home  →  spelvormen  →  vierbal / four ball

Vierbal  /  Fourball   matchplay, strokeplay en tegen par
USA:  2-Person Best Ball  /  2-Man Best Ball  /  2-Person Better Ball  /  Two-Person Best Ball  /  4BBB

Vierbal (Fourball) is een officiële wedstrijdvorm, dus als er onduidelijkheid is: zie de Golfregels en kijk bij de Definities en Regel 30.

•	Foursome: twee spelers (soms meer) vormen een team, per team is er maar één bal; er wordt altijd om-en-om geslagen.
•	Vierbal / Fourball: twee spelers vormen een team, waarbij elke speler zijn eigen bal speelt; de laagste (netto) score van de twee partners op elke hole is de score voor de hole.  Lees ook even de laatste alinea op deze pagina. Let op: Europa: Four Ball - Vierbal.  Amerika: Best Ball, 2-Person Best Ball, 2-Man Best Ball, 2-Person Better Ball, Two-Person Best Ball, 4BBB
•	Greensome is een variatie op foursome, het is dus een wedstrijd waarbij een team van twee spelers (soms meer) met één bal speelt. Echter alle teamleden slaan op elke hole hun eigen bal af, daarna zijn er een aantal spelvormen om met één van de ballen om-en-om verder te gaan.

Verwarring is er vaak door verschillend woordgebruik of verschillende betekenis van begrippen tussen Amerika en Europa. Dat treedt iedere keer weer op bij de Ryder Cup waar, volgense Britse terminologie, de wedstrijdvorm o.a. fourball en foursome is. Daarom hebben Amerikaanse schrijvers het Britse 'foursome' omgedoopt in 'Scotch foursome'. Foursome in Groot Brittanië (Europa): twee partners spelen om beurt één bal; in de USA heet dat 'alternate shot'. Foursome in de USA is meestal Fourball (vierbal) in Europa. Dezelfde verwarring treedt ook op bij 'threesome'. Fourball in de USA wordt nooit gespeeld, want in de USA betekent dat 'vier ballen in spel'; Fourball in Europa is gelijk aan Bestball in de USA. Dezelfde verwarring treedt ook op bij 'threeball'. Stableford in de USA heeft een andere telling dan in Europa. Stableford in Europa heet in de USA 'British Stableford'.

Handicapverrekening.  Er is geen (door de EGA) voorgeschreven manier.  Heel vaak wordt het volgende toegepast:

• of:  verrekend t.o.v. de speler met de laagste handicap cq. de minste aantal handicapslagen. A=hcp10, B=hcp15, C=hcp23, D=hcp32; verrekenen t.o.v. speler A: A=0 slagen, B=5 slagen (holes met stroke-index 1 t/m 5), C=13 slagen; D=22 slagen.
• of:  verrekend wordt 3/4 (9/10, 1/1 is ook mogelijk) van het verschil van beide kanten. Voorbeeld voor 3/4: speler A=hcp9, B=hcp14; samen 23. Speler C=hcp11, D=hcp20; samen 31. Het verschil tussen A-B en C-D is 31-23=8. C-D krijgen 3/4 x 8 = 6 slagen mee.

Four Ball matchplay.
Een hole is gewonnen door de kant welke de beste (netto) score heeft behaald. Een wedstrijd is gewonnen als de voorsprong van een kant groter is dan het aantal holes wat nog te spelen is.

• Finchley is een variatie op Roulette, waarbij niet op elke holes de partners worden gewissled, maar pas na zes holes.
• Low Balls of Foursome Er zijn geen vooraf ingedeelde partners in dit spel. Op elke hole vormen de twee spelers die de laagste scores hebben een team. Het aantal gewonnen en verloren punten wordt bepaald door het verschil tussen de som van de twee laagste scores en de som van de twee hoogste scores. Voorbeeld: A maakt een 4, B een 4, C een 5, D een 6; het verschil is 11-8=3 punten; A en B krijgen elk 3 punten. Als er drie spelers zijn die elk de laagste score hebben op een hole, of er zijn twee (of drie) spelers voor de op een na laagste score, dan zijn er op die hole geen punten te verdienen. Vooraf aan dit spel kan een bedrag per punt afgesproken worden.
• Roulette. Hierbij speelt op de eerste hole A samen met B tegen C en D. Op de twee hole speelt A samen met C tegen B en D, op de derde hole speelt A met D tegen B en C. Daarna weer A met B tegen C en D, etc.
• Sixteens.
• Twelves.

