Posttraumatische stressstoornis meer psychisch  
  PTSS

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?   
Er is sprake van een posttraumatische stressstoornis (PTSS) wanneer herinneringen aan een zeer schokkende gebeurtenis steeds weer terugkomen en je gedachten overspoelen. Dit duurt meer dan een maand en kan nog veel langer duren. Deze herinneringen kunnen heel eng, realistisch en verontrustend zijn.

  • PTSS begint binnen 6 maanden na een zeer schokkende gebeurtenis
  • levensbedreigende gebeurtenissen kunnen intense, langdurige ontsteltenis, bezorgdheid en nervositeit veroorzaken
  • u kunt de gebeurtenis opnieuw beleven in uw gedachten, nachtmerries hebben of alles vermijden wat u aan de gebeurtenis doet denken
  • behandeling kan bestaan uit blootstellingstherapie en antidepressiva

Oorzaak   
PTSS kan ontstaan wanneer u (of iemand in uw omgeving) een zeer aangrijpende gebeurtenis meemaakt. U kunt zich achtervolgd voelen door de intense angst, hulpeloosheid, of afschuw die u of iemand anders voelde tijdens de gebeurtenis.
Gebeurtenissen die PTSS kunnen veroorzaken zijn onder meer:

  • in oorlog of gevecht zijn
  • verkrachting en geweld meemaken of er getuige van zijn
  • natuurrampen (zoals een orkaan)
  • ernstige auto-ongelukken

Ongeveer 9 van de 10 mensen zullen ooit in hun leven PTSS krijgen. Ook kinderen kunnen PTSS hebben.

Symptomen   
PTSS kent verschillende soorten symptomen:

  • intrusionele symptomen
  • vermijden van alles wat u aan de gebeurtenis doet denken
  • negatief denken of een negatieve stemming
  • veranderingen in alertheid

Intrusiesymptomen zijn onder meer:

  • herhaalde, ongewenste herinneringen aan de gebeurtenis die steeds terugkomen
  • nachtmerries over de gebeurtenis
  • flashbacks (uw herinnering aan de gebeurtenis herbeleven alsof ze op dat moment plaatsvindt)
  • sterke emotionele of fysieke onrust als iets u aan de gebeurtenis doet denken (zoals in een boot stappen na een bijna-verdrinkingsongeluk)

Symptomen van negatief denken zijn onder meer:

  • niet in staat zijn om belangrijke delen van de gebeurtenis te herinneren (dissociatieve amnesie)
  • je emotioneel gevoelloos voelen of je niet verbonden voelen met andere mensen
  • depressie - zich meestal moe en verdrietig voelen, of moeite hebben met slapen of opletten
  • minder interesse in activiteiten die u vroeger leuk vond
  • schuldgevoelens over de gebeurtenis
  • uitsluitend negatieve emoties voelen (zoals angst, woede of schaamte)

Symptomen van een verandering in alertheid en reacties zijn onder meer:

  • moeite om in slaap te vallen of op te letten
  • gemakkelijk bang zijn of voortdurend opletten voor gevaar
  • er niet over nadenken om jezelf in een gevaarlijke situatie te brengen
  • boze uitbarstingen

Diagnose   
Artsen zoeken naar een verband tussen uw symptomen en zeer aangrijpende gebeurtenissen die u of uw dierbaren hebben meegemaakt. Ze vragen hoe het u belemmert om dagelijkse activiteiten uit te voeren.

Behandeling   
De behandeling omvat:

  • exposure therapie, waarbij uw therapeut u zich situaties laat voorstellen die u aan een zeer schokkende gebeurtenis doen denken of u aan de gebeurtenis herinneren - therapeuten kunnen u zich bijvoorbeeld laten voorstellen dat u in het park bent waar u bent aangevallen en u door de gebeurtenis heen praten die u zich voorstelt, zodat u zich veilig en kalm voelt (na verloop van tijd helpt dit veel mensen zich beter te voelen)
  • antidepressiva, vooral selectieve serotonine heropname remmers (SSRI's)
  • medicijnen die u kunnen helpen om geen nachtmerries te hebben

Langdurige PTSS gaat misschien niet weg, maar wordt vaak na verloop van tijd beter, zelfs zonder behandeling. Voor sommige mensen heeft PTSS echter een ernstige invloed op het dagelijks leven, en zij blijven behandeling nodig hebben.

Bronnen:

Laatste wijziging: woensdag 21 januari 2022
  Einde van de pagina