Diagnostische procedures

Procedure

Wat wordt onderzocht

Beschrijving

amniocentese

vocht uit het zakje waar de foetus in zit

analyse om afwijkingen van de foetus te kunnen ontdekken

arteriografie (angiografie)

alle slagaders van het lichaam; gewoonlijk de slagaders van de hersenen, het hart, de nieren, de aorta of de benen

röntgenonderzoek met behulp van een contrastmiddel naar een afsluiting van of een defect aan een slagader

audiometrie

oren

bepaling van het vermogen om geluiden bij specifieke toonhoogten en volumes te horen en te onderscheiden

ausculatie

hart en longen

met een stethoscoop luisteren naar hartgeluiden en ademgeruis

bariumfoto's

slokdarm, maag, darmen, endeldarm

röntgenonderzoek naar zweren, tumoren en andere afwijkingen

beenmergpunctie

heup of borstbeen

microscopisch onderzoek van het beenmerg op afwijkingen van bloedcellen

biopsie

alle lichaamsweefsels

afname en microscopisch onderzoek van een weefselmonster (biopt) op kanker of een andere afwijking

bloeddruk

gewoonlijk aan de arm

onderzoek naar hoge of lage bloeddruk

bloedonderzoek

gewoonlijk een bloedmonster uit de arm

bepaling van stoffen in het bloed om het functioneren van orgen vast te stellen en als ondersteuning bij het diagnosticeren en constroleren van diverse aandoeningen

bronchoscopie

de luchtwegen

een flexibele kijkbuis wordt in de luchtpijp en de bronchiën ingebracht

chromosoomonderzoek

bloed

microscopisch onderzoek naar een genetische aandoening

colonoscopie

dikke darm

onderzoek waarbij de binnenzijde van de dikke darm (colon) wordt bekeken m.b.v. een buigzamen, bestuurbare endoscoop (coloscoop), b.v. om coloncarcinoom of colitis ulcerosa op te sporen

colposcopie

baarmoederhals

rechtstreeks visueel onderzoek van de baarmoederhals met vergrotende lens

CT-scan

alle lichaamsdelen

computergestuurd röntgenonderzoek naar structurele afwijkingen

curettage

baarmoederhals en baarmoeder

microscopisch onderzoek van een monsterop afwijkingen van het baarmoederslijmvlies

dual-energy X-ray-absorptiometrie

skelet, gericht op specifieke gebieden, meestal heup, wervelkolom en pols

onderzoek naar het mineraalgehalte van botten met behulp van een bepaald type röntgenstralen

echocardiografie

hart

onderzoek met geluidsgolven naar de structuur en de functie van het hart

echografie

alle lichaamsdelen

beeldvorming met geluidsgolven om structurele of functionele afwijkingen te ontdekken

ECG (elektrocardiograie)

hart

onderzoek naar de elektrische activiteit van het hart

EEG (elektro-encefalografie)

hersenen

onderzoek naar de elektrische activiteit van het hersenen

elektrofysiologisch onderzoek

hart

onderzoek naar het hartritme of geleidingsafwijkingen

elektromyografie

spieren

registreren van de elektrische activiteit van een spier

endoscopie

maag-darmkanaal

rechtstreeks visueel onderzoek van inwendige structuren met een flexibele kijkbuis

ERCP (endoscopische retrogade cholangiopancreatografie)

galwegen

röntgenonderzoek van de galwegen na inspuiting van een contrastmiddel via een flexibele kijkbuis

ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay)

meestal bloed

het monster wordt vermengd met een monster van allergenen of microorganismen voor onderzoek op de aanwezigheid van specifieke antilichamen

exconisatie

baarmoederhals

verwijdering van een kegelvormig stukje weefsel voor onderzoek

fluoroscopie

maag-darmkanaal, hart, longen

een continu röntgenonderzoek waarmee het inwendige van een orgaan tijdens het functioneren daarvan kan worden gecontroleerd

gewrichtspunctie

gewrichten, met name schouder, elleboog, vongers, heupen, knieën, enkels, tenen

onderzoek van vocht uit de gewrichtsholte op bloedcellen, uit mineralen gevormde kristallen en micro-organismen

hartkatheterisatie

hart

onderzoek naar de functie en de struktuur van het hart

huidallergieonderzoek

gewoonlijk een arm of de rug

onderzoek naar allergieën

hysteroscopie

baarmoeder

rechtstreeks visueel onderzoek van het inwendige van de baarmoeder met een flexibele kijkbuis

inspanningsonderzoek

hart

onderzoek naar het functioneren van het hart tijdens inspanning

IVP (intraveneuze utografie)

nieren, urinewegen

röntgen onderzoek van de nieren en urinewegen na injectie van een contrastmiddel in een ader

kweek

monster van een willekeurig gebied van het lichaam (meestal vocht als bloed, urine of pus)

onderzoek van microorganismen die uit een monster zijn gekweekt om een infectie met bacteriën of schimmels te identificeren

