Accu's lood - vrla - agm - gel
druppel/onderhouds lader capaciteit ccaen cca testen accu monitor battery power battery profit battery trainer
Lader druppellader onderhoudslader
Ctek
Ctek maakt uitstekend laders die zowel testen, laden, als druppelladen.
Promotor testte in het oktobernummer van 2009 een aantal acculaders.
De Ctek MXS 4003 komt daar als beste uit (intussen opgevolgd door de MXS-5.0,
handleiding).
Voor accu's tot 110Ah (motorfietsen, personenauto's, camper) is die Ctek MXS 5.0 een voortreffelijke 12V lader met allerlei testfuncties.
Voor accu's zwaarder dan 110Ah kijk dan naar de Ctek MXS 7.0, Ctek MXS 10, Ctek MXS 25.
Optimate
Optimate is ook goed, maar Ctek is m.i. iets geavanceerder en breder toepasbaar.
BMW heeft voor zijn motoren een speciale oplader gemaakt.
Is niet echt een volledige 'lader', meer een druppellader.
(BMW 71607688864) handleiding
Advies:
De lood-accu enkele veel voorkomende kreten en een (te) korte uitleg
| Samenvatting |
| Geen enkele accu (Lood-VRLA-AGM-Gel / tractie-start) vind het leuk om a) voor meer dan 50% leeggetrokken te worden, en b) meer dan een paar weken niks te doen te hebben. Dan vormt zich een laagje sulfaatkristallen op de platen en waar dat zit kan geen stroom doorheen. Die sulfaatkristallen zijn bijna niet weg te krijgen. |
|
Als de accu een paar weken niks te doen heeft, dan is het verstandig de accu af en toe op te laden. Ezelsbruggetje: "2-2", d.w.z. 2 weken stilstaan dan 2 dagen opladen (haal de oplader er dan weer af). |
Lood
De accu in onze auto (motor, bus, camper, caravan) is vrijwel zonder uitzondering een loodaccu. Simpelweg omdat een loodaccu relatief goedkoop is, een behoorlijke stroom kan leveren,
over een breed temperatuursbereik fatsoenlijk werkt, eenvoudig te laden is, en redelijk bestand is tegen mishandeling.
Er zijn meerdere soorten accu's.
Hoe zit zo'n loodaccu nu in elkaar?
Hij bestaat uit een aantal in serie geschakelde kleinere accu-tjes van ongeveer 2 Volt. Een 12V accu heeft 6 van die cellen in serie staan. Elke cel bestaat uit platen van lood
met daartussen een stof, elektroliet genoemd. Als de accu nieuw geleverd word, dan bestaan de platen voor de negatieve pool (de anode) uit puur lood. De kathode bestaat uit loodoxide.
Gooien we er nu zwavelzuur (accuzuur) bij, dan is de accu gelijk 'vol'.
Gaan we nu ontladen, dan treed er een chemische reactie in werking tussen de platen en het zwavelzuur. Daarbij reageren beide platen met het zuur, en worden de platen omgezet in
loodsulfaat en water. Gaan we de accu weer laden, dan gebeurt het omgekeerde; het loodsulfaat (+water) wordt weer omgezet in lood en loodoxide. Het kringetje is rond.
Gaan we nog verder met laden, dan valt er geen materiaal meer om te zetten, en wordt de spanning zodanig hoog dat het water in het zwavelzuur gaat ontleden.
De accu gaat gassen, koken, bubbelen, hoe je het ook noemen wilt. Dat kost je water, en daarom moet je het bij een standaardaccu zo af en toe bijvullen.
Lees meer.
Nadelen
Heel mooi allemaal, en het werkt al dik 100 jaar prima. Toch zijn er een paar nadelen. Als de accu ver leeggetrokken wordt, dan vormt er zich een laag sulfaat op de platen.
Daar kan de stroom niet doorheen, en de capaciteit en startstroom van de accu neemt af. Daarom vindt een loodaccu het niet leuk om voor meer dan ca. 50% leeggetrokken worden.
Die dingen zijn bedoeld om altijd bijna vol te zijn. Nog erger is het als de sulfaatkristallen te groot worden. Dan worden ze bij het laden nooit meer omgezet in lood of loodoxide,
en dat kost je dus actief oppervlak. En dus capaciteit. Laat je een lege accu een paar weken staan, dan groeien de kristallen tot zodanig grootte dat het nooit meer goed komt.
Dan kun je 'm dus weggooien.
Laat een loodaccu dus NOOIT langere tijd leeg (diep ontladen) staan op de plank of in de auto/motor/bus/camper.
Houd altijd een ruime marge tussen het benodigde aantal Ah en het maximale aantal Ah van de accu. Stelregel hiervoor is:
Start-accu’s = maximale ontlading 50%.
Tractie-accu’s = maximale ontlading tot 20% van de maximale capaciteit.
Druppellader
Nu zou je denken: ha, ik sluit een druppellader aan. Dan blijft mijn accu altijd vol, en da's goed.
Fout. De accu zal het wel veel langer volhouden dan wanneer je 'm leeg laat lopen, maar niet oneindig veel langer.
Want tijdens het druppelladen vormen zich ook kleine gasbelletjes. De omzetting van sulfaat naar lood/loodoxide verloopt immers niet 100% efficiënt.
Maar nu blijven de kleine bubbeltjes op het plaatmateriaal zitten. En omdat ze zo klein zijn, zijn ze bijna niet weg te krijgen.
Vergelijk het met een glas vers ingeschonken frisdrank. De grote bubbels komen wel naar boven.
Maar de kleintjes blijven aan het glas 'vastgeplakt' zitten, en zijn zelfs met stevig tikken niet los te krijgen.
En die gasbubbeltje geleiden even goed elektriciteit als lucht: niet dus. Het bruikbare plaatoppervlak van de accu neemt af, en daarmee de beschikbare startstroom en capaciteit.
Met een druppellader wilde je de accu dus in optimale conditie houden, maar dat is niet helemaal gelukt. Het is echter wel beter dan niks doen.
Wat is dan wel goed?
Veel beter dan welke lader dan ook is het om de accu zo af en toe eens lekker op z'n donder geven.
Dat kan met stevig laden en stevig ontladen. Als er flink wat stroom loopt, dan vormen zich meer bubbels, grotere bubbels.
Die nemen de kleintjes wel mee. En ook de sulfaatkristallen reageren sneller onder al dat geweld. Als je de bubbels uit de frisdrank wilt hebben,
dan kun je heel vaak voorzichtig tikken tegen het glas, maar het glas optillen en met een klap op tafel zetten werkt veel beter.
Oftewel, start die auto/motor/bus/camper tussentijds een keertje goed door en ga dan een stukje rijden. Vind je accu lekker. En niet alleen je accu.
Welke lader moet je nu hebben? Goeie vraag.
Zet je de auto/motor/bus/camper slechts af en toe enkele weken stil, dan is een druppellader prima (Ctek, Optimate). Dan hou je de accu vol, en dat is beter dan leeg laten lopen.
Zet je de auto/motor/bus/camper gedurende de herfst en winter weg, dan is een druppellader alleen niet genoeg.
Beter is om de motor regelmatig een keer te starten en daarna met een normale, niet te flauwe lader op te laden (Ampere of 5, zeg maar, of wat meer), en ga je daarna weer
over op druppelladen. Je zou dan ook een lader kunnen overwegen die aan 'shock-laden' doet. Zo'n lader laad de accu met stevige pulsen,
en trekt er ook regelmatig met stevige pulsen stroom uit. Dat houdt de spieren van het ding soepel. Dat heet een 'onderhoudslader'. Alleen zijn die laders nogal duur.
De Ctek MXS 5.0 is een uitstekende lader, maar geen echte onderhoudslader. Voor meer laadstroom (bus, vrachtauto) kijk dan naar de Ctek MXS 7.0, Ctek MXS 10, Ctek MXS 25.
Testen
Veel gestelde vraag: hoe kan ik zien / meten of mijn accu nog goed is? Eenvoudig antwoord: het is niet te testen of een accu slecht is of goed.
Daar is domweg geen goede testapparatuur voor. Er zijn wel een paar lapmiddelen:
Start-accu / semi tractie-accu / tractie-accu
Aan accu's worden, afhankelijk van wat hij moet doen, verschillende eisen gesteld.
En afhankelijk van die eisen is de accu anders gebouwd / uitgevoerd.
Start-accu. De accu in uw auto/motor/bus moet in hele korte tijd (minder dan 10 seconden) heel veel stroom (Ampère's) kunnen leveren.
Tractie-accu. De (huishoud)accu in een camper/caravan/alarmsysteem/UPS moet juist over een lange periode een kleine stroom kunnen geven.
Lood / VRLA / AGM / Gel
Ja maar, hoe zit het dan met een Gel accu / AGM accu / VRLA accu? Die zijn duur en heeeeel goed (zeggen ze...). Weer fout.
Het zijn allemaal varianten op de aloude loodaccu.
VRLA accu. Dat begon met de VRLA (Valve Regulated Lead-Acid) accu, ook wel onderhoudsvrije accu genoemd. Een paar slimme koppen hadden bedacht dat het bijvullen van water maar lastig is,
plus dat het niet gewenst is dat de gassen die vrijkomen bij het laden/ontladen van een accu zo explosief zijn. Ze hebben dus wat slims bedacht.
