Stamboom familie Gelmers / Harms.   samensteller Gerrit Speek       Copyright ©

Heel ver weg (de eerste gezamenlijk voorvader leefde van 1719-1766) zijn de familie Gelmers en mijn persoontje (Speek) aan elkaar verwant. Met enige tussenpozen is er contact tussen Herman Gelmers en ondergetekende. Met als onderwerp meestal de gezamenlijke historische belangstelling. Vandaar dat na een paar avonden internetten deze stamboom ontstond. Nog lang niet klaar (een familieoverzicht is nooit compleet), maar je moet ergens beginnen. Herman heeft (een deel van) de historie van de familie gevonden en dat staat hier vermeld.

De naamgeving heeft een beetje aandacht nodig omdat tot in het begin van de 20e eeuw patroniemen tot de officiële naamgeving behoren in Drenthe (bv. Koert Gelmers Harms). De voor-, achternaam en patroniem van elke persoon is consequent overgenomen uit de eerste akte die gevonden is, dus meestal doop- of geboorteakte. Later in zijn/haar leven kan die naam best anders zijn. Geboren als Koerts Gelmer Harms, gehuwd als Koert Harms, overleden als Koert Gelmers; het is allemaal dezelfde persoon. Pas met de invoering van de persoonskaart vanaf het jaar 1939 werd de naamgeving gestandaardiseerd. Voor 1939 werden voor- en achternaam vaak fonetisch opgeschreven naar opgave van aangevers en getuigen. De achternaam Gelmers zie je regelmatig. En dat is lang niet altijd gerelateerd aan de familie hieronder. De reden ligt voor de hand: 'Gelmer' is een heel gebruikelijke voornaam in Drenthe. Veel nakomeling in de 18e en 19e eeuw hebben dan als patroniem 'Gelmers', wat later hun 'echte' achternaam wordt.

Verantwoording / bronnen. Deze publicatie is samengesteld uit: onderzoek in de doop-, trouw- en begraafregisters van de kerken en in de burgerlijke stand en bevolkingsregisters van de gemeenten m.b.v. wiewaswie, zoekakten en alledrenten. online-begraafplaatsen,  graftombe,  online-familieberichten,  mensenlinq,  delpher de familieadvertenties en persoonskaarten/-lijsten van het Centraal Bureau voor Genealogie het overzicht van de nakomelingen van Koert Gelmer Harms (1810-1881), in rechte lijn naar Everdina Gelmers, vindt zijn oorsprong bij het genealogische onderzoek van Brenda Schoen de transcripties van de genealogische bronnen van (o.a.) Havelte en Uffelte gemaakt door Huib Gaal alle informatie die van familieleden is verkregen

Bronnen zijn aanwezig onder deze tekst. Dat kan van alles zijn, bv. doopinschrijving, huwelijksinschrijving, begraafregister, geboorteakte, huwelijksakte, huwelijksbijlage, overlijdensakte, foto's, etc.

Privacy bescherming.  In deze stamboom is privacy bescherming toegepast zoals voorgeschreven door de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Geboortedatums mogen pas 100 jaar na dato gepubliceerd worden, datums betreffende het huwelijk zijn na 75 jaar openbaar. Alle gegevens van overleden personen mogen wel gepubliceerd worden, als de partner nog leeft wordt de huwelijksdatum niet vermeld. Actuele adres-, telefoon- en e-mail gegevens worden uiteraard niet vermeld. Als iemand in deze stamboom gegronde reden heeft om niet vermeld te willen worden, dan is dat mogelijk. Zie de separate privacy verklaring. Foto's van personen in deze stamboom zijn geplaatst met expliciete toestemming van de desbetreffenden en/of de eigenaar, of komen uit een public domain.

