Vaginale jeuk meer vrouwen  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Genitale jeuk kan betrekking hebben op de vagina of het genitale gebied (vulva), dat de externe genitale organen bevat. Jeuk is een onaangenaam gevoel dat lijkt te moeten worden weggekrabd.
Veel vrouwen hebben soms korte perioden van genitale jeuk die zonder behandeling verdwijnen. Jeuk wordt pas als een probleem beschouwd als het aanhoudt, ernstig is, terugkomt of gepaard gaat met afscheiding.

Oorzaak   
De meest voorkomende oorzaken van genitale jeuk zijn de volgende:

  • infecties: Bacteriële vaginose, candidiasis (een gistinfectie) en trichomoniasis (een protozoaire infectie)
  • irritatie of allergische reacties: Chemicaliën die in contact komen met de vagina of genitaliën, zoals die in wasmiddelen, bleekmiddelen, wasverzachters, synthetische vezels, bubbelbaden, zepen, sprays voor vrouwelijke hygiëne, parfums, maandverband, textielverf, toiletpapier, vaginale crèmes, douches, condooms en anticonceptieschuim
  • na de menopauze, verdunning en uitdroging van het slijmvlies van de vagina als gevolg van verminderde oestrogeengehaltes

Minder vaak voorkomende oorzaken zijn huidaandoeningen zoals psoriasis en lichen sclerosus. Lichen sclerosus wordt gekenmerkt door dunne witte plekken op de vulva rond de opening van de vagina. Onbehandeld kan lichen sclerosus littekens veroorzaken en het risico op vulva-kanker vergroten.

Evaluatie   
Artsen kunnen de oorzaak meestal vaststellen door te vragen naar de symptomen en door het genitale gebied en de vagina te onderzoeken.

Waarschuwingssignalen   
Er zijn geen waarschuwingssignalen voor genitale jeuk, tenzij het gepaard gaat met pijn en/of afscheiding die er abnormaal uitziet of ruikt. Dan zijn de waarschuwingstekens dezelfde als bij bekkenpijn en/of vaginale afscheiding.

Wanneer naar de huisarts   
Vrouwen moeten naar de dokter gaan als de jeuk langer dan een paar dagen duurt of ernstig is, of als er andere symptomen zijn die op een infectie wijzen (zoals pijn of afscheiding).

Wat doet de aets   
De arts stelt de vrouw eerst vragen over haar symptomen, met name of ze symptomen van een infectie heeft, en over haar medische voorgeschiedenis. Ook wordt haar gevraagd of ze producten gebruikt die het gebied kunnen irriteren. Vervolgens doen de artsen een lichamelijk onderzoek, waarbij de nadruk ligt op het bekkenonderzoek.

Als vrouwen afscheiding hebben, nemen de artsen met een wattenstaafje een monster van de afscheiding uit de vagina of baarmoederhals. De artsen onderzoeken het monster onder een microscoop op micro-organismen die gistinfecties, bacteriële vaginose en Trichomonas vaginitis veroorzaken. Meestal sturen ze ook een monster naar het laboratorium om te testen op gonorroe en chlamydiale infecties (die seksueel overdraagbaar zijn).

Behandeling   
De aandoening die genitale jeuk veroorzaakt wordt zo mogelijk gecorrigeerd of behandeld.
Algemene maatregelen kunnen helpen de symptomen te verlichten.

Algemene maatregelen
Wisselen van ondergoed en één keer per dag baden of douchen helpen om de vagina en het genitale gebied schoon te houden en minder snel geïrriteerd te raken. Vaker baden of douchen kan overmatige droogheid veroorzaken, waardoor de jeuk kan toenemen. Een ongeparfumeerd lichaamspoeder op basis van maïzena kan helpen om de genitaliën droog te houden. Vrouwen moeten geen poeders op basis van talk gebruiken. Wassen met gewoon warm water wordt aanbevolen. Maar als zeep nodig is, moet een niet-allergene zeep worden gebruikt. Andere producten (zoals crèmes, sprays voor vrouwelijke hygiëne of douches) mogen niet op het vaginale gebied worden aangebracht. Deze algemene maatregelen kunnen de blootstelling aan irriterende stoffen die jeuk veroorzaken tot een minimum beperken.
Als de jeuk aanhoudt, kan een zitbad helpen. Een zitbad wordt zittend genomen met water dat alleen het genitale en rectale gebied bedekt. Zitbaden kunnen worden genomen in de badkuip met een beetje water of in een grote bak.
Als een medisch product (zoals een voorgeschreven crème) of een merk condoom irritatie en jeuk lijkt te veroorzaken, mag het niet worden gebruikt. Vrouwen moeten met hun arts overleggen voordat ze stoppen met het gebruik van voorgeschreven producten.

Geneesmiddelen
Het aanbrengen van een milde (minder sterke) corticosteroïde crème zoals hydrocortison op het genitale gebied kan tijdelijk verlichting geven. De crème mag niet in de vagina worden aangebracht en mag slechts korte tijd worden gebruikt.
Bij ernstige jeuk kan een antihistaminicum via de mond tijdelijk helpen. Antihistaminica veroorzaken ook slaperigheid en kunnen nuttig zijn als de symptomen de slaap verstoren.
Vaginale infecties die jeuk en afscheiding veroorzaken, vereisen antibiotica of antischimmelmiddelen die via de mond worden ingenomen of in de vagina worden ingebracht.
Lichen sclerosus wordt behandeld met een crème of een zalf met een sterk corticosteroïde (zoals clobetasol), op recept verkrijgbaar.

Belangrijke punten
  • genitale jeuk is pas een probleem als het aanhoudt, ernstig is, terugkomt of gepaard gaat met pijn of met een abnormaal uitziende of ruikende afscheiding, wat wijst op een infectie
  • het kan helpen om het genitale gebied schoon en droog te houden en geen producten te gebruiken die het kunnen irriteren
  • soms verlicht een milde corticosteroïde crème tijdelijk de jeuk
  • als een vaginale infectie jeuk en afscheiding veroorzaakt, worden vrouwen behandeld met antibiotica of antischimmelmiddelen die via de mond worden ingenomen of in de vagina worden ingebracht

Bronnen:

Laatste wijziging: 12 april 2023
  Einde van de pagina