laparoscopie

buik

onderzoek voor diagnode en behandelingen in de buik met behulp van een kijkinstrument door een kleine openingin de buikwand

longfunctieonderzoek

longen

onderzoek naar de capaciteit van de longen om lucht vast te houden, lucht in het lichaam in en uit te verplaatsen en zuurstof en koolstofdioxide uit te wisselen

lumbaalpunctie (ruggenprik)

wervelkanaal

onderzoek naar afwijkingen in het vocht

MRI-scan (magnetische kernspinresonantie, magnetic resonance imaging

alle lichaamsdelen

magnetiscg beeldvormend onderzoek naar structurele afwijkingen

mammografie

borsten

röntgenonderzoek op borstkanker

mediastinoscopie

borst

rechtstreeks visueel onderzoek in het gebied van de borst tussen de longen

myelografie

wervelkolom

eenvoudig of computergestuurd röntgenonderzoek van de wervelkolom na inspuiting van een contrastmiddel

Nierfunctietesten (positronemissietomografie)

nieren

 

oftalmoscopie

ogen

rechtstreeks visueel onderzoek aar afwijkingen achter in het oog

onderzoek op occult bloed

dikke darm en hogere delen van het maag-darmkanaal

onderzoek naar bloed in de ontlasting

Papanicolaoumethode (Pap-uitstrijkje)

baarmoederhals

microscopisch onderzoek op kanker van cellen die uit de baarmoederhals zijn afgenomen

paracentese

buik

inbreng van een naald in de buikholte om vocht op te zuigen voor onderzoek

percutane transhepatische cholangiografie

lever, galwegen

röntgenonderzoek van de lever en galwegen na inspuiting van een contrastmiddel in de lever

PET-scan (positronemissietomografie)

hersenen en hart

radioactief beeldvormend onderzoek naar functieafwijkingen

polymerasekettingreactie
(PCR)
polymerase chain reaction

variabel

DNA vermeningvuldigen

radionuclide beeldvorming

tal van organen

radioactieve beeldvorming voor het opsporen van afwijkingen in de bloedstroom, structuur of functie

reflextest

pezen

onderzoek om afwijkingen in de zenuwfunctie op te sporen

retrograde urografie

blaas, urineleiders

röntgenonderzoek van de blaas en de urineleiders na rechtstreekset toediening van een contrastmiddel

sigmoïdoscopie

rectum en onderste delen van de dikke darm

rechtstreeks visueel onderzoek naar tumoren of andere afwijkingen

spirometrie

longen

onderzoek naar de longfunctie waarbij in meetapparatuur wordt geblazen

stamboomonderzoek

 

genealogisch onderzoek dat van belang kan zijn om te weten of er verwantschap bestaat tussen de partners, of om na te gaanof er samenhang is met families waarin mogelijk eenzelfde aandoening voorkomt

stresstest

 

met een inspanningstest kunnen artsen zien hoe je hart werkt als het onder stress staat, zoals wanneer je traint. Veel hartproblemen zijn makkelijker te vinden voor uw arts wanneer uw hart hard werkt

thoracocentese

de ruimte rond de longen (pleuraruimte)

met een naald opzuigen van vocht uit de borstholte voor onderzoek naar afwijkingen

thoracoscopie

longen

onderzoek van de longvliezen en de pleuraruimte met een kijkbuid

tympanometrie

oren

bepaling van de impedantie (weerstand tegen druk) van het middenoor voor onderzoek naar de oorzaak van gehoorverlies

tympanotomie

oren

het doorprikken van een trommelvlies bij middenoorontstekeing

urine, onderzoek en kweek

nieren en urinewegen

chemisch onderzoek van een urinemonster op eiwitten, suiker, ketonen en bloedcellen

urinewegen, beeldvormend onderzoek

urinewegen

mogelijke tests voor onderzoek aan de urinewegen

urinewegen, bemonstering van weefsels en cellen bij onderzoek van

urinewegen

meerde mogelijkheden voor biopsie

venografie

aderen

röntgenonderzoek naar een afsluiting van een ader

vlokkentest (chorionvillusbiopsie)

placenta

microscopisch onderzoek van een monster op afwijkingen van de foetus

vruchtwaterpunctie (amniocentese)

vocht uit het zakje waar de foetus in zit

analyse van vocht om afwijkingen bij de foetus te kunnen ontdekken

zenuwgeleidingsonderzoek

zenuwen

onderzoek om te bepalen hoe snel een prikkel wordt voortgeleid

Bronnen:

  • Beers, Marc H. (red.), 2005, 2e druk. Merck Manual Medisch Handboek. Bohn Stafleu van Loghum. 1970 blz. ISBN 978-90-313-4300-5.  blz.1740-1745
  • Everdingen, Jannes van. 2008. Medisch onderzoek van A tot Z. 314 blz. Uitg.Consumentenbond. ISBN 978-90-595-1105-7. blz.275-303

Laatste wijziging: woensdag 30 november 2023 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek

  Einde van de pagina