Verder terug in de tijd zal erg moeilijk, zoniet onmogelijk worden. Want de kerkboeken van Havelte beginnen bij het jaar 1695. Tot circa halverweg de 18e eeuw is het lastig daaruit familieverbanden samen te stellen, want 1) bij huwelijken staan de ouders er niet bij, 2) voor 1735 staat bij de doop alleen de vader vermeld, geen moeder. 3) afgaan op alleen de namen is onverantwoord want b.v. de voornamen Albert, Harm en Willem (en dus de achternamen Alberts, Harms en Willems) zijn legio. Op 09-08-1711 wordt in Havelte gedoopt (NH) Jantijn Gelmers (patroniem 'Harms'). De vader is Harm Gelmers, de naam van de moeder in niet bekend. De achternaam / patroniem 'Gelmers' was dus toen al in gebruik. Misschien is deze vader dezelfde persoon als Harm Willems Frent.

Als u foto's heeft van familieleden / huizen / groepsfoto's etc. waarvan u vindt dat ze in deze stamboom kunnen worden geplaatst: graag !

Laatste wijziging:  12 december 2923 (dank aan Freek, Femmy, Henk, Freek, Benno, Herman).    Een bericht van u met opmerkingen, aanvullingen of verbeteringen is van harte welkom.

Parenteel van Harm Willems Frent

(Bron Huib Gaal en Brenda Schoen: er is tot nu toe heel weinig bekend over Harm Willems Vrint / Frent. Hij is waarschijnlijk rond 1680 geboren. Er is nog niet gevonden wie zijn ouders zijn, of hij broers en zussen had en met wie hij was getrouwd. Wel is bekend dat hij zeven kinderen had).

(Op 18-08-1709 wordt er een Albert gedoopt, zoon van Harm Gelmers. Op 18-02-1720 wordt er een Albert gedoopt, zoon van Harm Willems Frent. Welke Albert trouwt met Grietjen Reinders blijft nog onduidelijk).

(Zijn overlijden is aangegeven door zijn zonen Albert en Gelmer).

(Klopt: eerst voor de kerk getrouwd, later voor wet).

(In de doopinschrijving staat onmiskenbaar: 31 juni).

(Opvallend: evenals bij zijn broer Berend zijn er twee dochters geboren met de voornaam Hendrikje (1873 en 1875), terwijl de eerste van die twee gehuwd is en in haar overlijdensakte staat expliciet haar geboortedatum).

(Opvallend: evenals bij zijn broer Gelmer zijn er twee dochters geboren met de voornaam Hendrikje (1876 en 1883). Van beiden zijn geboorte- en overlijdensakte aanwezig).

(Het echtpaar en twee kinderen emigreren op 14-03-1882 naar Spring Lake, Michigan, USA).

(Het laatste en twaalfde kind in zijn gezin werd doodgeboren en de moeder schoot er een jaar later het leven er ook bij in. Het is vaker, in ieder geval vier maal in dit gezin gebeurt, dat de baby's maar enkele maanden oud werden. Kinder- en moedersterfte waren in die tijd niet ongewoon. Omdat veel vrouwen uit de lagere sociale klassen vroeger geen of maar kortdurend borstvoeding hadden (waarschijnlijk door hun slechte algemeen lichamelijk toestand), moest de voeding zelf worden bereid. Dat gebeurde lang niet altijd hygiënisch genoeg, dus kans op infecties. Maar er was ook nog een heel ander, niet zo algemeen bekend probleem. Melk van de koe is eigenlijk te vet voor babyvoeding en moet dan ook verdund worden. Het probleem daarbij was, zeker vroeger, dat het vetgehalte van de koemelk nogal wisselde, zowel per seizoen als per koe. In een huishoudelijke omgeving kon het vetgehalte niet worden bepaald. Daarom gebruikten veel moeders graag, vooral op het platteland, geitenmelk. Op zich leek dat een prima alternatief, want geitenmelk hoeft nauwelijks verdund te worden. Wat men toen echter niet wist, was dat geitenmelk geen vitamine B12 bevatte, essentieel voor de baby. Vele baby's die geitenmelk voeding kregen overleden dan ook voor de leeftijd van een half jaar. Misschien heeft dat in dit gezin ook een rol gespeeld. Bron: colleges van prof.dr. H.A. Weijers, hoogleraar in de kindergeneeskunde aan de Utrechtse universiteit.)
(Jan en Roelofje woonden op de Busselterberg).