Four Ball strokeplay.

• Twee spelers per team (meestal) in een flight van vier spelers.
• Average score. Elke speler van de twee teamleden speelt elke hole en noteert zijn bruto score. De teamscore op elke hole is het gemiddelde van de twee bruto scores op die hole. Na 18 holes worden die 18 scores bij elkaar opgeteld (halve slagen tellen als hele slagen) en de helft van de gesummeerde handicap van de twee spelers wordt daarvan afgetrokken; dat is dus hun netto wedstrijdresultaat. Je kunt dit ook in Nassau format spelen.
• Beste totaal, beste en slechtste score. Met volledige handicap verrekening tegen de strokeindex worden de scores van de twee teamleden bij elkaar opgeteld tot een totaalscore. Het team wat de winnende score maakt op een hole krijgt hiervoor één punt. De speler met de beste score van de flight krijgt ook een punt voor zijn team, en de speler met de slechtste score in de flight verliest een punt voor zijn team. Geen punten worden er verdeeld als twee teams dezelfde totaalscore hebben, of wanneer twee spelers dezelfde beste of slechtste score maken. Voorbeeld: speler A scoort een 4, B een 5, C een 7 en D een 3. Team A+B (4+5) wint de hole van C+D (7+3) en team AB wint een punt. Speler D heeft de beste score, dus team CD wint een punt. De slechtste score heeft speler C, daardoor verliest het team CD één punt. Team AB krijgt dus één punt, team CD krijgt 1-1=0 punten.
• Centre or Right. Op de eerste hole wordt er geloot voor de afslagvolgorde. Team 1 wordt dan gevormd door de twee drives die óf het dichtst center-fairway zijn, óf het verst naar rechts. Daarna spelen de twee teams om 2 punten per hole: 1 punt voor de laagste (netto) individuele score en 1 punt voor de laagste teamscore. Bij gelijkspel op een hole blijft de teamindeling hetzelfde op de volgende hole. Bij een winst slaat nu degene als eerste af die op de vorige hole als 2e afsloeg (2 wordt 1, 3 wordt 2, 4 wordt 3, 1 wordt 4) en de teams worden opnieuw bepaald door waar de drives van de spelers liggen.
• Daytona. Met volledige handicap verrekening tegen de strokeindex wordt de beide scores van de twee partners tot een teamscore van twee cijfers gecombineerd. Als één van beide teamleden een par of beter maakt dan staat dat cijfer vooraan. Wordt er slechter dan par gespeeld, dan staat de hoogste score vooraan. Voorbeeld: speler A scoort op een par vier een 4, B scoort een 5, de teamscore is dan 45. echter scoort A een zes op een par vier en B een zeven, dan is de teamscore 76. Elke speler moet na negen slagen op een hole zijn bal oppakken en een negen noteren.
• Dovetail. Een team bestaat uit twee (2) spelers. Beide teamleden spelen individueel de hole volgens het strokeplay format. Voor de afslag van de volgende hole moet besloten worden welk van de twee individuele scores de teamscore gaat worden. Elke speler moet op negen holes zijn score genoteerd hebben als teamscore. Handicapverrekening: 1/4 van de gezamenlijke handicaps.
• High-Low / High-ball Low-ball. Op elke hole zijn er twee punten te verdienen: a) 1 punt voor het team dat de beste 'high ball' heeft (de beste van de hoogste score van elk van beide kanten), b) 1 punt voor het team dat de beste 'low ball' heeft (de beste van de laagst scorende van elk van beide kanten). Voorbeeld: AB speelt tegen CD, A speelt de hole in (netto) 4, B in 5, C in 6 en D in 7 slagen. Team AB krijgt één punt omdat A de beste score (low ball) heeft van de twee teams. Team AB krijgt ook het tweede punt omdat de slechtste score (high ball) van AB (5) beter is dan de slechtste score van CD (7). Het team die na een vastgestelde ronde de meeste punten verzameld heeft is winnaar. Handicap verrekening: volledig.
• Silloth.Dit spel is genoemd naar een golfclub in Cumbria (UK), waar het spel bekend is geworden. Een team bestaat uit twee (2) spelers. Beide teamleden spelen individueel de hole volgens het strokeplay format en de beste van de twee bruto scores wordt genoteerd. Het aantal handicapslagen per team wordt pas aan het einde van de ronde afgetrokken van de brutoscore en wordt als volgt berekend: a) maximum handicap is 18; b) neem het verschil tussen de handicaps van de twee spelers; c) trek dat verschil af van 18; d) neem daar 1/3 van; e) trek dat getal af van de laagste handicap. Voorbeeld: speler A heeft handicap 12, B heeft 20, het verschil is dan 18-12=6. 18-6=12. 1/3 van 12=4. 12-4=8. Als een speler op een hole de score van zijn partner niet meer kan verbeter dan behoort hij zijn bal op te pakken.
• Slechtste bal. Dit wordt gespeeld als een gewone vierbal, maar per hole wordt niet de beste van de twee scores genomen, maar de slechtse.
• Vegas. Op elke hole worden de scores van elk team gecombineerd tot een teamscore, maar wel op een opvallende manier. Voorbeeld: team A scoort 3 en 4, hun score is 34. Team B scoort 3 en 7, hun score is 37. Team B verliest dus op deze hole drie punten. Bij een inzet van €1 per speler verliest team B dus €3 per speler. Als een speler een 10 of hoger scoort dan wordt de combinatie omgedraaid. Voorbeeld: team A scoort een 5 en een 10, dan is de teamscore 105, dat is wat draaglijker dan een score van 510. De key in dit spel is één lage score voor een team op een hole. Een variatie is om de puntentelling te verhogen als een team een birdie maakt. In dat geval wordt de score van de tegenstanders omgedraaid. Voorbeeld: team A maakt een birdie 3 en een 5, team B een 4 en een 5. Teamscore voor A is dan 35, voor team B 54. Pas hier wel mee op, want dit kan heel duur worden. Pas op als je dit spel nog nooit hebt gespeeld. Meestal wordt gespeeld om een inzet van €1 en dan kan de 'schade' behoorlijk oplopen als jouw team een 5 en een 6 scoort en het andere team een 3 en een 4. Als om de een of andere verschrikkelijke oorzaak beide spelers van een team een 10 scoren op een hole (en het gebeurt!) dan moeten ze 1010-56 (bv) afrekenen.
• Vegas, AZ. De scores van elk van de twee teamleden worden met elkaar vermenigvuldigd en daarna veregeleken met de score van de tegenstanders. Voorbeeld: team AB scoort 4 en 5, dus hun score is 4x5=20; team CD scoort 5 en 5, dus hun score is 5x5=25. Team AB wint 25-20=5 punten, team CD verliest 25-20=5 punten.
• Vegas à la Florijn (dank aan Hans Florijn). Elke flight van drie (3) spelers is een team, elke speler speelt zijn eigen bal. Per hole worden de twee beste netto scores achter elkaar gezet. Bv. netto een 5, 3 en 8, dan is de score op die hole 35. Om extreme uitslagen te voorkomen geldt een netto strokemax van par+5. En in de uitzonderlijk situatie dat er een 10 in de score moet worden opgenomen (bij netto scores van 5, 10 en 10 op een par 5), dan komt de 10 vooraan en wordt de score 105 i.p.v. 510. Op de eerste hole neemt degene met de hoogste hcp de dobbelsteen ter hand. Hij/zij moet de hole spelen met een club die per slag door de dobbelsteen wordt bepaald. Hij/zij gooit dus eerste de dobbelsteen en slaat dan een van de toegestane clubs. De mogelijkheden zijn: 1 = putter of pitching wedge; 2 = ijzer 9 of 8; 3 = ijzer 7 of 6; 4 = ijzer 5 of 4; 5 = hout; 6 = putter of driver. Ja, je mag dus met de putter afslaan of met de driver putten. Of chippen met hout....... De andere twee spelers spelen gewoon met een club naar keuze. Bij de volgende hole moet degene die op de voorgaande hole de laagste netto score had de dobbelsteen gebruiken. Enzovoort t/m hole 9. Winnaar is uiteraard het team met de minste punten over 9 holes.
• Vier spelers per team in een flight van vier spelers.
• Melody. Een team bestaat uit vier (4) spelers. Elke teamlid speelt individueel de hole volgens het strokeplay format. Voor de afslag van de volgende hole moet besloten worden welk van de vier individuele scores de teamscore gaat worden. Elke speler moet op minimaal vier holes zijn score genoteerd hebben als teamscore. Handicapverrekening: 1/8 van de gezamenlijke handicaps.
• Bowater. Dit is een variatie op Melody. Een team bestaat uit vier (4) spelers. Elke teamlid speelt individueel de hole volgens het strokeplay format. Voor de afslag van de volgende hole moet besloten worden welk van de vier individuele scores de teamscore gaat worden. Hoevaak de score van één speler wordt gekozen (zie Melody) is niet van toepassing. Handicapverrekening: 1/8 van de gezamenlijke handicaps.
• Eliminator / In the Bucket. Als de score van een speler gebruikt is als teamscore (hij heeft de laagse score), dan doet zijn score niet mee op de volgende holes, totdat er één speler over is wiens score dan automatisch geldt als teamscore. Daarna start dit proces van elimineren opnieuw. Voorbeeld: spelers A, B, C, en D slaan af op hole 1. Op hole 1 heeft speler A de laagste score (low ball). Alle spelers slaaf af op hole 2, Maar de score van speler A telt niet mee op deze hole. Op hole 2 heeft speler B de laagste score. Alle spelers slaan af op hole 3, maar de score van A en B tellen niet mee op deze hole. Op hole 3 heeft C de laagste score. Alle spelers slaan af op hole 3, maar de scores van A, B, en C tellen niet mee en op deze hole staat speler D er helemaal alleen voor. Op hole 5 begint het spel opnieuw.
• als er twee spelers zijn die beide de laagste score hebben dan telt de score van die twee niet mee op de volgende hole.
• als de laagste score wordt bereikt met een birdie, of alle vier spelers hebben dezelfde score, dan start dit spel opnieuw.

Four Ball stableford.
Handicapverrekening: volledig.

Four Ball tegen par (Turnberry).
Een team bestaat uit twee (2) spelers. Beide teamleden spelen individueel de hole volgens het strokeplay format, maar de telling is volgens matchplay. De laagste (netto) score van de twee spelers wordt vergeleken met de par van de hole: beter dan par +1, par 0, slechter dan par -1.
Handicapverrekening: 3/4 van het verschil tussen de twee spelers, waarbij de laagste handicapper op scratch wordt gezet. Voorbeeld: speler A heeft handicap 28 en B heeft 19. Speler B speelt dan van scratch en A krijgt 28-19=9 x 3/4=7 slagen.

Grammaticaal twijfelachtig
Let op als je iemand "four ball better ball" hoort zeggen. Hier is eigenlijk sprake van overbodig woord gebruik. Want bij elke vierbal (four ball) gespeeld volgens de Golfregels (!) gaat het altijd om de laagste score van de twee spelers die een kant vormen, dus altijd om de 'better' of de 'best ball'. 'Four ball better ball' is dus dubbelop.
Aan de andere kant is voor iemand die niet 100% thuis is in de spelvormen, bij de benaming 'better ball' wel meteen duidelijk wat de bedoeling is: de 'better ball' van het team vormt de score.

Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 06 maart 2019.