Sputum meer keel, neus, oren  

Lees ook: bloed ophoesten; dat is een ernstig verschijnsel, raadpleeg de huisarts.
Lees ook: hoesten

Wat is het?
Sputum is het slijm dat, vermengd met speeksel, uit de diepe luchtwegen wordt opgehoest in geval van een luchtweginfectie, zoals longontsteking of bronchitis; het bevat witte bloedcellen, fibrine, bloed en micro-organismen. Er kunnen meerdere bacteriële ziekte verwekkers in het sputum aanwezig zijn.
Sputum heeft kenmerkende kleuren behorende bij specifieke luchtweginfecties. Bij gezonde mensen is sputum helder en dun. Bij ziekte (b.v. verkouden, griep), kan het slijm dikker worden en een andere kleur krijgen (o.a. geel, groen, zwart, grijs of rood). Al deze veranderingen zeggen iets over je gezondheid. Daarom is het verstandig om, evenals bij je plas, poep en snot, altijd even de kleur en de samenstelling te controleren.

Helder, doorzichtig
Dat is de normale kleur bij gezonde mensen. Het wordt gemaakt in de luchtwegen, verplaatst zich naar de keel en wordt ongemerkt ingeslikt.

Bruin, zwart
De oorzaak is meestal de aanwezigheid van oud bloed (afbraak van rode bloedcellen).
Voorbeelden: chronische bronchitis, chronische longontsteking, stoflong (pneumoconiose), tuberculose, longkanker, langdurig roken, donkergekleurd voedsel en dranken (koffie, wijn of chocolade).

Geel
De oorzaak is meestal een infectie, een chronische ontsteking of een allergie. Voorbeelden: acute bronchitis, acute longontsteking en astma.

Lichtgeel, donkergeel
De oorzaak is meestal de normale werking van het immuunsysteem wat bezig is een virale infectie van de bovenste luchtwegen weg te werken. Is de kleur donkergeel en de samenstelling is dik dan is het waarschijnlijk dat er een bacteriële infectie aanwezig is in de bijholten (bijholteontsteking) of onderste luchtwegen, zoals chronische bronchitis of longontsteking.

Grijs
De oorzaak is meestal roken en luchtverontreiniging. Bij uitdroging krijgt je vaal lichtgrijs sputum.

Groen
De oorzaak is meestal een ophoping van sputum vanwege een langdurige of chronische infectie. Daarom is het sputum bij COPD ’s morgens vaak groen, en in de loop van de dag gelig tot neutraal witachtig vanwege het verwijderen van slijm.
De oorzaak van groen sputum kan ook een acute en chronische bronchitis zijn, een longontsteking, een longabces of een bronchiëctasieën.

Rood, roze of roestkleurig
Meestal is dat bloed in het sputum.
Roze wil zeggen bloed in geringere hoeveelheden.
Roestkleurig betekent meestal afbraak van rode bloedcellen.
Voorbeelden: pneumokokken-longontsteking, longkanker, tuberculose, longembolie, hartfalen met longoedeem, trauma aan de longen, longabces, bloedstoornissen.

Wit, grijs, helder, veel
Dit kan het gevolg zijn van: luchtweginfectie, astma (dik, wit of geel sputum), chronische bronchitis of COPD (helder of grijs sputum), longoedeem (helder tot wit schuimend sputum), postnasale drip, allergische reactie, gastro-oesofageale refluxziekte (= GORZ), helder of wit slijm kan ook voorafgaan aan het verschijnen van geel of groen sputum, vooral tijdens het vroege stadium van een infectie.

Wit of roze schuimend
Wit schuimend slijm sputum kan wijzen op COPD.
Roze schuimend slijm kan wijzen op ernstig linkszijdig hartfalen, waarbij je ook last kunt krijgen van kortademigheid, pijn op de borst en zweten.

Wit, troebel, dikker
De oorzaak is vaak een verstopte neus (de weefsels zijn opgezwollen en ontstoken waardoor het sputum langzamer door de luchtwegen gaat).

Bronnen:

Laatste wijziging: 24 juni 2022
  Einde van de pagina