(In zijn geboorteakte staat zijn vader vermeld als 'Gelmers Gelmer'. Wolter is dan ook aangegeven met de achternaam 'Gelmer'. Hij trouwt als 'Wolter Gelmers').

(Meerdere, zeven ?, kinderen in dit huwelijk).

(Harmina was getrouwd met Jan Boer, die een boerderij had in Giethoorn. Die boerderij is nu een recreatieboerderij en staat in dat deel van Giethoorn dat Klooster wordt genoemd. Het was er een beetje eng, want je mocht niet met boer Jan alleen worden gelaten, omdat hij kwaadaardig kon zijn. Later werd duidelijk hij toen dementerende was. Nadat hij was overleden vonden zijn kinderen op de meest vreemde plaatsen in de boerderij bundeltjes geld weggestopt. Het zou om een bedrag van wel dertig mille gaan. Het geld was allemaal al verlopen en het is nog een heel gedoe geweest voordat men van de Nederlandse Bank er courant geld voor terug kreeg. Bron: een achterneef).

(Gelmer is in 1947 verdronken in het Twente-Rijnkanaal, ter hoogte van wat nu Oelerbrug is. Hij werkte aan de overkant van het kanaal en de bruggen waren nog kapot. Iedere dag ging men met een bootje over en weer. Er konden maar een paar man op het wat primitieve pontje en dat betekende wachten en nog eens wachten. Begrijpelijk dat de neiging ontstond om veel mannen per keer over te zetten. Op een keer sloeg het bootje om. Gelmer kon niet zwemmen. Hij moet in paniek zijn geraakt. Hij deed als maar pogingen om in de boot te klimmen. Ze hebben hem nog toe geroepen om zich aan de rand van de omgeslagen boot vast te houden en niet meer dan dat. Hulp en daarmee redding zou wel komen. Door het koude water en door vermoeidheid ging het mis. Hij moest de boot loslaten en hij verdronk).

(Oost ging op zijn zeventiende het huis uit. In de Watergraafsmeer (nu Amsterdam, toen gemeente Nieuwer Amstel) heeft hij zich als knecht bij een boer verhuurd. Hij moet groot van postuur zijn geweest en er ouder hebben uitgezien dan zeventien want hij loog de boer voor dat hij zijn militaire dienst al had vervuld, een voorwaarde om aangenomen te worden. In 1925 kwam hij van de gemeente Nieuwer Amstel naar Hengelo. Zijn twee jaar oudere broer Gelmer had zich er 14 dagen eerder gevestigd. Hij werd kostganger bij de familie Boesveld die aan de Twekkelerweg woonden. Die weg ligt in Hengelo, toen gemeente Lonneker, en huisnummer 107a bestaat nog steeds. Oost vond er werk bij Dikkers, maar werd in verband met een vechtpartij na korte tijd al weer ontslagen. Hij heeft toen in de bouw gewerkt o.a. aan het PTT gebouw aan de Enschedesestraat (dat inmiddels al weer is afgebroken). Daarna ging hij een tijdlang met het GOLS spoor (Gelders-Overijsselse Locale Spoorwegmaatschappij) naar Neede, waar hij werkte aan een nieuwe textiel fabriek, die de fabrikantenfamilie ter Weeme toen liet bouwen. In die tijd kende hij zijn toekomstige vrouw al, want hij was in de kost bij haar ouders. Weer later, in juli 1927, kreeg hij werk bij de KWF, de Koninklijke Weefgoederen Fabriek C.T. Stork & Co. Hij heeft er gewerkt tot 1949. Hij was los arbeider. Hij werkte 'op de plas', zoals dat heette en deed sjouw- en transportwerkzaamheden en verder van alles dat voorhanden kwam.)
(Oost en zijn vrouw Maria Maria gingen regelmatig op de fiets op bezoek bij hun oom en tante Evert Speek en Hendrikje Lamberts in Enschede. Ze vonden Evert wat eigenaardig en vreemd. Oost ging dan met Evert naar een voetbalwedstrijd van Sportclub Enschede kijken (dat speelde toen in de 1e klasse en daar kwamen roemruchte clubs op bezoek) en Maria bleef bij de familie. Dat contact is later verwaterd).

