Nierstenen meer nieren, urinewegen  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat zijn de urinewegen?   
Uw urinewegen omvatten:

  • de nieren, twee boonvormige organen die urine maken
  • urineleiders, de buisjes die de urine van elke nier naar uw blaas leiden
  • blaas, een hol orgaan waarin de urine wordt opgevangen totdat u urineert (plast)
  • urethra, een buis die aan de blaas vastzit en waardoor de urine uit uw lichaam kan stromen

Wat is het?   
Nierstenen zijn harde kleine steentjes die zich in uw nieren vormen. De stenen kunnen te klein zijn om te zien of meer dan 2,5 cm groot. Soms blijven de stenen in uw nieren zitten en veroorzaken ze geen problemen. Soms verlaten de stenen uw nieren en verplaatsen ze zich via uw urinewegen. Als een steen uw nier verlaat, blijft hij ergens in uw urinewegen steken of u plast hem uit.

Als stenen in de urinewegen terechtkomen, kunnen ze pijn en bloedingen veroorzaken. Als ze vast komen te zitten, kunnen ze ook een infectie veroorzaken of de urinestroom blokkeren. Als de urinestroom lange tijd geblokkeerd blijft, kan de nier voldoende opzwellen om beschadigd te raken.

Als stenen zich door uw urinewegen verplaatsen, kunnen ze verschillende namen hebben, afhankelijk van waar ze zich bevinden:

  • een steen in een van uw urineleiders kan een ureterale steen worden genoemd
  • een steen in uw blaas wordt een blaassteen genoemd

Oorzaak   
Er zijn veel verschillende soorten stenen met veel verschillende oorzaken. U hebt meer kans op stenen als u:

  • te veel calcium (een mineraal) of andere stoffen in uw urine hebt
  • bepaalde medische problemen hebt, waaronder bepaalde vormen van kanker
  • mensen in uw familie hebt die nierstenen hebben gehad
  • bepaalde voedingsmiddelen eet
  • middelbare leeftijd of ouder bent
  • mannelijk zijn

Symptomen   

  • kleine stenen veroorzaken misschien geen symptomen
  • stenen in uw blaas kunnen pijn in de onderbuik (buikstreek) veroorzaken
  • stenen in een nier of urineleider kunnen rugpijn veroorzaken, meestal in het gebied tussen uw ribben en heup. De pijn kan ook over uw buik en tussen uw benen zitten. De pijn is erg hevig en komt en gaat

Andere symptomen zijn:

  • zich ziek voelen en braken (overgeven)
  • roodbruine of bloederige urine hebben
  • het gevoel dat u vaker moet plassen
  • brandend gevoel of pijn bij het plassen

Als de steen een infectie veroorzaakt, kan uw urine troebel zijn of stinken en kunt u koorts hebben.

Diagnose   

  • uw arts zal een steen vermoeden op basis van uw symptomen
  • uw urine wordt onderzocht om bloed op te sporen
  • uw arts kan ook een beeldvormend onderzoek doen, een CT-scan
  • de CT-scan's wordt gebruikt om de steen te lokaliseren en te zien of de steen uw urinewegen blokkeert

Behandeling   
Kleine stenen die geen verstopping of infectie veroorzaken, hoeven niet te worden behandeld. De steen gaat vaak vanzelf weer over. Het kan zijn dat u medicijnen tegen de pijn nodig heeft.

Grotere stenen gaan meestal niet vanzelf over. U heeft dan medicijnen tegen de pijn nodig. Als de steen niet overgaat, moet hij meestal worden verwijderd.

Om uw steen te verwijderen, kunnen artsen:

  • krachtige geluidsgolven gebruiken om de steen in kleine stukjes te breken (een procedure die lithotripsie wordt genoemd)
  • een scoop gebruiken om de steen te verwijderen

Bij het gebruik van een scoop om een steen te verwijderen, kunnen artsen:

  • de scoop in de plasbuis brengen
  • de scoop in uw nier brengen via een kleine snee in uw rug

Als de scoop eenmaal binnen is, kunnen artsen de steen eruit trekken met de scoop. Het kan ook zijn dat ze de steen moeten breken met een laser of andere methoden zoals schokgolf lithotripsie. Een steen die in kleine stukjes is gebroken, komt naar buiten als u plast.

Artsen moeten meestal zien waar de steen uit bestaat nadat hij in stukjes is gebroken. Ze zullen u door een zeefje laten plassen om de stukjes steen op te vangen. U geeft de stukjes aan uw arts voor onderzoek.

Preventie   
Dat hangt af van waar de steen die u had van gemaakt was (calcium of een andere stof). Enkele dingen die de vorming van stenen kunnen helpen voorkomen:

  • bepaalde voedingsmiddelen vermijden
  • meer water drinken
  • bepaalde medicijnen nemen

Welk voedsel u moet vermijden, hangt af van het type steen dat u had. Uw arts zal dat met u bespreken.

Bronnen:

Laatste wijziging: 30 januari 2022
  Einde van de pagina