinkhof: het mesenterium is een duplicatuur van het buikvlies die de darm en andere buikorganen verbindt met de achterwand van de buikholte.
Pinkhof: ischemie is bloedleegte door belemmering in de aanvoer van bloed.

Oorzaak   
Acute mesenterische ischemie heeft meerdere oorzaken. De meest voorkomende zijn:

  • arteriële embolie (losraken van een trombus)
  • arteriële trombus (bloedstolsel)

Een arteriële embolie is een bloedklonter of een stukje atherosclerotische plaque (de ophoping van cholesterol en andere vettige materialen in een slagader) die zich verplaatst van het hart of de aorta naar de kleinere slagaders (in dit geval die van de darmen).

Arteriële trombus is een bloedklonter die spontaan gevormd wordt in de slagaders of aders, inclusief die van de darmen, waardoor de doorstroming geblokkeerd wordt.

Soms wordt de bloedstroom niet volledig geblokkeerd, maar is deze gewoon te laag door een lage hartslag (zoals bij hartfalen of shock) of doordat bepaalde medicijnen (zoals cocaïne) de bloedvaten vernauwen. Over het algemeen lopen mensen ouder dan 50 jaar het grootste risico.

Als de bloedstroom langer dan 6 uur geblokkeerd is, kan het aangetaste deel van de darm afsterven, waardoor darmbacteriën het systeem van de persoon kunnen binnendringen. Shock, orgaanfalen en overlijden zijn waarschijnlijk als de darm afsterft.

Symptomen   
In het begin heeft de persoon ernstige buikpijn die zich meestal plotseling ontwikkelt. De persoon heeft echter meestal slechts lichte pijn wanneer de arts tijdens het onderzoek op de buik drukt (in tegenstelling tot aandoeningen zoals appendicitis of diverticulitis, waarbij drukken de pijn veel erger maakt).

Later, wanneer de darm begint af te sterven, veroorzaakt het onderzoek van de buik door de arts hevigere pijn.

Diagnose   

  • onderzoek door een arts
  • angiografie

Als de persoon typische symptomen heeft van acute mesenterische ischemie of als de buik erg gevoelig is, brengen artsen de persoon meestal meteen naar de operatiekamer.

Als de diagnose van acute mesenterische ischemie niet duidelijk is, doen artsen CT-angiografie of mesenteriale angiografie om te zoeken naar verstoppingen in de slagaders die de darmen van bloed voorzien. Bij CT-angiografie worden CT-scan (computertomografie) en een radiopake kleurstof die in een armader wordt geïnjecteerd, gebruikt om beelden van bloedvaten te maken. Bij mesenteriale angiografie wordt een kleine flexibele buis (katheter) door de slagader in de lies tot in de slagaders van de darmen geleid. Via de katheter wordt een radiopake kleurstof geïnjecteerd om de slagaders beter zichtbaar te maken op röntgenfoto's die tegelijkertijd worden gemaakt. Magnetische resonantie angiografie is een ander soort angiografie dat kan worden gedaan om gedetailleerde beelden van de bloedvaten te krijgen.

Röntgenstralen of MRI-scan (Magnetic Resonance Imaging) van de buik zijn andere onderzoeken die gedaan kunnen worden.

Behandeling   

  • chirurgie
  • angioplastiek en plaatsing van een stent
  • medicijnen om stolling te voorkomen

Als mesenterische ischemie tijdens een operatie wordt vastgesteld, kan de verstopping van het bloedvat soms worden verwijderd of omzeild, maar soms moet de aangetaste darm worden verwijderd.

Als mesenteriale ischemie wordt vastgesteld tijdens CT-angiografie of mesenteriale angiografie, kunnen artsen proberen de verstopping in de bloedvaten op te heffen met angioplastiek en het plaatsen van een stent. Bij angioplastiek wordt een kleine flexibele buis (katheter) door de slagader in de lies tot in de slagaders van de darmen geleid en wordt er een angiografie uitgevoerd. Als er een blokkade wordt gezien, kan deze soms worden geopend door bepaalde medicijnen in te spuiten, een bloedstolsel weg te zuigen met een speciale angiografiekatheter of een ballonnetje in de slagader op te blazen om deze wijder te maken en vervolgens een klein buisje of gefabriceerd gaas (een stent) te plaatsen om de slagader open te houden. Als artsen de verstopping niet met succes kunnen openen met deze procedures, moet de persoon een operatie ondergaan om de verstopping te openen of om het aangetaste deel van de darm te verwijderen.

Na het herstel moeten veel mensen medicijnen nemen om bloedstolling te voorkomen.

Prognose   
Als de arts de diagnose kan stellen en vroeg met de behandeling kan beginnen, herstellen mensen meestal goed.

Als de diagnose niet wordt gesteld of als de behandeling pas wordt gestart als een deel van de aangetaste darm is afgestorven, overlijdt 70 tot 90% van de mensen. Iemand kan niet overleven als bijna de hele dunne darm afsterft of wordt verwijderd.


Bronnen:

Laatste wijziging: 31 augustus 2023

  Einde van de pagina