(Marie heeft gewoond op: 1e Berfloeschweg 80 te Hengelo; Emmaweg 33 te Hengelo; Haaksbergerdijkdwarsweg 13 te Hengelo; Marskant 11 te Hengelo; Willemstraat 41 te Hengelo; tot augustus 1927 in de Van Lennepstraat 13 te Hengelo; van augustus 1927 tot 18 mei 1934 in de Padvinderstraat 3 te Hengelo; van 18 mei 1934 tot 29 december 1936 in de Beekstraat 47 te Hengelo; van 29 december 1936 tot 1 juli 1937 in de Mesdagstraat 46 te Hengelo; van 1 juli 1937 tot 1 februari 1939 in de Wilgenweg 4 te Hengelo; vanaf 1 februari 1939 in de Wilgenweg 10 te Hengelo).

(Griet moet ergens rond 1916 of 1917 zijn geboren, want in 2000 was ze meen ik 84 jaar. Wij gingen nooit met haar of haar man om. De reden wist ik niet, maar heb ik vele jaren later van haar zoon Dolf gehoord. De man van tante Griet, ook een Dolf, was een kopstuk in de communistische partij van Steenwijk en omstreken. Daar wilden mijn ouders niets mee te maken hebben. Dat was niet helemaal zonder reden, want in de Verenigde Staten was in die tijd onder leiding van de senator McCarty een ware heksenjacht op de communisten aan de gang, waarbij zelfs (verre) familieleden niet werden gespaard. Iets daarvan is ook naar Nederland komen overwaaien. Of de invloed van de Nederlandse binnenlandse veiligheidsdiensten toen echt zo groot is geweest, weet ik niet, maar ik heb een oudere ingenieur gekend, die er als student nogal linkse ideeën op na hield. Hij kwam te werken bij een scheepswerf, waar ook marine schepen werden gebouwd. Al na een paar jaar werd hij, in de vijftiger jaren, om onduidelijk reden ontslagen en hij is nooit meer aan de bak gekomen. Ik ontmoette hem als een uiterst verbitterde man, die mij zijn relaas in het diepst geheim toevertrouwde, een relaas waarvan ik ook niet weet wat waarheid en wat beleving is. Overigens waren de politieke opvattingen van Dolf toch ook weer geen beletsel om bij nood hulp te bieden. In de beginjaren vijftig van de vorige eeuw openbaarden zich bij een kind van Griet tekenen van kanker. Dat kind, Trijntje heette ze, was nog maar zestien jaar. De artsen in Zwolle hadden gezegd dat ze niets meer voor haar konden doen. Vader Dolf had gehoord dat er in Amsterdam een dokter Samuels woonde die kanker kon genezen. Dik ingepakt in zware leren jassen ging het op de motor naar Amsterdam. Die dokter Samuels, naar ik nu weet een oplichter overigens, werd gevonden. Het eerste wat de man vroeg of ze de behandeling, die bestond uit een kastje dat genezende straling produceerde (wat nog maar de vraag was), wel konden betalen. Het ging overigens om veel geld en er staat mij een bedrag van 5000 gulden bij, voor die tijd een ongelofelijke som geld. Het verdere gesprek liep niet goed en er ontstond een handgemeen, waarbij de dokter over zijn bureau heen werd getrokken. De politie kwam er aan te pas. Het liep allemaal met een sisser af, maar niet voor Trijntje. Ze overleed een paar maanden later. Bron: een familielid).

(Regionaal vooraanstaand communist. Kwam daardoor onder een vergrootglas te liggen van de inlichtingendienst. Daarom niet echt populair in de familie).

(De overgrootouders van Johanna zijn Hermina Timmer en Hermannus de Graven. Zie de stamboom van de familie Timmer).

(Zijn geboorteplaats is Elten. In 1961 was dat nog Nederlands grondgebied).