| Acute lymfatische leukemie | meer bloed |
| ALL | |
Er zijn vier verschillende verschijningsvormen van leukemie.
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Wat is het?
Leukemie is een vorm van kanker van witte bloedcellen. Witte bloedcellen hebben vele taken, waaronder het helpen van het immuunsysteem van uw lichaam bij het bestrijden van infecties. Witte bloedcellen worden gevormd in je beenmerg, het sponsachtige weefsel in je botten.
Bij leukemie heeft u een zeer hoog aantal witte bloedcellen. De kankerachtige witte bloedcellen werken echter niet goed, zodat u waarschijnlijk infecties krijgt. Deze infecties kunnen levensbedreigend zijn.
Ook vullen de kankerachtige witte bloedcellen uw beenmerg op, zodat het geen normale bloedcellen meer kan maken, zoals:
- rode bloedcellen (waardoor bloedarmoede ontstaat)
- normale witte bloedcellen (waardoor het risico op infecties toeneemt)
- bloedplaatjes (waardoor het risico op bloedingen toeneemt)
Er zijn veel verschillende soorten witte bloedcellen maar slechts 2 hoofdtypen leukemie:
- lymfocytaire leukemie: kanker van lymfocyten, die één type witte bloedcel zijn
- myeloïde leukemie: kanker van alle andere soorten witte bloedcellen
Lymfocytaire en myeloïde leukemie kan acuut of chronisch zijn:
- acuut: kanker van jonge cellen die zich snel verspreidt en binnen 3 tot 6 maanden de dood kan veroorzaken indien onbehandeld
- chronisch: kanker van rijpe cellen die zich langzamer verspreidt
|
Wat is het? Bij acute lymfatische leukemie (ALL) gaat het om zeer jonge cellen die zich tot lymfocyten zouden moeten ontwikkelen, maar die in plaats daarvan kanker worden. ALL is levensbedreigend. |
- ALL is de meest voorkomende vorm van kanker bij kinderen, maar het kan op elke leeftijd voorkomen
- ALL begint in het beenmerg, maar kan zich door het hele lichaam verspreiden en uw organen beschadigen
- u kunt symptomen hebben zoals koorts, zwakte en bleekheid
- artsen testen meestal uw bloed en beenmerg om de kanker te vinden
- artsen behandelen ALL met chemotherapie
- ongeveer 8 op de 10 kinderen en 4 op de 10 volwassenen met ALL zijn genezen (overleven minstens 5 jaar)
Symptomen
De eerste symptomen kunnen zijn:
- koorts en hevig zweten 's nachts (door infectie of de leukemie)
- zich zwak en moe voelen (door bloedarmoede)
- snelle hartslag of pijn op de borst
- gemakkelijk blauwe plekken krijgen en bloeden, zoals bloedneuzen of bloedend tandvlees
- gezwollen lymfeklieren (organen ter grootte van een erwt in het lichaam die infecties helpen afweren)
Latere symptomen kunnen zijn:
- pijn in botten of gewrichten
- hoofdpijn, overgeven en problemen met zien, horen, balanceren en het gebruik van de spieren in uw gezicht
- pijn of een "vol" gevoel in uw bovenbuik (door een grote lever en milt)
De leukemiecellen beginnen ook andere organen over te nemen, zoals de lever, de milt, de lymfeklieren, de testikels en de hersenen.
Diagnose
Om te weten of u ALL hebt, zullen artsen:
- bloedonderzoek doen
- een monster van uw beenmerg nemen om te testen (beenmergonderzoek)
Andere tests om te zien of ALL is uitgezaaid naar belangrijke organen kunnen omvatten:
- urineonderzoek
- CT-scan of MRI
- röntgenfoto van de borstkas
- echografie
Behandeling
Artsen behandelen ALL met chemotherapie. Chemotherapie, vaak "chemo" genoemd, bestaat uit een of meer zeer sterke geneesmiddelen om uw kankercellen te doden. Naast chemotherapie worden vaak andere soorten geneesmiddelen en behandelingen gebruikt. Het doel is genezing. Als je genezen bent, heb je geen kankercellen meer in je lichaam. Als genezing niet mogelijk is, is het doel het aantal kankercellen te verminderen en dat aantal zo lang mogelijk laag te houden.
Chemotherapie kan u zieker maken voordat u beter wordt. De medicijnen kunnen:
- u meer kans geven op infecties
- een bloedtransfusie nodig maken
- u laten overgeven, u zwak en moe laten voelen, of uw haar laten verliezen
De behandeling van ALL verloopt in 3 fasen:
- inductie
- consolidatie
- onderhoud
Inductie houdt in dat u verschillende sterke chemotherapiemedicijnen krijgt. Het doel van inductie is om de meeste of al uw kankercellen te doden (remissie genoemd).
Tijdens de inductie kunnen de artsen u ook behandelingen geven om eventuele kankercellen in uw hersenen te doden:
- chemotherapiemedicijnen in uw ruggenmergvloeistof (vloeistof die uw hersenen en ruggenmerg omgeeft)
- bestralingstherapie in uw hersenen
Consolidatie houdt in dat u gedurende een paar maanden verschillende chemotherapiemiddelen krijgt om te voorkomen dat de leukemie terugkomt. De artsen kunnen u ook het volgende geven:
- stamcelbehandeling, indien nodig
Onderhoud houdt in dat u:
- chemotherapie gedurende 2 tot 3 jaar, soms in kleine hoeveelheden
Terugval
Terugval is wanneer een ziekte terugkomt nadat deze met succes is behandeld. Artsen beschouwen ALL als genezen als de ziekte binnen 5 jaar niet terugkomt. Als uw ALL na behandeling terugkomt, kunnen artsen het volgende doen:
- chemotherapie
- bestralingstherapie
- stamcelbehandeling, bij mensen jonger dan 65 jaar
- immunotherapie
Als de behandeling van de terugval herval niet werkt, kunnen u en uw artsen levensbeëindigende zorg (bijvoorbeeld hospice) overwegen.
Bronnen:
- Merck Manual, professional version
- Merck Manual, consumer version
- Wiki Nederlandstalig
- Wiki Engelstalig
| Laatste wijziging: 25 juni 2022 |