In plaats van de ontstane bubbels zomaar via een slangetje af te blazen houden ze de gassen in de accu. Die gassen zijn waterstof en zuurstof. Laat deze met elkaar reageren en bingo!,
weer vers water. Ze hebben dus een katalysator toegevoegd die water en zuurstof met elkaar laten reageren. In theorie gaat er dus geen water verloren in zo'n accu.
In de praktijk wel, want de omzetting van de bubbels in water lukt niet 100%. Omdat de omzetting niet 100% is, loopt de druk in de accu alsnog op en gaat er een
overdrukventiel open als het te gek word. Vandaar dat 'valve regulated = ventielgeregeld'.
Die VRLA accu was leuk, maar ze moesten nog steeds rechtop gebruikt worden, en ze mochten niet zomaar verscheept worden vanwege het feit dat er nog steeds zeer agressief
zwavelzuur vrij kan komen als de accu kapot gaat.
AMG accu Een ander type is de AGM accu zoals de Hawker Odyssey. Da's in feite een gewone onderhoudsvrije (VRLA) accu,
maar nu hebben ze tussen de platen een aantal glasvezelmatten gestopt. Daar blijft het zuur inzitten, net zoals een druppel water op je T-shirt ook 'in' het katoen blijft zitten.
Er is iets meer bewegingsvrijheid voor druppels zuur, water, en bubbels. Maar ook hier kan troep niet weg. Wel heb je ook hier weer het voordeel dat er geen zuur vrij kan komen
als de accu stukgaat. Die accu's mogen dus gewoon verscheept worden, en in elke positie gebruikt worden. Erg handig voor zo'n motorrijder die wel eens z'n schijfremslot vergeet.
Gel accu De volgende poging was om het zwavelzuur te mengen met een ander stofje zodat er een gel ontstaat. Die gel zit tussen de platen en kan er niet uit,
ook niet als de accu scheurt of als je de accu op z'n kop houd. Klinkt ideaal, maar dat is het niet. Het zit eigenlijk te strak vast allemaal.
Sulfaatkristallen en andersoortige rommel kan niet meer naar beneden vallen maar blijft opgesloten zitten in de gel. Bubbels blijven in de gel.
De gel zelf gaat 'stuk' en valt uit elkaar. Weer kan de troep niet weg. Het zou wat zijn, als in je motorblok metaaldeeltjes en roet niet verspreid kan worden in de motorolie,
maar rustig op z'n plek bleef zitten waar het nog meer schade toe kan brengen....
Een gelaccu heeft dus het voordeel dat-ie niet kan lekken, maar het nadeel is dat ze helemaal niet zo goed bestand zijn tegen dagelijkse mishandeling met startmotoren en dynamo's.
Ze zijn veel beter geschikt als tractie-accu in toepassingen zoals alarmsystemen, UPS-sen, huishoudaccu in camper en caravan, etc,
Omdat ze wel gewoon verscheept mogen worden, zijn ze relatief goedkoop. En de garantie is na 2 jaar toch wel verlopen, dus geen probleem voor de fabrikant.
Daarom worden ze toch ook gebruikt als startaccu. Een tweede nadeel is dat je extra stofjes nodig hebt om van het accuzuur een gel te maken.
Die stofjes doen niet actief mee, en zitten eigenlijk alleen maar in de weg. Vandaar dat gelaccu's ook zo kritisch zijn met laden.
Met welke accu ben je nu het beste af?
In feite met een onderhoudsvrije accu van het type waarbij je wel de dopjes los kunt halen en zo af en toe water bij kunt vullen.
Het mag dan wel minder nodig zijn dan bij een standaardaccu, maar ook onderhoudsvrije accu's verliezen wat water.
Leg je je motorfiets eens plat, dan zou je een AGM of gelaccu kunnen overwegen. Die dingen halen niet de 6-8 jaar van een normale accu, maar ze kunnen er tenminste tegen om een
keer op de kant te liggen. Mijn persoonlijke voorkeur gaat dan uit naar een AGM accu. Die lijken nog het meeste op een gewone accu zodat de laadcircuits van acculaders en de motor
zelf daar het beste op aangepast zijn. Gelaccu's vind ik behoorlijk ongeschikt. Da's niet alleen maar een idee, gezien de grote hoeveelheid overlijdende gelaccu's die ik op het
forum tegenkom.
Wat betekent de capaciteit Ah op een accu?
U moet dan eerst iets weten over de gebruikte meettechnieken. Ah staat voor 'ampère uur' en is een eenheid voor elektrische lading.
