Uitdroging  /  Dehydratie meer voeding  
  tekort aan lichaamsvocht

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Iedereen heeft water en elektrolyten (mineralen, zoals natrium en kalium, die helpen bij veel lichaamsfuncties) nodig om gezond te zijn. Normaal gesproken brengt je lichaam je hoeveelheid water en elektrolyten automatisch in balans. Drinken geeft je wat je nodig hebt, en dorstgevoel vertelt je wanneer je moet drinken.

Wat is het?   
Uitdroging is te weinig water in je lichaam.

  • dehydratatie gebeurt wanneer uw lichaam meer water verliest dan het opneemt
  • bepaalde medicijnen of ziekten (diabetes) waardoor u veel moet plassen, kunnen uitdroging veroorzaken
  • overgeven, diarree en veel zweten door warm weer of zware inspanning kunnen ook uitdroging veroorzaken
  • oudere mensen en jonge kinderen hebben meer kans om uitgedroogd te raken
  • ernstige dehydratatie maakt je verward, licht in het hoofd en zwak
  • mensen die uitgedroogd zijn hebben vocht en elektrolyten nodig, ofwel door te drinken of soms via een infuus (IV)
  • zonder behandeling kan ernstige dehydratatie de dood tot gevolg hebben

Oorzaak   
Je raakt uitgedroogd als je vocht verliest en niet genoeg vervangt.
Veel voorkomende oorzaken van vochtverlies:

  • overgeven
  • diarree
  • te veel plassen als gevolg van medische problemen zoals diabetes
  • medicijnen nemen die u meer laten plassen (diuretica, ook wel waterpillen genoemd)
  • veel zweten, vooral bij hittegolven of als u veel werkt of sport bij warm weer

Meestal als u vocht verliest, drinkt u gewoon meer om het te vervangen. Maar soms kunt u niet genoeg vocht drinken.
Veel voorkomende redenen waarom mensen niet genoeg vocht kunnen drinken:

  • er is geen water in de buurt, zoals in de woestijn
  • ze kunnen niet aan mensen vertellen dat ze dorst hebben, zoals baby's of oude mensen die verward zijn of een beroerte hebben gehad
  • ze kunnen niet aan hun eigen water komen, zoals mensen die niet uit bed kunnen komen omdat ze ziek zijn
  • ze moeten veel overgeven

Symptomen   
Symptomen van milde tot matige uitdroging:

  • veel dorst hebben
  • een droge mond hebben
  • minder urineren

Symptomen van ernstige dehydratatie:

  • licht gevoel in het hoofd of flauwvallen, vooral als je opstaat
  • shock (gevaarlijk lage bloeddruk) en ernstige schade aan organen zoals de nieren, lever en hersenen
  • verwarring
  • flauwvallen
  • uiteindelijk, de dood

Als u water verliest, wordt uw bloed geconcentreerder en bevat het meer elektrolyten (zoals natrium).

Diagnose   
Artsen kunnen meestal aan de hand van de symptomen en een lichamelijk onderzoek vaststellen of je uitgedroogd bent. Soms zullen ze bloedonderzoek en urinetesten doen.

Behandeling   
Als het mogelijk is, behandelen artsen de oorzaak van uw uitdroging. Als je bijvoorbeeld moet overgeven of diarree hebt, laten ze je medicijnen nemen om dit te stoppen. Tegelijkertijd zullen ze je het verloren water in je lichaam laten vervangen.
Voor milde uitdroging:

  • water drinken kan alles zijn wat je nodig hebt
  • soms, vooral bij kinderen, gebruiken artsen een speciaal mengsel van water, suiker en mineralen, orale rehydratatieoplossing genoemd (ORS)

Sportdrankjes zijn niet schadelijk, maar ze zijn niet de beste vloeistof om uitdroging te behandelen. Ze bevatten te veel suiker en hebben niet de juiste balans van elektrolyten.
Voor matige of ernstige dehydratatie:

  • artsen zullen je een orale rehydratatie (ORS) oplossing laten drinken
  • als u niet genoeg kunt drinken of ernstig uitgedroogd bent, krijgt u elektrolyten en vloeistoffen via een infuus

Preventie   

  • drink op warme dagen en voor, tijdens en na zware inspanningen veel vocht, hetzij water of sportdrank
  • let op oudere mensen bij warm weer, vooral als ze alleen wonen, en geef ze water of zorg ervoor dat ze water kunnen krijgen als ze het nodig hebben

Vroeger dacht men dat het slikken van zouttabletten hielp. Maar zouttabletten zijn niet nodig en kunnen schadelijk zijn.


Bronnen:

  • Merck Manual, professional version
  • Merck Manual, consumer version
  • Beers, Marc H. (red.), 2005, 2e druk. Merck Manual Medisch Handboek. Bohn Stafleu van Loghum. 1970 blz. ISBN 978-90-313-4300-5.  blz.933-935
  • Beers, Marc H. (red.), 2008, 1e druk. Merck Manual Leeftijd & Gezondheid. Over gezond ouder worden. Bohn Stafleu van Loghum. 926 blz. ISBN 978-90-313-4758-2.  blz.199-201
  • Thuisarts
  • Wiki Nederlandstalig
  • Wiki Engelstalig
  • Nu.nl

Laatste wijziging: 15 januari 2022

  Einde van de pagina