|
Het verschil tussen koppel (torque) en vermogen (horsepower)
Een simplistische uitleg, niet gehinderd door de verschillende fysiologie van fietsers (sprinters, klimmers, tijdrijders)
en juiste mechanische achtergrond van de verbrandingsmotor (o.a. druk per zuigeroppervlak, slaglengte, arbeidsslag, kleptiming, cilindervulling).
Elke fietser weet dat je kracht moet zetten op de trappers om vooruit te kunnen komen.
Met als voorbeeld een fiets met versnellingen is het verschil tussen koppel (Nm) en vermogen (pk 1) prima uit te leggen.
Koppel
Je peddelt lekker in de hoogste versnelling. Plotseling wil je zo snel mogelijk versnellen.
Het gemak waarmee dat versnellen gaat is de hoeveelheid geleverde koppel. Als je snel kunt accelereren heb je veel koppel in de benen.
Maximaal koppel bij welk toerental
Je fietst weer in de hoogste versnelling, maar heel erg langzaam en je gaat weer maximaal versnellen.
In het begin gaat dat versnellen heel moeizaam.
Je moet op de trappers gaan staan om zoveel mogelijk kracht te zetten.
Op een gegeven moment gaat het versnellen makkelijker en even later krijg je opeens het gevoel dat je maximaal aan het versnellen bent.
Dat moment is het toerental waarbij je het maximale koppel kunt leveren.
Koppel is evenredig met de cylinderinhoud: hoe dikker de kuiten van de fietser zijn hoe meer koppel hij/zij kan leveren.
Vermogen
Als je aan het versnellen bent dan ga je sneller en sneller.
Op een bepaald moment is er zo veel snelheid dat je niet meer in staat bent nog harder te trappen.
De luchtweerstand en de rolweerstand zijn dan gelijk aan de kracht die je benen kunnen leveren.
Terugschakelen naar een lagere versnelling heeft geen zin want dan wordt de snelheid lager.
Opschakelen naar een hogere versnelling geeft geen extra snelheid, wel een lager (trap)toerental.
Het (trap)toerental waarbij de hoogste snelheid wordt bereikt is het toerental waarbij maximaal vermogen wordt geleverd.
Want vermogen = koppel x toerental.
"You sell horsepower, they drive torque"
Auto- en motorverkopers hanteren bovengenoemde uitspraak vaak.
Fabrikanten maken reclame met de hoeveelheid vermogen (pk's) van hun motoren / auto's.
Maar die pk's zijn een klein deel van het dagelijkse rijden.
Het grootste deel van het dagelijkse rijden wordt bepaald door hoe makkelijk je kunt versnellen,
bij welk toerentallen (meervoud) je maximaal kunt versnellen.
En dat is het koppel, niet het vermogen.
1. Om in hetzelfde eenheidssysteem te blijven als voor koppel (Nm) gebruikt wordt, moet vermogen worden uitgedrukt in Nm/sec = Watt (arbeid per seconde).
Maar de dagelijkse motor- en autowereld gebruikt maar één eenheid voor vermogen en dat is pk.
|