| Longtransplantatie en hart-longtransplantatie | meer immuunsysteem |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Longtransplantatie is het operatief verwijderen van een gezonde long of een deel van een long van een levende persoon en deze vervolgens overplaatsen naar iemand wiens longen niet meer functioneren. Een hart-longtransplantatie is het operatief verwijderen van zowel het hart als de longen van een recent overleden persoon en deze vervolgens overplaatsen naar iemand wiens hart en longen niet meer functioneren. |
Zie ook Overzicht van transplantatie en van Harttransplantatie.
Longtransplantatie wordt gedaan bij mensen van wie de longen niet meer functioneren. De meeste ontvangers zijn mensen met een van de volgende aandoeningen:
- Ernstige chronisch obstructieve longziekte (COPD)
- Idiopathische longfibrose
- Cystische fibrose
- Alpha-1-antitrypsinedeficiëntie
- Primaire pulmonale hypertensie
Eén of beide longen kunnen worden getransplanteerd. Als een longaandoening ook het hart heeft beschadigd, kunnen één of beide longen en een hart tegelijkertijd worden getransplanteerd. Eén- en tweevoudige longprocedures komen ongeveer even vaak voor en zijn ten minste 8 keer gebruikelijker dan hart-longtransplantatie.
Omdat het moeilijk is om een long te behouden voor transplantatie, moet een longtransplantatie zo snel mogelijk na het verkrijgen van een long worden uitgevoerd.
Het percentage mensen dat overleeft na een longtransplantatie is:
- na 1 jaar: Meer dan 80%
- na 5 jaar: Meer dan 50%
Een hart-longtransplantatie wordt gedaan voor
- bepaalde hartafwijkingen die bij de geboorte aanwezig zijn (bijvoorbeeld het syndroom van Eisenmenger)
- een ernstige longaandoening die ook hartschade heeft veroorzaakt
Zowel donoren als ontvangers ondergaan een pretransplantatiescreening. Deze screening wordt gedaan om er zeker van te zijn dat het orgaan gezond genoeg is voor transplantatie en dat de ontvanger geen medische aandoeningen heeft die transplantatie onmogelijk maken.
Donoren
Longtransplantaties kunnen komen van een levende donor of van iemand die onlangs is overleden. Donoren moeten jonger zijn dan 65 jaar, nooit gerookt hebben en geen longaandoening hebben. De longen van de donor en de ontvanger moeten dezelfde grootte hebben.
Donatie van een levende donor is mogelijk omdat de donor kan leven met één gezonde long. Mensen kunnen niet meer dan één hele long doneren en doneren meestal maar één deel van een long (een kwab). Iemand die is overleden kan beide longen of het hart en de longen doneren.
Procedure
Voor de procedure krijgt de ontvanger vaak antibiotica om infecties te voorkomen.
Via een incisie in de borstkas worden de long(en) van de ontvanger verwijderd en vervangen door die van de donor. De bloedvaten van en naar de long (longslagader en longslagader) en de belangrijkste luchtweg (bronchus) worden aangesloten op de getransplanteerde long(en). Bij een hart-longtransplantatie wordt het beschadigde hart van de ontvanger ook verwijderd en vervangen door het donorhart.
De operatie duurt 4 tot 8 uur voor één long en 6 tot 12 uur voor twee longen. Een hart en long kunnen tegelijkertijd worden getransplanteerd. Het ziekenhuisverblijf na deze operaties is meestal 7 tot 14 dagen.
Op de dag van de transplantatie wordt gestart met medicijnen die het immuunsysteem remmen (immunosuppressiva), waaronder corticosteroïden. Deze medicijnen kunnen het risico verkleinen dat de ontvanger de getransplanteerde long afstoot.
Complicaties
Transplantatie kan verschillende complicaties veroorzaken.
Infecties
Het risico op infecties is hoog na een longtransplantatie vanwege het volgende:
- De longen worden voortdurend blootgesteld aan lucht, die bacteriën en andere micro-organismen bevat die infecties kunnen veroorzaken.
- Immunosuppressiva, die nodig zijn om afstoting van de getransplanteerde long te voorkomen, zorgen ervoor dat het lichaam zich minder goed kan verdedigen tegen infecties.
Slechte genezing
De plaats waar de luchtweg is gehecht, geneest soms slecht. Er kan zich littekenweefsel vormen dat de luchtweg vernauwt, de luchtstroom vermindert en kortademigheid veroorzaakt. De behandeling van deze complicatie bestaat uit het verwijden (dilateren) van de luchtweg, bijvoorbeeld door een stent (een buisje van draadgaas) in de luchtweg te plaatsen om deze open te houden.
Afstoting
Zelfs als weefseltypen goed bij elkaar passen, worden getransplanteerde organen, in tegenstelling tot getransfundeerd bloed, meestal afgestoten tenzij er maatregelen worden genomen om afstoting te voorkomen. Afstoting is het gevolg van een aanval van het immuunsysteem van de ontvanger op het getransplanteerde orgaan, dat door het immuunsysteem wordt herkend als vreemd materiaal. Afstoting kan mild en gemakkelijk onder controle te krijgen zijn of ernstig, met vernietiging van het getransplanteerde orgaan als gevolg.
Afstoting van een longtransplantatie kan moeilijk op te sporen, te beoordelen en te behandelen zijn. Artsen gebruiken een flexibele kijkbuis (bronchoscoop) om periodiek de luchtwegen te onderzoeken en een monster longweefsel weg te nemen. Deze procedure helpt hen om afstoting op te sporen en te controleren op infecties.
De meeste mensen die een longtransplantatie krijgen, ontwikkelen binnen een maand na de transplantatie symptomen van afstoting. Symptomen zijn onder andere koorts, kortademigheid, hoesten en vermoeidheid. Vermoeidheid ontstaat omdat de getransplanteerde long niet genoeg zuurstof kan leveren om het lichaam van zuurstof te voorzien.
Bij maximaal de helft van de mensen ontwikkelen de symptomen van chronische afstoting zich geleidelijk meer dan een jaar na de transplantatie. In dergelijke gevallen ontdekken artsen meestal littekenweefsel dat zich in de kleine luchtwegen heeft gevormd en deze geleidelijk heeft geblokkeerd.
Bronnen:
| Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |