Lumbaalpunctie meer diagnostische procedures   lumbale punctie,  ruggenprik  Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals. Wat is een lumbaalpunctie Een lumbaalpunctie (bij leken bekend als ruggenprik) is een punctie tussen twee lumbale wervels om in de subarachnoïdale ruimte liquordruk te meten, liquor te aspireren of anesthetica of contrastmiddel toe te dienen (Pinkhof). In 'gewoon Nederlands': een prik tussen twee wervels in de lendenen (onderrug) in de ruimte waar hersenvocht aanwezig is (hersenvocht is aanwezig rond alle delen van het centrale zenuwstelsel). Bij een ruggenprik wordt voor onderzoek een monster van het hersenvocht afgenomen. N.B. in de volksmond vaak foutief 'ruggenmergpunctie' genoemd, maar de naald komt uiteraard (!) niet in het ruggenmerg. Hersenvocht is een kleurloze, heldere vloeistof die uw hersenen en ruggenmerg omgeeft. Hersenvocht beweegt vrij rond uw hersenen en ruggenmerg. Veel neurologische ziekten gaan gepaard met veranderingen in uw hersenvocht. Bijvoorbeeld, een gesprongen bloedvat in de hersenen veroorzaakt rode bloedcellen in uw hersenvocht. Waarom    testen op infecties controle op een herseninfectie zoals meningitis of encefalitis testen op tumoren testen op het aantal witte bloedcellen testen op het aantal rode bloedcellen controle op een bloeding in uw hersenen controle op multiple sclerose Soms wordt een lumbaalpunctie ook om andere redenen gedaan, zoals: om medicijnen snel naar uw hersenen, ruggenmerg, of het gebied eromheen te krijgen Wat gebeurt er    het onderzoek kan in liggende (knieën naar de borst) of zittende houding worden uitgevoerd de arts verdooft plaatselijk uw rug u zit / ligt stil terwijl de arts een dunne, holle naald in uw onderrug inbrengt de naald wordt meestal ingebracht tussen de 4e en 5e lendenwervel, soms tussen de 5e lumbale wervel en het heiligbeen die holle naald is opgevuld met een mandrijn (metalen draad), zodra de naald zich in de vloeistofruimte bevindt wordt de mandrijn verwijderd de naald komt in de ruggenmergzak, waar zich enkel de paardenstaart bevindt en geen ruggenmerg, om er een kleine hoeveelheid hersenvocht af te nemen er wordt ongeveer een eetlepel (15 milliliter) vocht afgenomen. Uw hersenen maken snel meer vocht aan Een lumbaalpunctie duurt ongeveer 15 minuten. Een lumbaalpunctie levert geen enkel gevaar op voor de patiënt, omdat het ruggenmerg immers bij de eerste lumbale wervel eindigt. Pijn    De pijn van een lumbaalpunctie is niet meer dan de pijn die bij een venapunctie (zoals bij regulier bloedonderzoek) wordt ondervonden. Vloeistofdruk    Het hersenvocht staat meestal onder een druk van 6 tot 18 cm water. De druk wordt gemeten door een stijgbuisje op de punctienaald aan te sluiten. De hoogte van de vloeistofkolom wordt gemeten met een lineaal en komt overeen met de vloeistofdruk. Wanneer de halsvene wordt dichtgedrukt en daarmee de veneuze afvloed uit de hersennen wordt belemmerd en daardoor de intercraniële druk toeneemt, stijgt ook de vloeistofdruk. Dit is tijdens de punctie waar te nemen door een stijging van de vloeistofspiegel in het stijgbuisje. Deze maneuvre, die bij iedere lumbaalpunctie wordt uitgevoerd, heet de proef van Quechenstedt. Daarnaast komen er kleine wisselingen in de vloeistofdruk voor die worden veroorzaakt door de ademhaling en de bloeddruk. Na de lumbaalpunctie    Na de punctie houdt de patiënt over het algemeen twee uur platte bedrust. De voorschriften hierover kunnen echter nogal verschillen. Complicaties    Een enkele keer gebeurt het dat de patiënt een postpunctioneel syndroom ontwikkelt. De symptomen hiervan kunnen zijn: hoofdpijn, meestal verergerend bij overeind komen sommige mensen (ongeveer 1 op de 10) krijgen hoofdpijn na een lumbaalpunctie. Dit heet een lage-druk hoofdpijn. Vaak wordt dan minimaal 48 uur strikte bedrust voorgeschreven. De hoofdpijn gaat meestal na een paar dagen of een paar weken over. In het laatste geval is de overweging dat het gaatje, dat door de punctie in de ruggenmergzak is bewerkstelligt, gedicht kan worden door een kleine hoeveelheid (eigen) bloed in het gebied van de ruggenprik te spuiten. Dit heet een bloodpatch of “bloedpleister”. Dit verlicht meestal de hoofdpijn. misselijkheid, soms braken duizeligheid Bronnen: Merck Manual, professional version Merck Manual, consumer version Beers, Marc H. (red.), 2005, 2e druk. Merck Manual Medisch Handboek. Bohn Stafleu van Loghum. 1970 blz. ISBN 978-90-313-4300-5.  blz.442, 443 Gelmers, H.J. (2023, 14e dr.). Neurologie voor Verpleegkundigen. Assen: Gorcum. 341 blz. ISBN 978-90-232-5929-9.  blz.46-48 Wiki Nederlandstalig Wiki Engelstalig Laatste wijziging: 08 juli 2023 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek   Einde van de pagina