Bijvoorbeeld een 45Ah(20h) accu kan dus totaal 45Ah afgeven, gemeten over 20 uur. Dit is dus een gemiddelde van 2,25 Ampère, 20 uur lang.
Moet de accu meer lading afgeven over een kortere tijd dan zal het aantal Ampère uur afnemen.
De capaciteit van een startaccu in Europa wordt aangegeven in Ah. Dit is echter niet logisch.
Voor een startaccu is het aantal Ah van weinig belang mits er geen extra verbruikers gemonteerd zijn.
In principe belast U een startaccu namelijk niet uren achter elkaar maar juist korstondig met hoge stromen.
Het is dus belangrijk dat de accu veel stroom kan leveren voor een korte tijd, dit noemen we de startkracht.
De loodplaten van een startaccu zijn dan ook veel dunner dan de loodplaten van een semi-tractie / tractie accu.
Door een dunne plaat kan namelijk veel gemakkelijker een hoge stroom worden onttrokken terwijl dit bij een dikkere plaat veel moeilijker zal gaan.
Het voordeel van dikkere platen is dat we ze langduriger en dieper kunnen ontladen zonder dat de platen zullen breken.
CCAEN
De startkracht van een accu wordt gemeten in: CCAEN. Dit getal is dan ook de belangrijkste graadmeter voor de startaccu's!
Wat betekent de Ah capaciteit bij 5, 10 & 20 uur?
De meeste capaciteiten van Europese fabrikanten staan weergegeven bij een ontlading over 20 uur.
Dit is de maatstaf voor Nederlandse en de meeste Europese bedrijven.
Bij de bedrukking op de meeste semi-tractie, tractie & Recreatie accu's wordt de capaciteit Ah ook weergegeven bij een ontladingstijd van 5 en/of 10 uur.
Hierdoor lijkt de accu een andere capaciteit te hebben maar het is feitelijk dezelfde accu!
Zo kan een 45Ah(20h) accu bijvoorbeeld totaal 45Ah afgeven, gemeten over 20 uur.
Dit is dus een gemiddelde van 2,25 Ampère, 20 uur lang. Moet een accu meer lading afgeven over een kortere tijd dan zal het aantal Ampère uur afnemen!
Een 45Ah(20h) accu ontladen over 10 uur kan dus maar 42Ah opleveren.
Dit kunnen we dan vertalen als 42Ah(10h).
Wilt u (in theorie) de accu geheel ontladen in één uur dan haalt u niet eens een vierde van de capaciteit in vergelijking tot een ontlading over 20 uur.
Ten onrechte wordt soms gedacht dat het aantal Ahdirect betrekking heeft op de startcapaciteit van een accu.
Dit is niet waar. Soms kan een 20Ah(20h) accu een grotere startkracht hebben dan een 60Ah(20h) accu.
Dit is o.a. afhankelijk van de gebruikte techniek in de accu.
CCA
CCA staat voor Cold Cranking Amps. Dit is het amperage dat een accu 30 seconden levert bij 0 graden Farenheit (= -18 graden Celcius).
Het belastte voltage blijft tijdens de test boven de 9,6 Volt.
Accumonitor / Votronic Battery Power
Een accumonitor / Votronic Battery Power is geschikt voor het bewaken van accu's aan boord van campers, caravans,expeditievoertuigen (zeil)boten,
kortom overal waar "service-accu’s" worden gebruikt.
Een accumonitor helpt de gebruiker accu’s verantwoord te belasten en zo de levensduur van deze dure stroombronnen aanmerkelijk te verlengen.
Een accu kan, mits goed behandeld, gemakkelijk 10 tot 15 jaar meegaan.
Maar serviceaccu’s hebben vaak een aanzienlijk korter leven, veelal door overbelasting.
 campersite.nl accumonitor.nl |
 Votronic accucomputer Votronic accucomputer Handleiding |
Votronic Battery ProFIT
De Votronic Battery ProFIT
schakelt alleen in als de huishuidaccu wordt geladen.
Hij draagt bij aan de regeneratie van de accu door korte en krachtige stroomstoten aan de accu af te geven.
Daardoor wordt aan aangroei van sulfaatkristallen tegengegaan. Manual
Commentaar van Van Venrooij: 'troep'.
Votronic Battery Trainer
De Votronic Battery Trainer
schakelt alleen in als de huishoudaccu niet geladen wordt.
Door korte en krachte, aan de laadtoestand van de accu aangepaste, stroomstoten voorkomt hij de aangroei van sulfaatkristallen en houdt hij de accu fit.
Manual
Commentaar van Van Venrooij: 'troep'.
| Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 08 februari 2013. |
  |