| Ruggenmergaandoeningen Wervelkolom | meer hersenen, ruggenmerg en zenuwstelsel |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Wat is het?
Het ruggenmerg is een lange buis van zenuwen die vanaf de hersenen via het holle midden van de ruggengraat naar beneden loopt.
- het ruggenmerg is als een dikke elektrische kabel die berichten heen en weer geleidt tussen uw hersenen en uw lichaam
- net zoals de schedel je hersenen beschermt, beschermt de ruggengraat je ruggenmerg, dat zeer kwetsbaar is
- het ruggenmerg geeft signalen door van de hersenen die uw lichaam vertellen wat het moet doen, zoals het bewegen van uw armen of benen
- het ruggenmerg geeft ook signalen door van uw lichaam naar de hersenen, zoals wat u aanraakt of waar het pijn doet
- reflexen (zoals uw hand wegtrekken bij een hete kachel) vinden plaats in het ruggenmerg zonder dat de hersenen erbij betrokken zijn
- als uw ruggenmerg beschadigd is, verliest u meestal het vermogen om een deel van uw lichaam te bewegen of te voelen
Hoe werkt het ruggenmerg?
Zenuwcellen in de hersenen sturen boodschappen naar uw ruggenmerg. Andere zenuwen in uw ruggenmerg ontvangen deze boodschappen en sturen ze door naar uw lichaam via een van de ruggenmergzenuwen.
Zenuwcellen in het ruggenmerg hebben zenuwvezels die over je hele lichaam lopen en verbonden zijn met zintuigreceptoren. Zo zijn er bijvoorbeeld in uw huid zintuigreceptoren voor aanraking en pijn. Alles wat deze receptoren triggert, zoals een prik met een naald, stuurt een signaal via zenuwvezels naar uw ruggenmerg. Andere zenuwcellen in uw ruggenmerg brengen dat signaal naar uw hersenen, waar u pijn voelt.
Wat zijn spinale zenuwen
Ruggenmergzenuwen zijn middelgrote zenuwen die uw ruggenmerg verbinden met kleinere zenuwen die naar verschillende delen van uw lichaam gaan. Er zijn 31 paar ruggenmergzenuwen die het ruggenmerg binnenkomen en verlaten in de ruimtes tussen uw wervels.
Elke ruggenmergzenuw loopt van een bepaald deel van het ruggenmerg naar een bepaald deel van uw lichaam. Als u bijvoorbeeld een bepaalde plek op uw huid aanraakt, voelt u dat door de boodschap die door één specifieke ruggenmergzenuw naar uw hersenen wordt gestuurd.
Wat kan er misgaan met het ruggenmerg?
Uw ruggenmerg kan door veel problemen worden aangetast, waaronder:
- verwondingen
- kanker die is uitgezaaid naar uw ruggengraat kan op het ruggenmerg drukken en het beschadigen
- verlies van zenuwcellen in het ruggenmerg door ziekten zoals multiple sclerose of een geblokkeerde bloedtoevoer
- ruggenmergcompressie
Als zenuwcellen in het ruggenmerg eenmaal afsterven, kunnen ze niet meer aangroeien. Schade aan het ruggenmerg is dus meestal blijvend.
Als uw ruggenmerg beschadigd is, hangen uw symptomen af van waar de schade is opgetreden. Als bijvoorbeeld het ruggenmerg in uw onderrug beschadigd is, kunt u uw benen niet meer bewegen en voelen, maar uw armen nog wel gebruiken. Maar als het ruggenmerg beschadigd is in uw nek, kunnen zowel uw armen als benen aangedaan zijn. Als het ruggenmerg hoog in uw nek is beschadigd, kunt u mogelijk niet meer ademen. U kunt de controle over uw blaas en darmen verliezen en uw seksuele functie verliezen, ongeacht waar uw ruggenmerg beschadigd is.
| Gevolgen van beschadiging aan de wervelkolom, per locatie | |
| Mogelijke gevolgen* | |
| C1 t/m C4 | verlamming van een deel of alle ademhalingsspieren en van alle arm- en beenspieren; meestal fataal tenzij een adenhalingsmachine wordt gebruikt |
| C5 en C6 | verlamming van benen, romp, hand en pols; schouders en armen kunnen enigszins gebogen worden |
| C6 en C7 | verlamming van de benen en gedeeltelijk van de polsen en handen; schouderbeweging en buiging van de elleboog blijven betrekkelijk intact |
| C8 t/m T1 | verlamming van de benen en romp; hangende oogleden; gereduceerde transpiratie op één zijde van het gezicht (syndroom van Horner); armen zijn betrekkelijk normaal; handen zijn verlamd |
| T2 t/m T4 | verlamming van benen en romp; gevoelsverlies beneden de tepels; beweging van schouder en elleboog blijft normaal |
| T5 t/m T8 | verlamming van benen en onderste deel van de romp; gevoelsverlies beneden de ribbenkast |
| T9 t/m T11 | verlamming van benen; gevoelsverlies beneden de navel |
| T12 t/m L1 | verlamming en gevoelsverlies beneden de lies |
| L2 t/m L5 | verschillende patronen van spierzwakte en gevoelloosheid in de benen |
| S1 en S2 | verschillende patronen van spierzwakte en gevoelloosheid in de benen |
| S3 t/m S5 | verlies van blaas- en darmcontrole; gevoelloosheid in het perineum (gebied tussen anus en geslachtsdelen |
| * verlies van blaas en darmcontrole kan bij ernstig letsel op elk niveau van de wervelkolom optreden | |
Bronnen:
- Merck Manual, professional version
- Merck Manual, consumer version
- Beers, Marc H. (red.), 2005, 2e druk. Merck Manual Medisch Handboek. Bohn Stafleu van Loghum. 1970 blz. ISBN 978-90-313-4300-5. blz.564-572
| Laatste wijziging: vrijdag 10 januari 2022 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |