|
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
Wat is het?
Chirurgie is een medische procedure waarbij artsen een snee in uw lichaam maken om een ziekte, verwonding of ander gezondheidsprobleem te behandelen. Enkele voorbeelden van chirurgie zijn het verwijderen van een tumor, het openen van een verstopping in uw darmen of het bevestigen van een bloedvat op een nieuwe plaats om de bloedstroom naar een deel van uw lichaam te bevorderen.
- Noodeisende chirurgie behandelt een levensbedreigend probleem onmiddellijk, zoals het repareren van een gesprongen slagader
- Spoedeisende chirurgie behandelt een ernstig probleem binnen enkele uren, zoals het verwijderen van een ontstoken blinde darm
- Keuzechirurgie behandelt een probleem dat kan wachten tot u er klaar voor bent, zoals het vervangen van een kniegewricht of het verwijderen van rimpels in uw gezicht om uw uiterlijk te verbeteren (cosmetische chirurgie)
Artsen noemen operaties soms groot of klein.
Bij een grote operatie snijden artsen meestal in je buik, borst of hoofd. Een team van artsen voert deze operatie uit in een operatiekamer van een ziekenhuis terwijl je bewusteloos bent. Daarna blijf je meestal een of meer nachten in het ziekenhuis.
Bij een kleine operatie wordt geen groot deel van je lichaam geopend en worden meestal geen belangrijke organen aangetast. Eén arts in plaats van een team kan deze operatie uitvoeren in een ziekenhuis of op een andere locatie (zoals een dokterspraktijk). Meestal ga je dezelfde dag weer naar huis.
Als je arts je een operatie aanbeveelt, wil je misschien eerst een
second opinion, waarbij je een andere arts vertelt over je gezondheidsprobleem en vraagt hoe die arts het zou behandelen. Zo kun je hun behandeladvies vergelijken met het advies van je reguliere arts.
Kijkoperatie
Kijkoperaties zijn operaties waarbij kleinere incisies (sneden) worden gemaakt dan bij traditionele operaties. Artsen voeren de operatie uit met behulp van een kleine videocamera, lampen en chirurgische instrumenten die in kleine sneetjes in je lichaam worden ingebracht. Kijkoperaties hebben voordelen ten opzichte van traditionele operaties, zoals
- minder pijn
- minder weefselbeschadiging
- korter verblijf in het ziekenhuis
- snellere terugkeer naar het werk
Kijkoperaties hebben ook enkele nadelen, zoals:
- de operatie duurt langer
- het is moeilijker voor artsen
- de pijn na de operatie kan groter zijn dan je verwacht
|
Waarom opereren artsen?
Artsen gebruiken een operatie om problemen op te sporen, bijvoorbeeld om:
- een weefselmonster te krijgen om onder een microscoop te bekijken (biopsie)
- in noodgevallen problemen vinden en behandelen, zoals een bloeding uit een wond
Artsen gebruiken chirurgie ook om problemen op te lossen, zoals:
- weefsel te verwijderen, zoals een abces of tumor
- een blokkade openen
- slagaders en aders op nieuwe plaatsen aan te sluiten zodat er bloed kan stromen naar gebieden die niet genoeg bloed krijgen
- organentransplanteren, zoals huid, nieren of een lever van de ene persoon naar de andere
- bloedvaten of weefsel vervangen met natuurlijke of door de mens gemaakte materialen
- metalen staven inbrengen om gebroken botten op te bouwen of te vervangen
Hoe wordt pijn tijdens een operatie bestreden?
Een verdovingsmiddel is iets dat voorkomt dat je pijn voelt of dat je bewusteloos maakt. Pijnstillers zijn medicijnen die de pijn verminderen. Voor de operatie zal een arts of nurse practitioner je verdoving geven om te voorkomen dat je pijn voelt tijdens de operatie.
Soorten verdoving:
- plaatselijke verdoving verdooft één bepaalde plek - een arts injecteert bijvoorbeeld lidocaïne in de huid van je arm voordat hij een huidwoekering verwijdert
- regionale verdoving verdooft een deel van je lichaam omdat het medicijn in een of meer zenuwen wordt geïnjecteerd - bijvoorbeeld een ruggenprik tijdens de bevalling
- algehele anesthesie maakt je bewusteloos door je een medicijn te geven dat in je bloedbaan terechtkomt - tijdens de operatie blijft de arts die de anesthesie geeft je ademhaling, hartslag en bloeddruk controleren en heb je misschien een beademingsbuisje of ventilator nodig
Wat gebeurt er voor, tijdens en na de operatie?
Voordat je wordt geopereerd, zullen je arts en het zorgteam je uitleggen wat je kunt verwachten voor, tijdens en na de operatie.
Klaarmaken voor de operatie
De artsen zullen je vertellen hoe je je kunt voorbereiden op de operatie. Ze kunnen je vragen:
- 8 uur voor de operatie stoppen met eten en drinken
- stoppen met het drinken van alcohol
- stoppen met roken
- stoppen met het innemen van bepaalde medicijnen, zoals bloedverdunners
- bloed doneren voor het geval je extra bloed nodig hebt tijdens de operatie
- een formulier ondertekenen om te laten zien dat u akkoord gaat met de operatie en de risico's begrijpt (geïnformeerde toestemming)
- laat sieraden en waardevolle spullen thuis
- trek een ziekenhuisschort aan en doe gehoorapparaten, contactlenzen, brillen, ringen of andere sieraden af
Tijdens de operatie
De artsen geven je verdoving. Als je een plaatselijke of regionale verdoving krijgt, kunnen artsen je ook angstremmers geven om je rustig en ontspannen te houden tijdens de operatie.
Soms plaatsen artsen een slangetje (katheter) in je blaas om je urine op te vangen. Je kunt ook een infuus in je arm krijgen voor medicijnen en vocht.
Als je een grote operatie krijgt, word je naar een operatiekamer gebracht met medische machines en instrumenten. Het zorgteam bestaat meestal uit artsen die de operatie uitvoeren, een arts die ervoor zorgt dat de anesthesie werkt, verpleegkundigen en andere zorgverleners.
In de operatiekamer
De operatiekamer biedt een steriele omgeving waarin het operatieteam de operatie kan uitvoeren. Het operatieteam bestaat uit de volgende personen:
- hoofdchirurg: Geeft leiding aan de operatie
- een of meer assistent-chirurgen: Helpen de hoofdchirurg
- anesthesioloog: Controleert de toevoer van verdoving en houdt de persoon nauwlettend in de gaten
- schrobverpleegkundige: Geeft instrumenten door aan de chirurgen
- circulatieverpleegkundige:
De operatiekamer bevat meestal een monitor die vitale functies weergeeft, een instrumententafel en een operatielamp. Verdovingsgassen worden naar de verdovingsmachine geleid. Een katheter verbonden aan een afzuigmachine verwijdert overtollig bloed en andere vloeistoffen, waardoor chirurgen de weefsels niet goed kunnen zien. De vloeistoffen die via een ader worden toegediend en waarmee is begonnen voordat de persoon de operatiekamer binnengaat, worden voortgezet.
|
|
Na de operatie
Na de operatie brengen de artsen je naar een verkoeverkamer voor een uur of twee.
Ze zorgen ervoor dat je helder denkt, goed ademt en genoeg medicijnen hebt om de pijn te verlichten als de verdoving wegebt.
Afhankelijk van het soort operatie en de verdoving die je hebt gehad, laten de artsen je naar huis gaan of laten ze je in het ziekenhuis blijven.
Als je na de operatie naar huis gaat, zorgen je artsen er eerst voor dat je:
- vloeistoffen kunt drinken, kunt plassen en kunt lopen
- vrij bent van ernstige pijn, bloedingen en onverwachte zwellingen in het operatiegebied
- een vervolgbezoek met uw arts kunt plannen
- begrijpt hoe u uw medicijnen moet innemen
- weet welke activiteiten u moet vermijden, zoals traplopen of autorijden
- weet welke symptomen tekenen zijn dat u de arts moet bellen
Als je na de operatiein het ziekenhuis blijft overnachten, zullen artsen:
- een of meer medische apparaten gebruiken, zoals een buisje dat urine uit je blaas afvoert of een klein apparaatje aan een vinger dat het zuurstofgehalte van je bloed meet
- medicijnen geven om de pijn te verlichten en soms ontlastingverzachters om constipatie (moeite met ontlasting) te helpen voorkomen
- zorgen dat je gezond voedsel binnenkrijgt om je te helpen genezen en de kans op infecties te verkleinen, en soms vloeibaar voedsel via een buisje in je keel geven als je nog geen vast voedsel kunt eten
- je controleren op mogelijke problemen zoals koorts of bloedstolsels
Hoe veilig is een operatie?
De veiligheid van een operatie hangt af van het soort operatie en hoe gezond je bent.
Het risico op overlijden tijdens een operatie neemt toe met de leeftijd.
Spoedoperaties zijn meestal risicovoller dan geplande operaties.
Zelfs als een operatie risico's met zich meebrengt, kunnen deze niet opwegen tegen de mogelijke voordelen.
Complicaties die kunnen optreden na een operatie zijn onder andere:
- infectie
- bloedstolsels
- wondproblemen
- delirium
- problemen met urineren of ontlasting
- verlies van spieren en kracht
Bel je arts als je medische problemen hebt na de operatie.
Bronnen:
|