Onderkoeling  /  Hypothermie meer verwonding en vergiftiging 

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?   
'Hypo' betekent laag. 'Thermie' heeft te maken met temperatuur. Onderkoeling is dus een gevaarlijk lage lichaamstemperatuur, meestal lager dan 35° C (95° F).

  • je krijgt onderkoeling als je lange tijd op een koude plek bent
  • onderkoeling is waarschijnlijker als het waait, als je in koud of nat water bent, of als je je niet kunt bewegen om warm te blijven
  • in het begin doet onderkoeling je rillen
  • als de onderkoeling erger wordt, raak je verward en verlies je je bewustzijn
  • mensen kunnen sterven als hun lichaamstemperatuur onder de 28° C komt
  • baby's en oudere mensen lopen het grootste risico op onderkoeling

Ga meteen naar een dokter als u denkt dat u onderkoeld bent.

Oorzaak   
Onderkoeling wordt veroorzaakt doordat u op een koude plek bent en uw lichaam niet kunt opwarmen.
U loopt een groter risico op onderkoeling als u op een koude plek bent en u:

  • je lichaam niet kunt bewegen (je bent bijvoorbeeld gewond of bewusteloos geraakt door het drinken van alcohol)
  • bepaalde gezondheidsproblemen hebt, zoals infectie, slechte bloedcirculatie of hypothyreoïdie
  • heel oud of heel jong bent

Het hoeft niet echt koud te zijn. U kunt al onderkoeld raken als het 13 tot 16° C) is.

Symptomen   
In het begin rilt u veel en klapperen uw tanden. Als de onderkoeling erger wordt, kun je ook:

  • traag en onhandig worden
  • verward zijn en traag reageren
  • trage reacties hebben
  • uw beoordelingsvermogen verliezen
  • vallen, gaan liggen om uit te rusten, of ronddwalen
  • stoppen met rillen en glijden in een coma

Uiteindelijk stopt uw hart (hartstilstand) en sterft u. Als je echt onderkoeld bent, heb je echter minder zuurstof nodig. Daarom kunnen sommige onderkoelde mensen, vooral kinderen, leven na een hartstilstand van maximaal een uur.

Diagnose   
Artsen zeggen dat u onderkoeld bent door uw temperatuur te meten. Als uw temperatuur lager is dan 35° C, hebt u onderkoeling.

Behandeling   
Iedereen die onderkoeld is, moet:

  • natte kleren uittrekken en afdrogen
  • veel warme, droge kleren en een muts aantrekken en een warme deken over u heen leggen
  • iets warms drinken

Als je wakker bent en het alleen koud hebt en rilt, zal dit je uiteindelijk opwarmen. Als u verward of sloom lijkt, moet iemand u naar een ziekenhuis brengen. Het kan zijn dat de artsen speciale warmtebehandelingen moeten uitvoeren.
In een ziekenhuis kunnen artsen uw lichaam verwarmen met het volgende:

  • u warme zuurstof geven om te ademen
  • warme vloeistoffen in uw aderen pompen via een infuus of in uw buik via een slangetje
  • soms uw bloed verwarmen via een machine die uw bloed uit uw lichaam pompt, het verwarmt en het er weer in pompt

Geef geen reanimatie (cardiopulmonale reanimatie) aan iemand met onderkoeling, omdat dit het hart van de persoon kan beschadigen. Bel gewoon 112 zodat de persoon meteen naar het ziekenhuis kan worden gebracht.

Preventie   
U kunt onderkoeling op koude plaatsen voorkomen door:

  • een muts te dragen
  • droog te blijven
  • lagen kleren aan en uit te trekken om warm te blijven maar niet bezweet en nat te worden

Oudere mensen krijgen gemakkelijker onderkoeling, dus zij moeten:

  • hun huis op minstens 20° C houden, vooral in de slaapkamer
  • verschillende lagen kleding dragen, en ervoor zorgen dat bij koud weer hoofd, vingers en tenen bedekt zijn
  • kleding van wol en andere isolerende materialen dragen
  • eet warm voedsel en drink warme vloeistoffen (maar geen alcohol) als ze op koude plaatsen zijn
  • loop rond als ze het koud hebben, om het lichaam te helpen opwarmen

Als u het zich niet kunt veroorloven om uw huis warm genoeg te houden, zoek dan naar programma's voor brandstofhulp in uw omgeving om hulp te krijgen voor deze kosten.

Bronnen:

Laatste wijziging: 5 januari 2022
  Einde van de pagina