| Abces in de longen | meer longen en luchtwegen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Een longabces is een met pus gevulde holte in de long omgeven door ontstoken weefsel en veroorzaakt door een infectie.
|
Oorzaak
Een longabces wordt meestal veroorzaakt door bacteriën die normaal in de mond of keel leven en die worden ingeademd (geaspireerd) in de longen, wat resulteert in een infectie.
Vaak is tandvleesaandoening (parodontitis) de bron van de bacteriën die een longabces
veroorzaken.
Het lichaam heeft veel afweermechanismen (zoals hoesten) om te voorkomen dat bacteriën in de longen terechtkomen. Infectie treedt vooral op als iemand bewusteloos of erg suf is door alcohol- of drugsgebruik, medicijngebruik, sedatie, narcose of een ziekte van het zenuwstelsel en daardoor minder goed kan hoesten om de opgezogen bacteriën op te ruimen.
Bij mensen met een slecht functionerend immuunsysteem kan een longabces veroorzaakt worden door organismen die normaal niet in de mond of keel voorkomen, zoals schimmels of Mycobacterium tuberculosis (het organisme dat tuberculose veroorzaakt). Andere bacteriën die longabcessen kunnen veroorzaken zijn streptokokken en stafylokokken, waaronder methicillineresistente Staphylococcus aureus (MRSA), wat een ernstige infectie is.
Verstopping (obstructie) van de luchtwegen kan ook leiden tot abcesvorming. Als de vertakkingen van de luchtpijp (bronchiën) geblokkeerd zijn door een tumor of een vreemd voorwerp, kan zich een abces vormen omdat afscheidingen (slijm) zich achter de obstructie kunnen ophopen. Bacteriën komen soms in deze afscheidingen terecht. De obstructie zorgt ervoor dat de met bacteriën beladen afscheidingen niet via de luchtweg kunnen worden opgehoest.
Minder vaak ontstaan abcessen wanneer bacteriën of geïnfecteerde bloedstolsels van een andere geïnfecteerde plaats in het lichaam via de bloedbaan naar de long reizen (septische longembolie).
Meestal ontwikkelen mensen slechts één longabces als gevolg van aspiratie of obstructie van de luchtwegen. Als er meerdere abcessen ontstaan, zitten ze meestal in dezelfde long. Wanneer een infectie echter via de bloedbaan de longen bereikt, kunnen er veel verspreide abcessen ontstaan in beide longen. Dit probleem komt het meest voor bij mensen die drugs injecteren met onsteriele methoden (zoals vuile naalden).
Uiteindelijk scheuren de meeste abcessen in een luchtweg, waarbij veel sputum ontstaat dat wordt opgehoest. Een gescheurd abces laat een holte in de long achter die gevuld is met vloeistof en lucht. Soms scheurt een abces in de ruimte tussen de longen en de borstwand (pleurale ruimte) en vult de ruimte zich met pus, een aandoening die empyema wordt genoemd.
Symptomen
De symptomen beginnen meestal langzaam. Afhankelijk van de oorzaak van het abces kunnen de symptomen echter plotseling optreden. Vroege symptomen zijn onder andere:
Het sputum kan vies ruiken (omdat bacteriën die uit de mond of keel komen vieze geuren produceren) of met bloed besmeurd zijn. Mensen kunnen een slechte adem hebben. Mensen kunnen ook pijn op de borst voelen als ze ademen, vooral als de bekleding aan de buitenkant van de longen en de binnenkant van de borstwand (pleura) ontstoken is. Veel mensen hebben deze symptomen weken of maanden voordat ze medische hulp zoeken. Deze mensen hebben chronische abcessen en verliezen, naast de andere symptomen, een aanzienlijke hoeveelheid gewicht en hebben dagelijks koorts en nachtelijk zweten. Longabcessen veroorzaakt door Staphylococcus aureus of MRSA kunnen daarentegen binnen enkele dagen, soms zelfs enkele uren, fataal zijn.
Diagnose
Röntgenfoto's van de borstkas
- Röntgenfoto's
- soms computertomografie (CT-scan) van de borstkas
Röntgenfoto's van de borstkas laten het longabces bijna altijd zien als een holte gevuld met vloeistof en lucht. Op een röntgenfoto lijkt een longabces soms echter op een andere aandoening, zoals kanker of sarcoïdose. Soms wordt een abces alleen gevonden als er een CT van de borstkas wordt gemaakt.
Artsen kunnen een sputummonster nemen en proberen het organisme dat het abces veroorzaakt te kweken (kweken), maar deze test is niet nuttig, behalve om bepaalde organismen uit te sluiten.
Eventuele geïnfecteerde vloeistof in de pleurale ruimte (empyema) wordt bemonsterd en naar een laboratorium gestuurd voor een kweek.
Er kan een bronchoscopie worden gedaan om monsters van longafscheidingen of weefsel voor een kweek te verkrijgen als bijvoorbeeld:
- antibiotica lijken niet te werken
- verstopping van de luchtwegen (bijvoorbeeld bronchusverstopping door een tumor) wordt vermoed
- het immuunsysteem van de persoon is aangetast
Als het immuunsysteem aangetast is, kan het abces veroorzaakt worden door organismen die normaal geen longabces veroorzaken. Ongewone organismen moeten zo snel mogelijk worden geïdentificeerd omdat ze anders worden behandeld dan de gebruikelijke organismen die longabcessen veroorzaken.
Behandeling
Voor de behandeling zijn antibiotica nodig. Antibiotica worden in de meeste gevallen eerst via een ader (intraveneus-IV) toegediend en later via de mond als de toestand van de persoon is verbeterd en de koorts is verdwenen. De behandeling met antibiotica gaat door tot de symptomen verdwijnen en een röntgenfoto van de borst laat zien dat het abces is verdwenen. Een dergelijke verbetering vereist meestal een antibioticakuur van 3 tot 6 weken, maar een langere behandelingsperiode kan nodig zijn.
Als men denkt dat het abces het gevolg is van een tumor of een vreemd voorwerp dat de luchtweg blokkeert, wordt soms een bronchoscopie gebruikt voor de behandeling, zoals het verwijderen van het vreemde voorwerp.
Soms moet een abces dat niet reageert op antibiotica of een empyseem worden leeggezogen via een buisje dat via de borstwand of de neus wordt ingebracht. De buis kan worden geplaatst met behulp van bronchoscopie of via een operatie worden ingebracht. In zeldzame gevallen moet geïnfecteerd longweefsel operatief worden verwijderd. Soms moet een hele sectie (kwab) van een long of zelfs een hele long worden verwijderd.
De meeste mensen genezen. De behandeling is minder succesvol als de persoon verzwakt is of een verminderd immuunsysteem heeft of als een bronchus geblokkeerd is door een tumor.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 01 januari 2024 |