| Zink tekort | meer voeding |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Oorzaak
Een tekort aan zink kan het gevolg zijn van veel aandoeningen, waaronder diabetes mellitus, alcoholmisbruik en het gebruik van diuretica.
- mensen verliezen hun eetlust en haar en kunnen zich futloos voelen en hun smaakzin verliezen.
- artsen meten het zinkgehalte in bloed en urine, maar deze tests kunnen de zinkstatus niet nauwkeurig bepalen.
- Inname van zinksupplementen via de mond kan het tekort verhelpen.
(Zie ook Overzicht van mineralen.)
Zink is wijdverspreid in het lichaam in botten, tanden, haar, huid, lever, spieren, witte bloedcellen en testikels. Het is een bestanddeel van meer dan 100 enzymen, waaronder de enzymen die betrokken zijn bij de vorming van RNA (ribonucleïnezuur) en DNA (desoxyribonucleïnezuur).
Het zinkgehalte in het lichaam hangt af van de hoeveelheid zink die je binnenkrijgt via je voeding. Zink is nodig voor een gezonde huid, genezing van wonden en groei.
Veel zink dat via de voeding wordt opgenomen, wordt niet geabsorbeerd. Een dieet met veel vezels en fytaat (aanwezig in volkorenbrood, zemelen, bonen, sojabonen, andere peulvruchten en noten) vermindert de zinkabsorptie.
Veel aandoeningen kunnen het risico op een zinktekort verhogen. Een zinktekort als gevolg van een zinkarm dieet komt niet vaak voor op plaatsen waar mensen evenwichtig eten. Zinktekort komt vaker voor bij ouderen die in instellingen wonen en bij mensen die aan huis gebonden zijn.
Bij acrodermatitis enteropathica, een zeldzame erfelijke aandoening, kan zink niet worden opgenomen.
Symptomen
De eerste symptomen van een zinktekort zijn een gebrek aan eetlust en, bij baby's en kinderen, een vertraagde groei en ontwikkeling. Mensen kunnen hun haar verliezen. Ze kunnen zich futloos en prikkelbaar voelen. Smaak en reuk kunnen verminderd zijn. Er kunnen zich huiduitslag ontwikkelen. Bij mannen kan de spermaproductie verminderd zijn. Het immuunsysteem van het lichaam kan aangetast zijn en wonden kunnen langzamer en minder volledig genezen.
Als zwangere vrouwen een zinktekort hebben, kan de baby bij de geboorte minder wegen dan verwacht of te vroeg geboren worden.
Bij acrodermatitis enteropathica verschijnen de symptomen meestal wanneer een kind wordt gespeend. Deze aandoening kan leiden tot diarree en haaruitval. Er ontstaat huiduitslag rond de ogen, neus en mond en op de billen. Het immuunsysteem kan aangetast zijn, wat resulteert in veel infecties. Zuigelingen groeien mogelijk niet zoals verwacht.
Diagnose
- evaluatie door een arts
- reactie op zinksupplementen
- bloed- en urineonderzoek
Artsen vermoeden een zinktekort op basis van de omstandigheden, symptomen en reactie op zinksupplementen. Bloed- en urineonderzoeken om het zinkgehalte te meten worden ook gedaan, maar kunnen de zinkstatus niet nauwkeurig bepalen.
Behandeling
- zinksupplementen
Zinksupplementen worden via de mond ingenomen totdat de symptomen verdwijnen. Zinksupplementen zijn ook effectief bij acrodermatitis enteropathica.
| Wat kan de oorzaak zijn van een zink tekort | |
| Oorzaak | Voorbeelden |
Dieet (een ongewone oorzaak op plaatsen waar mensen evenwichtig eten) |
Onvoldoende consumptie van vlees en andere eiwitten Consumptie van voedingsmiddelen die fytaten bevatten (die de absorptie remmen), zoals volle granen, granen, maïs, rijst, bonen, sojabonen, andere peulvruchten en noten |
Stoornissen |
Stoornis in alcoholgebruik Bloedbaaninfectie (sepsis) Chronische nierziekte Aandoeningen die de absorptie belemmeren (malabsorptie) Leveraandoeningen Aandoeningen van de alvleesklier |
Behandelingen |
Diuretica Langdurige intraveneuze voeding |
Bronnen: