| Wanneer is het verstandig een arts te raadplegen | meer fundamentals |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Wanneer naar de (huis)arts?
De beslissing over wanneer u naar de dokter gaat kan variëren, afhankelijk van of het bezoek voor preventieve zorg (routinebezoeken), voor medische problemen of voor een spoedgeval is.
Routinebezoeken
In het algemeen zou iedereen regelmatig naar de dokter, tandarts en oogarts moeten gaan voor preventieve zorg. Vrouwen moeten regelmatig naar hun huisarts of gynaecoloog voor gynaecologisch onderzoek. Mensen kunnen van hun huisarts een schema krijgen van het soort zorg dat nodig is en hoe vaak bezoeken nodig zijn. Meestal hebben baby's en oudere mensen vaker preventieve bezoeken nodig, maar de frequentie hangt ook af van de gezondheidstoestand van een persoon. Iemand met diabetes of een hartaandoening (of risicofactoren daarvoor) zal bijvoorbeeld relatief vaak op controle moeten komen.
Bezoeken voor een probleem
Wanneer zich tussen preventieve bezoeken symptomen of andere medische problemen ontwikkelen, kunnen mensen twijfelen of ze naar de dokter moeten gaan. Veel symptomen en problemen kunnen thuis worden behandeld. De meeste routineverkoudheden vereisen bijvoorbeeld geen doktersbehandeling. Veel kleine snij- en schaafwonden kunnen worden behandeld door ze eerst schoon te maken met milde zeep en water, en vervolgens een antibiotische zalf en een beschermende laag aan te brengen.
Mensen met bepaalde aandoeningen moeten eerder dan later een arts raadplegen wanneer zich nieuwe symptomen ontwikkelen. Als bijvoorbeeld mensen met een chronische longaandoening (zoals astma of chronisch obstructieve longziekte) moeilijk beginnen te ademen of als mensen met een verzwakt immuunsysteem koorts krijgen, moeten zij onmiddellijk een arts raadplegen. Het immuunsysteem kan verzwakt zijn door diabetes, een HIV-infectie, het gebruik van chemotherapie of andere aandoeningen. Mensen met chronische aandoeningen moeten van tevoren met de arts bespreken welke nieuwe of veranderde symptomen aanleiding zouden moeten zijn voor een niet-routinematig bezoek.
Als mensen niet zeker weten of ze een arts of andere behandelaar moeten bezoeken, moeten ze hun huisarts bellen voor advies. Sommige artsen kunnen via een onlineportaal of per e-mail worden gecontacteerd voor niet-dringende vragen. Anderen geven er de voorkeur aan telefonisch contact op te nemen. Artsen kunnen geen allesomvattende richtlijnen geven voor wanneer een arts moet worden geraadpleegd en wanneer dat niet nodig is, omdat symptomen met dezelfde oorzaak te veel variëren en symptomen met verschillende oorzaken te veel overlappen. Sommige problemen vereisen echter duidelijk een telefoontje naar een gezondheidswerker.
Bezoek aan de spoedgevallendienst
In het algemeen moeten echte noodgevallen worden afgehandeld door 112 te bellen of de plaatselijke hulpdienst te bellen voor een ambulance naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Het is echter soms moeilijk om te bepalen wat een spoedgeval is, omdat de symptomen sterk kunnen variëren. Het is nuttig om van tevoren zoveel mogelijk te weten te komen over de symptomen van levensbedreigende aandoeningen (zoals een hartaanval en een beroerte), en vaak is een goed beoordelingsvermogen vereist. Als het probleem mogelijk levensbedreigend lijkt, is de spoedgevallendienst de plaats om naartoe te gaan. De volgende voorbeelden vereisen duidelijk een bezoek aan de spoedgevallendienst:
- tekenen van een hartaanval, zoals pijn op de borst, kortademigheid en duizeligheid
- tekenen van een beroerte, zoals plotselinge spierzwakte, verlamming, abnormaal of verloren gevoel aan één kant van het lichaam, moeite met spreken, verwarring, problemen met zien, duizeligheid, verlies van evenwicht en coördinatie
- moeite met ademhalen
- hevige bloedingen
- brandwonden die open zijn, houtskool vormen of blaren op de huid veroorzaken; die het gevolg zijn van inademing; die een groot gebied beslaan; of die zich bevinden op de handen, het gezicht, de voeten of de genitaliën
- ernstig letsel (zoals bij een auto-ongeluk)
- vergiftiging die symptomen veroorzaakt
- een ernstige allergische reacties
- tekenen van shock, zoals duizeligheid, verwardheid en een koude, klamme huid
- plotselinge, hevige pijn overal
- overgeven van bloed of ophoesten van een relatief grote hoeveelheid bloed (meer dan een paar strepen in het sputum)
- plotselinge, ernstige verergering van een ernstige chronische aandoening, zoals astma of diabetes
Naar de spoedgevallendienst gaan voor minder ernstige problemen kan aangewezen zijn wanneer de huisarts niet beschikbaar is, zoals tijdens het weekend of 's nachts. Het personeel van de spoedgevallendienst kan echter onbekend zijn met de medische voorgeschiedenis van een persoon, en de periodieke drukte kan lange wachttijden betekenen om een arts te zien. Bij sommige ziektekostenverzekeringen is het verplicht eerst de huisarts te bellen om een bezoek aan de spoedeisende hulp vergoed te krijgen, tenzij de symptomen wijzen op een levensbedreigende aandoening. Mensen moeten de vereisten van hun verzekeringsplan kennen voordat zich een noodgeval ontwikkelt.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 19 februari 2022 |